Đó là kết quả sau nhiều tháng nghiên cứu của đôi bạn Võ Thị Hiếu, Bùi Quốc Việt, học sinh lớp 9A, Trường THCS Lê Lợi (xã Sơn Thành Tây, huyện Tây Hòa). Với khả năng ứng dụng vào thực tế, sản phẩm đã đoạt giải nhì (lĩnh vực Kỹ thuật cơ khí) Cuộc thi Khoa học - kỹ thuật dành cho học sinh trung học cấp quốc gia khu vực phía Nam năm học 2015-2016.

Đôi bạn thực hành hệ thống tại trường - Ảnh: HẢI DƯƠNG

Xã Sơn Thành Tây từ lâu nổi tiếng là trồng cây hồ tiêu. Tuy nhiên, người dân ở đây phải mất rất nhiều công chăm sóc, tưới nước. Chỉ riêng khâu tưới nước trong mùa nắng hạn có khi “ngốn” của nông dân 10 tiếng đồng hồ mỗi ngày. Thấm thía cảnh cha mẹ, bà con hàng xóm “cơm đùm cơm nắm ra lô tiêu” tưới nước, Hiếu và Việt nảy ra ý tưởng chế tạo một thiết bị tự động hóa quá trình tưới tiêu.

Hiện tại, thị trường không thiếu những giải pháp tự động hóa nông nghiệp, nhưng theo Hiếu và Việt thì các sản phẩm này không thể ứng dụng tại địa phương. Em Việt lý giải: “Hầu như các bộ điều khiển khác đều lấy nguồn nước máy, còn ở đây, bà con dùng giếng khoan nên rất khó lắp đặt. Ngoài ra, các sản phẩm này có giá rất đắt, vì thế, tụi em mong muốn có một giải pháp ít tốn kém hơn”.

Hiếu và Việt mang ý tưởng trao đổi với thầy giáo phụ trách môn Công nghệ và được thầy ủng hộ hết lòng. Tháng 9/2015, dưới sự hướng dẫn của thầy giáo, đôi bạn bắt đầu mày mò những bước đầu tiên. Vì chưa từng tiếp xúc với lĩnh vực kỹ thuật cơ khí nên trong quá trình nghiên cứu, Hiếu và Việt đều khá lúng túng. Chưa kể, hai bạn phải làm việc trong điều kiện thiếu thốn thiết bị thực hành, nguồn tài chính dành cho nghiên cứu của trường lại rất hạn hẹp. Tuy nhiên, chỉ vài tháng sau, sản phẩm nghiên cứu của hai em đã ra lò. Trong 39 hộ mà Hiếu và Việt khảo sát, có tới 37 hộ đồng ý sử dụng thử nghiệm thiết bị tưới nước tự động. Hệ thống điều khiển tưới nước tự động của Hiếu và Việt được cấu tạo từ những linh kiện điện tử đơn giản, rẻ tiền đang bán rộng rãi trên thị trường. Ngoài hai chế độ “tưới theo thời gian đặt trước” và “tắt mở thiết bị bằng tay”, nhờ lắp đặt cảm biến độ ẩm, mạch sẽ mở tự động tưới khi cảm biến tác động thiếu ẩm, tự động ngắt khi cảm biến báo đủ nước. Em Việt cho biết: “Tụi em có xem qua bộ điều khiển hẹn giờ tưới nước cảnh quan (được sản xuất bởi DIG Hoa Kỳ - PV), nó chỉ khởi động được 4 lần trong ngày, còn thiết bị của tụi em có thể khởi động 9 lần trong ngày. Thời gian, lưu lượng nước, thậm chí lượng nước cho từng loại cây, từng vùng đất đều có thể điều chỉnh được”.

Có thể nói, ngoài những ưu điểm vượt trội trên, điều khiến Việt và Hiếu vui nhất là mỗi sản phẩm có giá chỉ 380.000 đồng. Chính nhờ khả năng ứng dụng, giá thành rẻ, gọn nhẹ mà sản phẩm đã vượt qua rất nhiều dự án khác của các trường THCS, THPT khu vực miền Nam, xuất sắc đoạt giải nhì tại Cuộc thi Khoa học - kỹ thuật dành cho học sinh trung học cấp quốc gia khu vực phía Nam năm học 2015-2016.

Thời gian tới, Hiếu và Việt mong muốn sẽ hoàn thiện thiết bị bằng cách kết hợp điều khiển từ xa bằng sóng RF, kết hợp sử dụng thêm cảm biến mưa để ngắt động cơ khi gặp trời mưa, kết hợp điều khiển bằng điện thoại, điều khiển từ xa, động cơ tự ngắt khi bơm không có nước, sử dụng năng lượng mặt trời… Thầy Nguyễn Như Sơn, giáo viên hướng dẫn Hiếu và Việt, nói: “Thành công của hai em là niềm tự hào rất lớn cho bản thân tôi và nhà trường. Hy vọng rằng từ thắng lợi của hai em, nhiều học sinh THCS sẽ mạnh dạn tìm tòi nghiên cứu, tạo ra những sản phẩm phục vụ đời sống”.

Với sản phẩm nhân văn của mình, Võ Thị Hiếu, Bùi Quốc Việt vinh dự được Bộ GD-ĐT, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Quỹ Hỗ trợ sáng tạo kỹ thuật Việt Nam, Giám đốc Sở GD-ĐT Phú Yên, Chủ tịch UBND huyện Tây Hòa khen thưởng. Quỹ Vườn ươm tài năng của GS Ngô Bảo Châu tặng giấy khen và 1 triệu đồng mỗi em.

PHẠM HẢI DƯƠNG