Sau Cách mạng Tháng Tám thành công, Nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hòa ra đời. Để tăng cường tham mưu cho Ban Chấp hành Trung ương Đảng trong công tác xây dựng, tuyên truyền, giáo dục pháp luật, ngày 5/1/1966, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết 133 về việc thành lập Ban Pháp chế Trung ương. Đây chính là tổ chức tiền thân của Ban Nội chính Trung ương. Với ý nghĩa đó, ngày 10/9/2015, Văn phòng Trung ương Đảng thông báo ý kiến của Ban Bí thư Trung ương Đảng thống nhất lấy ngày 5/1 hàng năm là Ngày truyền thống ngành Nội chính Đảng.

Đối với Phú Yên, xuất phát từ yêu cầu thực tiễn cách mạng mà quá trình hoạt động, phát triển Ban Nội chính Tỉnh ủy có nhiều lần thay đổi về chức năng, nhiệm vụ và quy mô tổ chức, nhưng ngành Nội chính Đảng vẫn có bước phát triển liên tục, từng bước đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị được giao, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội tại địa phương. Giai đoạn từ năm 1975 đến cuối tháng 6/1989, Ban Nội chính Tỉnh ủy Phú Khánh được thành lập và hoạt động đạt nhiều kết quả tích cực. Sau ngày tái lập tỉnh (7/1989), tuy chưa thành lập Ban Nội chính Tỉnh ủy nhưng Ban Thường vụ Tỉnh ủy Phú Yên đã phân công đồng chí Huỳnh Trúc, Phó Bí thư Tỉnh ủy, phụ trách công tác nội chính của Tỉnh ủy, giao nhiệm vụ đồng chí Phó Văn phòng Tỉnh ủy phụ trách công tác tổng hợp, chịu trách nhiệm theo dõi công tác nội chính của Tỉnh ủy.

Ngày 25/8/1994, Ban Thường vụ Tỉnh ủy có Quyết định 458-QĐ/TU về việc thành lập Ban Nội chính Tỉnh ủy Phú Yên, đồng thời phân công đồng chí Lương Công Đoan, Phó Bí thư Tỉnh ủy, kiêm Trưởng Ban Nội chính Tỉnh ủy; Ban Thường vụ Tỉnh ủy có quyết định bổ nhiệm đồng chí Đỗ Đình Dậu, nguyên Chủ tịch Trọng tài kinh tế tỉnh, làm Phó Trưởng Ban Nội chính Tỉnh ủy kể từ ngày 1/9/1994. Đến năm 1996, sau Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XII, đồng chí Nguyễn Văn Trúc, Phó Bí thư Tỉnh ủy, được phân công kiêm Trưởng Ban Nội chính Tỉnh ủy. Ban Nội chính Tỉnh ủy lúc này có chức năng, nhiệm vụ là cơ quan tham mưu giúp Tỉnh ủy kiểm tra thực hiện các nghị quyết, chỉ thị của Đảng về công tác nội chính; giúp Tỉnh ủy theo dõi hoạt động của Ban Cán sự Đảng các ngành nội chính; nghiên cứu, đề xuất kế hoạch thực hiện nghị quyết, chỉ thị của Trung ương và tham gia chuẩn bị nghị quyết, chỉ thị của cấp ủy về công tác nội chính; giúp Tỉnh ủy vận dụng đường lối xử lý đối với những vụ án quan trọng về chính trị, kinh tế, xã hội; phối hợp với Ban Tổ chức Tỉnh ủy nắm cán bộ trong các ngành nội chính thuộc diện Tỉnh ủy quản lý.

Sau một thời gian hoạt động, thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ 7 Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa VIII) “Về một số vấn đề về tổ chức, bộ máy của hệ thống chính trị và tiền lương, trợ cấp xã hội thuộc ngân sách Nhà nước”, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Phú Yên, ngày 28/2/2000 ban hành Quyết định 691 về việc giải thể Ban Nội chính Tỉnh ủy. Theo quyết định này, cán bộ và toàn bộ hồ sơ, tài liệu được sáp nhập vào Văn phòng Tỉnh ủy kể từ ngày 1/3/2000; đồng thời bổ sung chức năng, nhiệm vụ công tác nội chính vào quy định chức năng, nhiệm vụ của Văn phòng Tỉnh ủy. Tháng 7/2013, thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ 5 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI; Quy định 183-QĐ/TW, ngày 8/4/2013 của Ban Bí thư về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của Ban Nội chính Tỉnh ủy, Thành ủy trực thuộc Trung ương; ngày 17/7/2013, Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Quyết định 2879 về việc thành lập Ban Nội chính Tỉnh ủy.

Hiện nay, Ban Nội chính Tỉnh ủy có 19 cán bộ, công chức, nhân viên; 2 phòng nghiệp vụ và văn phòng; với chức năng là cơ quan tham mưu của Tỉnh ủy mà trực tiếp, thường xuyên là Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Thường trực Tỉnh ủy về công tác nội chính và phòng, chống tham nhũng. Nhiệm vụ được giao là nghiên cứu, đề xuất xây dựng chủ trương, nghị quyết và cụ thể hóa chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước về công tác nội chính và phòng, chống tham nhũng; hướng dẫn, kiểm tra các cấp ủy, tổ chức đảng trực thuộc Tỉnh ủy, các cơ quan nội chính thực hiện các chủ trương, chính sách, pháp luật về công tác nội chính và phòng chống tham nhũng. Ban Nội chính Tỉnh ủy còn có nhiệm vụ thẩm định các đề án về lĩnh vực nội chính và phòng, chống tham nhũng trước khi trình Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy; tham gia với Ban Tổ chức Tỉnh ủy về công tác cán bộ theo phân cấp, tham gia với các cơ quan có thẩm quyền trong việc bổ nhiệm một số chức danh tư pháp theo quy định và thực hiện một số nhiệm vụ khác do Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Thường trực Tỉnh ủy giao.

Sau khi được thành lập và đi vào hoạt động, mặc dù có những khó khăn nhất định nhưng được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Nội chính Trung ương, Thường trực Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, tập thể cán bộ, công chức Ban Nội chính Tỉnh ủy đã đoàn kết, khắc phục khó khăn, triển khai thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ được giao, góp phần tham mưu cho Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Thường trực Tỉnh ủy lãnh đạo, chỉ đạo có hiệu quả công tác nội chính và phòng, chống tham nhũng trên địa bàn tỉnh.

Từ thực tế hoạt động của Ban Nội chính các địa phương cho thấy chủ trương tái lập Ban Nội chính các tỉnh ủy, thành ủy là đúng đắn, khẳng định tầm quan trọng của công tác nội chính trong tình hình mới; gắn với việc đẩy mạnh công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí theo chủ trương, nghị quyết của Đảng.

ĐẶNG QUANG ANH

Phó Trưởng Ban Nội chính Tỉnh ủy