Trong 2 ngày 10 và 11-3, hàng trăm chuyên gia về sự dính líu của Mỹ vào cuộc chiến tranh Việt Nam đã họp hội nghị tại thành phố Boston (Mỹ) để nhìn lại về việc vì sao nước Mỹ đã dính líu vào Đông Dương một nửa thế kỷ trước đây.

Trong đó có những nhân vật nổi bật tham dự như: cựu Ngoại trưởng Kissinger, cựu Tổng thống J. Carter, Thượng nghị sĩ Chuck Hagel và cựu Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Pete Peterson.

Sự tàn khốc của  chiến tranh Việt Nam do Mỹ gây ra ở Việt Nam. Trong ảnh: Sau một trận càn của Mỹ bằng bom Napalm

Tại hội nghị, các chuyên gia đã phân tích vai trò của các vị tổng thống Mỹ trong cuộc chiến và nghiên cứu những bài học đã ghi nhận được từ sự dính líu đầy tai hoạ của Washington. Bà Deborah Leff, Giám đốc thư viện khai mạc hội nghị phát biểu: Chắc chắn các vị tổng thống Hoa Kỳ dìm nước Mỹ ngày càng sâu vào cuộc chiến tranh Việt Nam và họ tin rằng họ đang làm điều phải. Vì sao các vị tổng thống lại sẵn sàng đánh liều đưa nước Mỹ dấn sâu vào cuộc chiến tranh Việt Nam? Họ có nên làm như vậy không? Và tại sao họ không đạt mục tiêu của họ? Khi nào họ bắt đầu nhận ra những hậu quả không ngờ trước quyết định của họ? Chiến tranh đó có phải là sự nghiệp cao cả, như Tổng thống Ronald Reagan đã mô tả nó trong thập niên 1980. Hay như một sử gia viết, nó chỉ là một sự tính toán sai lầm về chính sách trong lịch sử đối ngoại của Mỹ?.

Những diễn giả của các trường đại học Mỹ lại đề cập đến vấn đề liệu lịch sử đã có thể được viết một cách khác tại Việt Nam hay không, nếu Tổng thống F. Rosevelt, người chống chủ trương thuộc địa, sống lâu hơn, hay hoặc Tổng thống F. Kenedy đã không bị ám sát. Và như Giáo sư Robert Schulzinger nói, là không rõ nỗ lực mang lại dân chủ cho Việt Nam có đáng với giá phải bỏ ra hay không. Ông nói: “Có bao giờ có cuộc chiến tranh nào có thể được xem là chính đáng hay không? Tôi không phải là một người chủ hoà, và tôi nghĩ là có một vài cuộc chiến tranh là chính đáng. Tôi có nghĩ rằng cuộc chiến tranh Việt Nam là chính đáng không. Câu trả lời là không“…

VOV