* Trung Quốc tăng thêm 2 máy bay chiến đấu tại khu vực giàn khoan
Chiều 26/6, Bộ Ngoại giao đã tổ chức cuộc họp báo thường kỳ. Tham dự họp báo có đại diện các cơ quan báo chí Việt Nam, đại diện văn phòng các hãng thông tấn, báo chí nước ngoài thường trú tại Hà Nội, các cơ quan đại diện Ngoại giao nước ngoài tại Việt Nam.
Bộ Ngoại giao đã mời đại tá Ngô Ngọc Thu, Phó tư lệnh, tham mưu trưởng Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam và ông Hà Lê, Phó cục trưởng Cục Kiểm ngư (Bộ NNPTNT) tham dự và trả lời các câu hỏi của phóng viên.
Thông báo về tình hình biển Đông, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Hải Bình cho biết, những ngày qua, trong khi giàn khoan Hải Dương-981 cùng một số lượng lớn tàu hộ tống và máy bay của Trung Quốc vẫn đang hoạt động trái phép trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam, phía Trung Quốc lại có thêm một loạt các hoạt động khiến cho tình hình biển Đông tiếp tục diễn biến căng thẳng và phức tạp hơn.
Chiều 18/6, Cục Hải sự Trung Quốc ra Thông báo hàng hải số 14047 thông báo giàn khoan Nam Hải-09 dịch chuyển từ vị trí có tọa độ 17038’ vĩ bắc-110o12,3’ kinh đông đến vị trí có tọa độ 17o14,1’ vĩ bắc-109o31’ kinh đông từ ngày 18-20/6. Vào lúc 13 giờ ngày 21/6, cơ quan chức năng Việt Nam đã phát hiện giàn khoan Nam Hải-09 đã được di chuyển đến khu vực như phía Trung Quốc thông báo.
Ngày 24/6, Cục Hải sự Trung Quốc tiếp tục đăng Thông báo hàng hải số 14050 thông báo tàu khảo sát thăm dò vật lý địa cầu Hai Yang Shi You 719 sẽ hoạt động ở biển Đông từ ngày 23/6 đến 20/8/2014.
Khu vực mà giàn khoan Nam Hải-09 và tàu khảo sát thăm dò vật lý địa cầu 719 hoạt động thuộc vùng biển ngoài cửa Vịnh Bắc Bộ chưa được phân định giữa Việt Nam và Trung Quốc. Theo luật pháp và thực tiễn quốc tế, không bên nào được đơn phương hoạt động thăm dò, khai thác dầu khí ở vùng biển chồng lấn chưa được phân định. Đáng chú ý là hành động này của Trung Quốc diễn ra ngay sau khi Ủy viên Quốc vụ Trung Quốc Dương Khiết Trì sang Việt Nam, khiến dư luận quốc tế và Việt Nam hết sức lo ngại. Việt Nam yêu cầu Trung Quốc không có hành động làm phức tạp thêm tình hình, tạo không khí thuận lợi cho tiến trình đàm phán phân định vùng biển ngoài cửa Vịnh Bắc Bộ giữa hai nước.
Bên cạnh đó, trong thời gian qua, Trung Quốc còn tiến hành một loạt các hoạt động như phát hành “Bản đồ địa hình Trung Quốc” và “Bản đồ nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa” khổ dọc trong đó thể hiện “đường lưỡi bò” bao trùm gần như toàn bộ biển Đông; đưa 2 quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam vào hệ thống đăng ký quyền sử dụng đất mới của Trung Quốc; khởi công xây dựng dự án trường học và hoàn thiện dự án nhà ở công cộng trên đảo Phú Lâm thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam; tiếp tục mở rộng, xây dựng và thay đổi nguyên trạng trái phép trên một số điểm tại quần đảo Trường Sa của Việt Nam mà Trung Quốc sử dụng vũ lực chiếm đóng trái phép tháng 3/1988.
Theo ông Lê Hải Bình, Việt Nam đã nhiều lần khẳng định về lập trường của Việt Nam đối với 2 quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Việt Nam kiên quyết phản đối và yêu cầu phía Trung Quốc chấm dứt ngay các hoạt động sai trái nêu trên, tôn trọng luật pháp quốc tế, nghiêm túc tuân thủ Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC) và không có những hành động tương tự trong thời gian tới. Đặc biệt nghiêm trọng là vào lúc 9 giờ 20 sáng ngày 23/6, tàu Kiểm ngư 951 của Việt Nam đang thực thi pháp luật tại vị trí có tọa độ 15029’30’’ vĩ bắc-111o23’32’’ kinh đông trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lụa địa của Việt Nam đã bị một số tàu Trung Quốc vây ép và đâm húc gây thiệt hại nặng. Đáng chú ý, vị trí này cách giàn khoan Hải Dương 981 của Trung Quốc rất xa, tới 11,5 hải lý.
Theo ông Lê Hải Bình, đây là hành động hết sức nghiêm trọng, xâm phạm sâu vào vùng biển Việt Nam, đe dọa tính mạng của người và tàu thực thi pháp luật của Việt Nam đang hoạt động bình thường trong vùng biển Việt Nam. Càng nguy hiểm hơn, hoạt động này đã gây cản trở cho tự do, an ninh và an toàn hàng hải, vi phạm Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982, đi ngược lại tinh thần Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC).
* Cũng trong chiều 26/6, tại Hà Nội, đại diện Cục Kiểm ngư Việt Nam thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cho biết, phía Trung Quốc vừa tăng thêm 2 máy bay chiến đấu tại khu vực giàn khoan Hải Dương so với ngày 25/6. Như vậy, khu vực giàn khoan Hải Dương-981 hiện có 3 máy bay của Trung Quốc đang hoạt động.
Cụ thể, theo quan sát của lực lượng Kiểm ngư Việt Nam, vào các thời điểm 6 giờ 37 phút, 7 giờ và 7 giờ 40 phút, có 1 máy bay trinh sát cánh bằng của Trung Quốc, bay 3 lượt từ hướng bắc-đông bắc bay qua khu vực các tàu của ta, lượn 1-3 vòng ở độ cao 500-1500m, sau đó rời khỏi khu vực theo hướng nam-tây nam. Đặc biệt, từ 8 giờ 45 phút-8 giờ 55 phút, lực lượng Kiểm ngư Việt Nam đã phát hiện 2 máy bay chiến đấu lượn 2 vòng trên khu vực nam- tây nam, cách giàn khoan 12 hải lý ở độ cao 1.000-1.500m. Theo đó, phía Trung Quốc vẫn duy trì số lượng lớn các tàu bảo vệ giàn khoan Hải Dương-981, bao gồm 117-121 tàu các loại, trong đó có 41-43 tàu hải cảnh, 13-14 tàu vận tải, 17-18 tàu kéo, 40 tàu cá vỏ sắt và 6 tàu quân sự.
Cung cấp thông tin tại hiện trường thực địa, đại diện Cục Kiểm ngư Việt Nam cho biết, khi các tàu của Việt Nam cơ động vào gần giàn khoan để đấu tranh tuyên truyền và thực thi pháp luật thì các tàu hải cảnh, hải giám, hải tuần, tàu vận tải và tàu kéo của Trung Quốc tổ chức thành đội hình hàng ngang đồng loạt tăng tốc độ, hú còi, bao vây, ép hướng, ngăn cản quyết liệt (lúc gần nhất cách tàu ta khoảng 150-200m) và sẵn sàng đâm va các tàu của ta ở khoảng cách giàn khoan 11-12 hải lý so với giàn khoan.
Trước tình hình đó, tàu Kiểm ngư của Việt Nam vẫn cơ động vào cách giàn khoan 9,5-10,5 hải lý để đấu tranh tuyên truyền và thực thi pháp luật, kiên quyết yêu cầu Trung Quốc rút toàn bộ tàu và giàn khoan Hải Dương-981 hạ đặt trái phép rời khỏi vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam.
Cùng với đó, tàu cá ngư dân Việt Nam trên ngư trường truyền thống Hoàng Sa vẫn tiến hành đánh bắt ở phía Tây–Tây Nam, cách giàn khoan 40-43 hải lý. Khu vực nhóm tàu cá của Việt Nam đánh bắt có khoảng 40 tàu cá vỏ sắt dưới sự hỗ trợ của 2 tàu hải cảnh số hiệu 46102 và 46106 của Trung Quốc vẫn tổ chức ngăn cản không cho các tàu của Việt Nam tiến vào khu vực gần giàn khoan để khai thác thủy sản.
Tuy nhiên, theo đại diện Cục Kiểm ngư Việt Nam, dưới sự hỗ trợ của các tàu Kiểm ngư, các tàu cá của Việt Nam vẫn bám sát ngư trường, bảo đảm an toàn cho người và phương tiện.
Đại diện Cục Kiểm ngư Việt Nam cũng cho biết thêm, trong ngày vị trí của giàn khoan Hải Dương-981 vẫn không có sự thay đổi mới.
BTV (theo chinhphu.vn, Vietnam+)
