Nhiều người ở xã Ea Bar (huyện Sông Hinh) biết tới ông Trần Ngọc Phú, tiên phong trong ứng dụng công nghệ sinh học vào sản xuất, tạo ra nông sản sạch. Mô hình của ông được nhiều nông dân khác học hỏi nhân rộng.
Trên 5.000m2, trước đây ông Phú trồng cà phê. Để có sản lượng, ông thường xuyên phải phun thuốc bảo vệ thực vật nhằm diệt rệp sáp, sâu đục thân cho cây và diệt cỏ… Rồi ông nhận ra, không chỉ lượng thuốc năm sau phải cao hơn năm trước mà bệnh trên cây không hết hẳn, chỉ ở trạng thái ủ bệnh và luôn có nguy cơ bùng phát bất cứ lúc nào.
Hơn nữa, với lượng thuốc hóa học lớn như vậy thì sức khỏe của ông bị ảnh hưởng, đất cũng bạc màu dần mà chi phí sản xuất lại cao. Ông Phú trăn trở và tìm tới con đường sản xuất sạch bằng công nghệ sinh học, với 100% phân hữu cơ từ các chế phẩm sinh học. Qua thông tin trên báo đài, ông tìm tới Viện Sinh học Việt Nam hỏi kiến thức, sau đó dùng những nguyên liệu có sẵn ở địa phương tự làm phân, thuốc cho cây.
Ông Phú cho biết: Tôi ủ phân hữu cơ bằng cách dùng cá tạp, phân chuồng, rác thải… và chế phẩm sinh học Emina, nhằm tăng khả năng dinh dưỡng của cây, tạo ra kháng sinh tự nhiên cho đất, cây trồng, đồng thời ức chế sự nhân lên của các loại vi rút, nấm mốc, các vi khuẩn gây hại. 3 năm liền, tôi thử trực tiếp trên cây trồng thấy hiệu quả.
Năm 2017, tôi tự tin áp dụng cho toàn bộ diện tích đất sản xuất của gia đình. Tôi chuyển từ trồng cà phê sang trồng chanh dây (100 gốc), sầu riêng (100 gốc) và sachi (400 gốc). Đặc biệt cây sachi, tôi hợp đồng bao tiêu với Công ty CP Sacha inchi Việt Nam (Sachi Vina). Hạt của cây sachi dùng để lấy tinh dầu cho sản xuất mỹ phẩm làm đẹp, vì vậy yêu cầu về sản xuất sạch là rất cao.
Về hiệu quả kinh tế, theo ông Phú, so với phân thuốc hóa học, phân thuốc hữu cơ năm đầu tiên chi phí cao hơn; do phải gánh thêm phần cải tạo đất đã bị chai cứng nhiều năm trước và chưa tạo ra vi sinh vật có lợi nhiều trong đất.
Từ năm thứ hai, chi phí giảm dần từng năm, do đất khôi phục lại được hệ vi sinh vật có lợi trong đất, trở thành thiên địch của rệp sáp, bọ xít… Thời gian sau, chi phí chủ yếu là công cắt cỏ (do không dùng thuốc diệt cỏ mà tận dụng cỏ làm nguồn nguyên liệu phân xanh) và lợi nhuận cũng cao hơn. Trước trừ chi phí tôi thu lãi 30 triệu đồng/năm/5.000m2, còn nay thu lãi ít nhất 50 triệu đồng/năm trên cùng diện tích.
Ông Nguyễn Văn Khúc, Bí thư Đảng ủy xã Ea Bar, nhận xét: Mô hình của ông Phú vừa cho hiệu quả kinh tế vừa là nền tảng cho phát triển sản xuất nông nghiệp bền vững. Xã đã có chủ trương phát triển cây ăn trái sạch trên diện tích 430ha, áp dụng công nghệ sinh học, từ đây tạo ra sản phẩm đặc trưng của xã để thu hút các doanh nghiệp, đơn vị tới hợp tác thu mua.
BẠCH VÂN
