* Các chuyên gia kỳ vọng kết quả tích cực

Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres ngày 25/2 cho biết ông hy vọng Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ - Triều Tiên lần hai, theo kế hoạch diễn ra tại Hà Nội trong hai ngày 27 và 28/2, sẽ nhất trí được các bước cụ thể cho hòa bình và ổn định cũng như phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên hoàn toàn, có thể kiểm chứng.

Phát biểu tại Hội nghị về Giải giáp vũ khí diễn ra ở trụ sở Liên Hợp Quốc ở Geneva (Thụy Sĩ), ông Antonio Guterres hy vọng Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ - Triều lần hai sẽ đạt được nhiều tiến triển rõ rệt về việc loại bỏ vũ khí hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên.

Cũng tại diễn đàn này, Ngoại trưởng Hàn Quốc Kang Kyung-wha cũng bày tỏ hy vọng sẽ đạt được kết quả rõ rệt từ Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ - Triều Tiên lần hai sắp diễn ra giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un tại Hà Nội.

Theo bà Kang Kyung-wha, Hàn Quốc hy vọng hội nghị sẽ đạt được "một kết quả quan trọng" về các vấn đề phi hạt nhân cũng như các biện pháp tương ứng từ phía Mỹ. Bà Kang Kyung-wha khẳng định phi hạt nhân hóa hoàn toàn sẽ đòi hỏi phải có nhiều bước cụ thể hơn nữa.

* Nhân dịp Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ - Triều Tiên lần hai sẽ được tổ chức tại Hà Nội, phóng viên TTXVN tại Nga đã phỏng vấn Giáo sư Georgi Toloraya, Giám đốc Trung tâm Chiến lược Nga (Viện Kinh tế thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Liên bang Nga) dự báo kết quả cuộc gặp quan trọng này.

Giáo sư Toloraya, chuyên gia hàng đầu về vấn đề Triều Tiên, đã bày tỏ lạc quan về kết quả của cuộc gặp thượng đỉnh sắp tới giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un. Ông cho biết một tuyên bố chung đã được chuẩn bị, song chưa hoàn tất vì cuộc đàm phán về vấn đề này sẽ chỉ diễn ra ngay trước thềm hội nghị thượng đỉnh. Phía Mỹ cũng đã để ngỏ khả năng có một tuyên bố kết thúc Chiến tranh Triều Tiên. Ngoài ra, Washington gần đây không còn khăng khăng yêu cầu Triều Tiên phi hạt nhân hóa hoàn toàn và ngay lập tức mà cho rằng tiến trình này có thể được tiến hành từng bước.

Giáo sư Toloraya nhận định Mỹ dường như đã chấp nhận việc Triều Tiên sẽ dần dần cung cấp thông tin về toàn bộ hoạt động chế tạo hạt nhân của nước này, tùy theo các bước đi đáp lại của Mỹ. Không những vậy, Mỹ cũng thể hiện sẵn sàng thảo luận vấn đề thành lập các phái bộ liên lạc, được đặt ra hơn 20 năm trước từ thời Tổng thống Bill Clinton song chưa thành công. Nếu Mỹ và Triều Tiên mở phái bộ liên lạc này, đây sẽ là kênh liên lạc trực tiếp đầu tiên giữa hai nước.

Tuy nhiên, Giáo sư Toloraya không loại trừ một sự đổ vỡ bất chấp hai bên đang có dấu hiệu xích lại gần nhau sau các cuộc đàm phán sơ bộ trong thời gian qua. Hiện lập trường của Mỹ đang dần mềm mỏng hơn, trong khi Triều Tiên chưa thể hiện thái độ tương tự.

Do đó, Giáo sư Toloraya dự báo Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ - Triều lần hai có thể đạt được một thỏa thuận mang tính đột phá nhưng cũng có thể sẽ kết thúc mà không đạt được tiến triển, song điều này là ít khả thi.

Về nước chủ nhà Việt Nam, Giáo sư Toloraya nhận định vai trò của Việt Nam đang được củng cố, với việc Việt Nam ngày càng tham gia tích cực vào các công việc quốc tế. Giáo sư Toloraya cũng bày tỏ tin tưởng năng lực tổ chức của Việt Nam sẽ làm hài lòng các bên.

Trước thềm Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ - Triều Tiên lần hai, một số chuyên gia tại Czech cho rằng hội nghị sẽ giúp nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế, đặc biệt trong con mắt của các cường quốc trên thế giới, đồng thời giúp ổn định an ninh khu vực châu Á - Thái Bình Dương, nhất là khu vực Đông Bắc Á.

Trả lời phỏng vấn của phóng viên TTXVN tại Czech về ý nghĩa Hà Nội được chọn làm địa điểm diễn ra Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ - Triều Tiên lần hai, tiến sĩ Takashi Hosoda, chuyên gia nghiên cứu về an ninh châu Á - Thái Bình Dương, giảng viên Đại học Tổng hợp Charles của Czech, cho rằng việc Hà Nội được chọn mang ý nghĩa vô cùng to lớn đối với Việt Nam, bởi điều này cho thấy vai trò và vị thế của Việt Nam được nâng cao trên trường quốc tế, và giúp thúc đẩy du lịch Việt Nam thông qua quảng bá về hình ảnh đất nước, con người Việt Nam.

Ông Hosoda nhận định Hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều Tiên sẽ là cơ hội thúc đẩy kênh đối thoại với Washington, tăng cường mối quan hệ Việt Nam - Mỹ, đồng thời thể hiện sự tin tưởng của Mỹ đối với Việt Nam.Hội nghị cũng giúp nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế, nhất là trong con mắt của các cường quốc trên thế giới. Mặt khác, hội nghị sẽ góp phần cải thiện quan hệ Mỹ - Triều Tiên, giúp ổn định an ninh khu vực châu Á - Thái Bình Dương, nhất là khu vực Đông Bắc Á.

Theo ông Hosoda, điều quan trọng nhất mà hội nghị này mang lại là tạo động lực và đòn bẩy để cả hai bên cùng nỗ lực thúc đẩy quá trình phi hạt nhân hóa trên bán đảo Triều Tiên. Ông Hosoda cũng lạc quan về kết quả của hội nghị nhưng không kỳ vọng lớn về việc sẽ đạt được kết quả rõ nét trong vấn đề phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên.

Ảnh: Vietnam+

Quá trình phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên là một quá trình lâu dài vì Triều Tiên coi hạt nhân là tấm lá chắn bảo vệ an ninh của quốc gia này. Do đó, trước mắt, rất khó có thể ép Triều Tiên chấp nhận phi hạt nhân hóa hoàn toàn. Hơn nữa, Tổng thống Mỹ Donald Trump gần đây đã phát biểu: “Hội nghị thượng đỉnh lần 2 không phải là cuộc gặp cuối cùng giữa hai bên Mỹ - Triều Tiên”.

Về phần mình, tiến sĩ Jan Hornat, chuyên gia nghiên cứu về Mỹ, Viện Quan hệ quốc tế Bộ Ngoại giao Czech bình luận, đối với Việt Nam, hội nghị này giúp nâng cao đáng kể hình ảnh Việt Nam trên trường quốc tế. Các nước đều mong muốn có cơ hội được đăng cai tổ chức Hội nghị thượng đỉnh giữa Mỹ và Triều Tiên.

Năm ngoái, dư luận đồn đoán Hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều Tiên lần thứ nhất có thể được tổ chức tại Praha - Cộng hòa Czech. Tuy nhiên, cuối cùng sự kiện này diễn ra tại Singapore. Bên cạnh đó, hội nghị tại Hà Nội sẽ mang lại ý nghĩa to lớn về mặt chính trị, kinh tế và chiến lược đối với Việt Nam.

Sự kiện này cho thấy hình ảnh Việt Nam trên trường quốc tế đã được nâng tầm, đồng thời chứng tỏ vai trò quan trọng của Việt Nam trong khu vực. Sự kiện này còn cho thấy sự phát triển mạnh mẽ quan hệ giữa Việt Nam và Mỹ vì đây là lần thứ hai Tổng thống Trump tới Việt Nam. Điều đó thể hiện Việt Nam và Mỹ có nhiều điểm tương đồng trong tương lai về phát triển kinh tế.

Sự phát triển giữa Việt Nam và Mỹ như hiện nay cũng tương tự như sự phát triển quan hệ giữa Czech và Đức. Trong Chiến tranh thế giới thứ 2, Đức xâm chiếm Tiệp Khắc, tuy nhiên đến thời điểm hiện tại mối quan hệ giữa Đức và Czech phát triển tốt.

Dự báo kết quả Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ - Triều Tiên lần thứ hai tại Việt Nam, ông Hornat cho rằng thành công của cuộc gặp lần này phụ thuộc vào thỏa thuận cụ thể đạt được mang tính định hướng giữa hai bên để tiến tới phi hạt nhân hóa.

Hội nghị lần thứ nhất dường như chỉ mang tính tượng trưng vì hai bên không thống nhất được các vấn đề cụ thể. Theo ông Hornat, lần này hai bên cũng đã phối hợp làm việc ở các cấp chuyên viên. Theo ông Vaclav Kopecky, chuyên gia nghiên cứu an ninh châu Á, Viện Nghiên cứu các vấn đề quốc tế tại Czech, các nước Trung - Đông Âu nói chung, nhất là Czech, rất quan tâm tình hình Bán đảo Triều Tiên vì Czech có đại sứ quán tại Triều Tiên. Trong khi, Tiệp Khắc và Ba Lan trước đây là thành viên của Ủy ban các quốc gia trung lập giám sát việc thực thi Hiệp định đình chiến trên Bán đảo Triều Tiên.

Ông Kopecky cho rằng việc giảm căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên có ý nghĩa rất quan trọng vì nếu xảy ra xung đột trong khu vực này sẽ gây ra thảm họa kinh hoàng về nhân đạo cũng như về kinh tế. Ông hy vọng hội nghị thượng đỉnh lần hai tại Việt Nam sẽ tạo động lực giúp giảm căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên góp phần ổn định môi trường an ninh khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

H.T (tổng hợp từ TTXVN, Vietnam+)