Chiều 20/9, thực hiện chương trình phiên họp thứ ba, Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XIV cho ý kiến dự thảo Luật Trợ giúp pháp lý (sửa đổi).
Tờ trình của Chính phủ của dự án luật do Bộ trưởng Tư pháp Lê Thành Long nêu rõ: đứng trước yêu cầu phát triển mới của đất nước, yêu cầu triển khai thi hành Hiến pháp năm 2013, nhiều đạo luật quan trọng mới được Quốc hội ban hành, nhiều chính sách cải cách được thông qua, trong đó có việc tăng cường cải cách pháp luật, cải cách tư pháp theo định hướng của Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng và yêu cầu chủ động, tích cực hội nhập quốc tế, hoạt động trợ giúp pháp lý, trợ giúp pháp lý đã bộc lộ những hạn chế, bất cập.
Bộ trưởng nhấn mạnh: Sửa đổi Luật Trợ giúp pháp lý nhằm khắc phục hạn chế, bất cập trong hoạt động trợ giúp pháp lý; tạo khuôn khổ pháp lý cho sự phát triển bền vững công tác trợ giúp pháp lý theo hướng chuyên nghiệp hóa, xã hội hóa, sử dụng hiệu quả các nguồn lực của Nhà nước, xã hội nhằm cung cấp kịp thời dịch vụ pháp lý cho người được trợ giúp pháp lý có nhu cầu, tạo bước chuyển biến căn bản, đột phá trong việc nâng cao chất lượng dịch vụ trợ giúp pháp lý. Qua đó bảo đảm thực hiện các điều ước quốc tế có liên quan mà Việt Nam là thành viên; đồng bộ với khuôn khổ pháp luật hiện hành, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp, cải cách hành chính, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế.
Dự thảo Luật Trợ giúp pháp lý (sửa đổi) gồm 8 chương, 49 điều, quy định về người được trợ giúp pháp lý, tổ chức và người thực hiện trợ giúp pháp lý, hoạt động trợ giúp pháp lý, trách nhiệm của cơ quan, tổ chức trong hoạt động trợ giúp pháp lý. Theo đó, việc cung cấp dịch vụ pháp lý miễn phí cho người được trợ giúp pháp lý thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật Trợ giúp pháp lý.
Qua thảo luận, nhiều ý kiến tán thành với sự cần thiết ban hành, mục tiêu và quan điểm chỉ đạo xây dựng dự án Luật Trợ giúp pháp lý nhằm khắc phục những hạn chế, bất cập trong hoạt động trợ giúp pháp lý; tạo khuôn khổ pháp lý cho công tác trợ giúp pháp lý phát triển theo hướng chuyên nghiệp, đẩy mạnh xã hội hóa, sử dụng có hiệu quả các nguồn lực của Nhà nước và xã hội để cung cấp kịp thời dịch vụ pháp lý cho người thuộc diện được trợ giúp pháp lý; cụthể hóa các quy định của Hiến pháp năm 2013, bảo đảm sự đồng bộ, thống nhất với hệ thống pháp luật hiện hành, thực hiện các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên, phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp, cải cách hành chính, xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế.
Dự thảo luật quy định thẩm quyền cấp Thẻ trợ giúp viên pháp lý được thay đổi từ Chủ tịch UBND tỉnh như hiện nay sang Bộ trưởng Tư pháp nhằm khắc phục việc trợ giúp viên pháp lý chỉ hành nghề trong phạm vi địa phương, tạo sự độc lập tương đối cho trợ giúp viên pháp lý, nhất là trong các vụ việc hành chính với chính quyền địa phương, đồng thời đồng bộ với thẩm quyền cấp chứng chỉ hành nghề luật sư. Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga đề nghị Ban soạn thảo cần giải trình làm rõ căn cứ vì sao thẩm quyền cấp Thẻ trợ giúp viên pháp lý lại thay đổi từ Chủ tịch UBND tỉnh như hiện nay sang Bộ trưởng Tư pháp. Giải đáp câu hỏi này, Bộ trưởng Lê Thành Long cho hay "tiêu chuẩn để thực hiện trợ giúp pháp lý hoạt động trong toàn quốc thì xem ra một người ở cơ quan Trung ương cấp thẻ này để hoạt động sẽ dễ dàng hơn". Hơn nữa, bộ trưởng nêu đây được coi như một nghề tư pháp. Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng, việc chuyển thẩm quyền cấp Thẻ trợ giúp viên pháp lý được thay đổi từ Chủ tịch UBND tỉnh như hiện nay sang Bộ trưởng Tư pháp là không cần thiết vì trợ giúp viên pháp lý gắn với trung tâm trợ giúp pháp lý ở địa phương, do Chủ tịch UBND tỉnh thành lập, bảo đảm kinh phí, do đó việc giao cho bộ trưởng là không cần thiết, bởi Bộ trưởng còn lo những việc đại sự chứ không nên lo cấp thẻ trợ giúp viên pháp lý…
Hôm nay ( 21/9), Ủy ban Thường vụ Quốc hội dành phần lớn thời gian để cho ý kiến về báo cáo công tác năm 2016 của Chánh án TAND Tối cao, Viện trưởng Viện KSND Tối cao, các báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật, về công tác thi hành án và công tác phòng, chống tham nhũng.
BTV (tổng hợp)