* Mỹ thông báo sẽ sớm điều tàu hải quân tới biển Đông
Hội thảo "Địa chính trị các không gian hàng hải - vấn đề biển Đông" đã được trường Đại học Bretagne-Sud (UBS) phối hợp với Trung tâm nghiên cứu lịch sử phía tây (CERHIO) và Hiệp hội Carrefour des Humanités tổ chức ngày 16/10 vừa qua tại TP Lorient, thuộc vùng Bretagne, tây bắc nước Pháp.
Đây là năm thứ hai Trường Đại học Bretagne-Sud tổ chức Ngày Địa chính trị các không gian hàng hải. Chủ đề cuộc hội thảo lần này tập trung vào nghiên cứu những căng thẳng trên biển Đông, các tranh chấp chủ quyền biển đảo và khả năng vận dụng luật pháp quốc tế nhằm đảm bảo ổn định, an ninh và tự do hàng hải quốc tế trong khu vực.
Được chia thành ba phiên thảo luận với các chủ đề "Góc nhìn lịch sử", "Khía cạnh kinh tế", "Các vấn đề địa chính trị và chiến lược", hội thảo đã thu hút đại diện nhiều bộ ngành của Pháp, đông đảo học giả và chuyên gia đến từ các trung tâm nghiên cứu và các trường đại học lớn của Pháp.
Tham tán công sứ Đại sứ quán Việt Nam tại Pháp Nguyễn Thị Bích Huệ phát biểu khai mạc phiên thứ ba đã nêu rõ tầm quan trọng của Biển Đông trên nhiều khía cạnh, nhấn mạnh đây là khu vực năng động, có nhiều diễn đàn, kênh đối thoại, nhiều đối tác nhưng cũng là khu vực căng thẳng leo thang. Tham tán công sứ khẳng định chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, nêu bật chính sách hòa bình, tôn trọng luật pháp quốc tế của Việt Nam và nỗ lực của Việt Nam nhằm giải quyết các tranh chấp trên biển Đông bằng biện pháp đối thoại và đàm phán hòa bình, bảo đảm thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC) đồng thời dựa trên luật pháp quốc tế bao gồm Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS).
Tham tán công sứ cũng kêu gọi các nhà nghiên cứu, học giả Pháp là những người hiểu biết sâu về khu vực và Pháp (từng tham gia quản lý thực tế hai quần đảo của Việt Nam) có tiếng nói thiết thực trong hội thảo, đóng góp cho hòa bình và bảo vệ luật pháp quốc tế.
Sau phát biểu khai mạc, các diễn giả trình bày các tham luận đều giới thiệu một cách khái quát về tầm quan trọng địa chiến lược và tiềm năng kinh tế của biển Đông, cũng như chính sách kinh tế, an ninh quốc phòng của Pháp và của các nước tại khu vực. Các tham luận đặc biệt dành ưu tiên đề cập đến những tranh chấp và một số vấn đề liên quan đến an ninh và quốc phòng trên biển Đông. Các chuyên gia thống nhất quan điểm rằng các tranh chấp này gây nguy hại đến hòa bình, ổn định và phát triển của nhiều nước trong khu vực và thế giới.
Kết thúc hội thảo, các đại biểu chia sẻ quan điểm rằng các quốc gia Đông Nam Á không nên để tranh chấp biển đe dọa đến an toàn trên biển và tự do hàng hải; đảm bảo an ninh, hòa bình và ổn định là điều kiện cần thiết để các quốc gia trong khu vực xây dựng và phát triển.
* Hãng Kyodo dẫn các nguồn tin ngoại giao ngày 18/10 cho biết Mỹ đã thông báo với các nước Đông Nam Á rằng sẽ sớm điều tàu hải quân tới các vùng biển tranh chấp ở biển Đông mà Trung Quốc ngang ngược tuyên bố là lãnh thổ nước này. Theo nguồn tin, Mỹ dự kiến sẽ điều tàu chiến vào khu vực 12 hải lý xung quanh các đảo nhân tạo mà Trung Quốc xây dựng trái phép ở quần đảo Trường Sa của Việt Nam.
Động thái trên nhiều khả năng sẽ làm leo thang căng thẳng giữa Trung Quốc và Mỹ trong bối cảnh Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh mới tuyên bố tại một cuộc họp báo hồi tuần trước rằng: "Chúng tôi cực lực phản đối bất kỳ nước nào sử dụng quyền tự do qua lại và quyền bay qua làm cớ để làm xói mòn chủ quyền và an ninh của nước khác". Theo một quan chức cấp cao thuộc Bộ Quốc phòng Mỹ, kể từ năm 2012, Washington đã không tiến hành tuần tra trong phạm vi 12 hải lý xung quanh các bãi đá ngầm trên.
Mặc dù chính quyền của Tổng thống Barack Obama tránh điều tàu quân sự vì lo ngại phản ứng tiêu cực từ phía Bắc Kinh, nhưng đã quyết định hành động như trên trong bối cảnh Trung Quốc tiếp tục công việc bồi đắp và xây dựng các cơ sở trái phép trong vùng biển này. Hồi đầu tháng này, Chính phủ Mỹ đã thông báo với các nước quanh các vùng biển tranh chấp về kế hoạch đảm bảo "tự do qua lại" và cho biết sẽ sớm triển khai kế hoạch này, nhưng không nói rõ thời điểm.
Cho dù giới chức cấp cao trong chính quyền Mỹ đã gián tiếp nói về kế hoạch tuần tra của Hải quân Mỹ tại biển Đông, nhưng việc thông báo kế hoạch này cho các nước hữu quan thông qua kênh ngoại giao đã nhấn mạnh lập trường phản đối của Tổng thống Obama trước tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc.
BTV (tổng hợp từ TTXVN, Vietnam+)
