Trước việc Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan dầu khí Hải Dương - 981 (Haiyang Shiyou 981) tại vùng biển của Việt Nam, ngày 10/5/2014, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam đã gửi thư tới Chủ tịch Hội Nhà báo toàn Trung Quốc phản đối mạnh mẽ hành động của Trung Quốc vi phạm chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam và yêu cầu Trung Quốc dừng ngay lập tức các hoạt động bất hợp pháp và rút giàn khoan Hải Dương - 981 và các phương tiện hộ tống khỏi vùng biển của Việt Nam.
Đến nay, Trung Quốc vẫn tiếp tục hành động ngang ngược bất chấp công lý, bất chấp làn sóng phản đối của Việt Nam và quốc tế, không rút giàn khoan, mà tiếp tục gia tăng các hành động ngày càng nguy hiểm và nghiêm trọng, dùng tàu lớn đâm thẳng vào tàu của Việt Nam, làm hư hỏng tàu và thiết bị, gây nguy hiểm tới tính mạng của công dân Việt Nam, trong khi đó lại lớn tiếng vu khống và đổ lỗi cho Việt Nam. Ngày 26/5, tàu cá của Trung Quốc số 11209 đã đâm chìm tàu cá ĐNa-90152 của Việt Nam.
Tiếp đó, ngày 1/6, tàu Trung Quốc liên tục phun vòi rồng vào tàu Cảnh sát biển 2016 và đâm mạnh mạn phải của tàu làm thủng 4 lỗ, cách mép nước biển chỉ 40cm. Gần đây nhất, ngày 23/6/2014, tàu kiểm ngư của Việt Nam mang số hiệu KN-951 đã bị 7 tàu của Trung Quốc bao vây, phun vòi rồng với áp lực lớn, đâm va, ngăn cản trong khi tàu KN-951 đang thực thi pháp luật trong khu vực thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam.
Đây là những hành động nguy hiểm, làm căng thẳng thêm tình hình, làm tổn hại tình cảm giữa nhân dân hai nước, đe dọa trực tiếp hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải ở biển Đông. Một lần nữa, Hội Nhà báo Việt Nam cực lực phản đối các hành động gây hấn của Trung Quốc và yêu cầu phía Trung Quốc tôn trọng luật pháp quốc tế, rút ngay lập tức giàn khoan Hải Dương - 981 ra khỏi vùng biển của Việt Nam, dừng ngay các hành vi vi phạm chủ quyền biển đảo của Việt Nam, chấm dứt ngay các hành vi sử dụng vũ lực, đe dọa nghiêm trọng đến tính mạng của ngư dân, kiểm ngư viên và các lực lượng thực thi pháp luật của Việt Nam, gây phức tạp thêm tình hình, làm gia tăng căng thẳng trong khu vực, đe dọa an ninh, an toàn hàng hải trên biển Đông.
Hội Nhà báo Việt Nam kêu gọi cộng đồng báo chí quốc tế, trong đó có báo chí Trung Quốc hiểu rõ, hiểu đúng tình hình, lên án những hành vi gây hấn nguy hiểm, vi phạm luật pháp quốc tế, trước hết là Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982, vi phạm chủ quyền của Việt Nam đối với vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam đồng thời báo chí khẳng định rõ lập trường của Việt Nam giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau, vì lợi ích chung của nhân dân 2 nước, vì hòa bình của khu vực và thế giới.
Hội Nhà báo Việt Nam cho rằng mỗi quốc gia dù lớn hay nhỏ đều bình đẳng trước trách nhiệm đối với hòa bình và an ninh chung, đồng thời cần có sự tôn trọng và lòng tin vào nhau. Với tinh thần hòa hiếu của dân tộc Việt Nam, Hội Nhà báo Việt Nam khẳng định luôn coi trọng và mong muốn thúc đẩy quan hệ hữu nghị, hợp tác truyền thống giữa nhân dân, cộng đồng báo chí Việt Nam và Trung Quốc.
Theo thông tin mới nhất từ lực lượng chấp pháp Việt Nam về tình hình biển Đông ngày 29/6, mặc dù thời tiết trên biển rất xấu, có mưa to, sóng mạnh và tầm nhìn hạn chế nhưng lực lượng thực thi pháp luật của Việt Nam vẫn tiếp tục cơ động tiến vào khu vực Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương - 981 để tuyên truyền.
Khi các tàu Cảnh sát biển và Kiểm ngư tiến vào khu vực giàn khoan từ hướng tây tây nam khoảng 12 hải lý, ngay lập tức 9 tàu của Trung Quốc triển khai đội hình sẵn sàng truy cản. Các tàu của Việt Nam tiếp tục tiến sâu vào khu vực hạ đặt giàn khoan gần 11 hải lý, lập tức có 3 tàu Hải cảnh và 1 tàu đầu kéo của Trung Quốc lao ra truy cản và dùng còi công suất cao để uy hiếp.
Các tàu Cảnh sát biển và tàu Kiểm ngư của Việt Nam luôn bị từ 2- 3 tàu của Trung Quốc theo sát ở khoảng cách từ 100-300 m. Đặc biệt là các tàu Hải cảnh của Trung Quốc mang số hiệu 46101, 12010 luôn bám sát tàu Cảnh sát biển 4033 với tốc độ cao, khi tàu Cảnh sát biển 4033 tiếp cận giàn khoan ở cự ly gần, khoảng cách áp sát lúc gần nhất khoảng 100 m. Cùng lúc đó, Trung Quốc cũng huy động tàu đầu kéo và tàu Hải cảnh truy đuổi các tàu của lực lượng Kiểm ngư khi đã cách giàn khoan ở khoảng cách khá xa.
Trước sự truy cản quyết liệt của tàu Trung Quốc, các tàu của Cảnh sát biển và Kiểm ngư đã bình tĩnh xử lý tình huống và phòng tránh đâm va, đồng thời kiên trì bám trụ tại hiện trường tiếp tục tổ chức tuyên truyền khẳng định chủ quyền của Việt Nam trên quần đảo Hoàng Sa, nơi Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981, và yêu cầu Trung Quốc rút giàn khoan.
Theo thông tin từ thực địa, xung quanh khu vực Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương - 981, hôm nay Trung Quốc vẫn duy trì hơn 100 tàu các loại để bảo vệ giàn khoan Hải Dương 981. Từ hướng quan sát của tàu Cảnh sát biển 4033 cho thấy, giàn khoan Hải Dương - 981 không có sự dịch chuyển bất thường nào.
L. HỘI (tổng hợp từ TTXVN, Vietnam+, VOV)