Chiều 27/5, tại trụ sở Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng đã tiếp Thượng nghị sĩ Benjamin Cardin, Chủ tịch Tiểu ban Đông Á-Thái Bình Dương thuộc Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ đang có chuyến thăm, làm việc tại Việt Nam.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng nhiệt liệt chào mừng ngài Benjamin Cardin sang thăm, làm việc tại Việt Nam tiếp nối thành công từ chuyến thăm của Chủ tịch Thường trực Thượng viện Hoa Kỳ Patrick Leahy. Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng tin tưởng, trong bối cảnh quan hệ hai nước đang phát triển tốt đẹp trên tất cả các lĩnh vực, nhất là kể từ khi thiết lập quan hệ đối tác toàn diện (7/2013), chuyến thăm sẽ góp phần tích cực vào việc nâng cao hiệu quả thực hiện các thỏa thuận giữa hai nước, phù hợp với tinh thần quan hệ đối tác toàn diện, vì lợi ích của nhân dân hai nước, vì hòa bình và phát triển trong khu vực và trên thế giới.
Đối với sự việc Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương-981 (Haiyang Shiyou-981) trong thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng nêu rõ đây là hành vi vi phạm nghiêm trọng chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán của Việt Nam; vi phạm pháp luật quốc tế nhất là Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982; vi phạm Tuyên bố về ứng xử của các bên trên biển Đông (DOC). Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh hành động trên đang gây mất ổn định ở biển Đông, đe dọa thông thương hàng hải, hàng không tại các vùng biển quốc tế, gây lo ngại sâu sắc cho các nước khu vực, đe dọa hòa bình, an ninh khu vực và quốc tế.
Tại buổi tiếp, thay mặt Quốc hội Việt Nam, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng cũng trân trọng cảm ơn; đánh giá cao và mong muốn ngài Benjamin Cardin cùng các nghị sĩ Mỹ tiếp tục có tiếng nói và hành động cụ thể ủng hộ Việt Nam; thúc đẩy hòa bình, an ninh, hợp tác và phát triển ở châu Á-Thái Bình Dương. Nhân dịp này, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng cũng trân trọng mời Thượng nghị sĩ Benjamin Cardin và đại biểu Quốc hội Mỹ sang Việt Nam tham dự Đại hội đồng Liên minh Nghị viện Thế giới lần thứ 132 tại Hà Nội vào năm 2015.
Về phần mình, trân trọng cảm ơn Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng đã dành thời gian tiếp, Thượng Nghị sĩ Benjamin Cardin bày tỏ vui mừng lần đầu tiên đến thăm Việt Nam với tư cách là Chủ tịch Tiểu ban Đông Á-Thái Bình Dương thuộc Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ. Thượng nghị sĩ Benjamin Cardin nhấn mạnh Mỹ đặc biệt coi trọng quan hệ song phương với Việt Nam; mong muốn tiếp tục đẩy mạnh hơn nữa hợp tác toàn diện trên mọi lĩnh vực với Việt Nam; đặc biệt là quan hệ giữa hai quốc hội.
Đề cập đến diễn biến trên biển Đông, Thượng nghị sĩ Benjamin Cardin nêu rõ Thượng viện Mỹ cực lực phản đối hành vi khiêu khích của Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương-981 trong vùng thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam; bày tỏ mong muốn các bên tích cực giải quyết vụ việc trên cơ sở luật pháp quốc tế, vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực.
Cũng trong chiều 27/5, tại trụ sở Bộ Ngoại giao, Phó thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đã tiếp Thượng nghị sĩ Benjamin Cardin. Phó thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh cho rằng chuyến thăm là cách thức hiệu quả để hai bên trao đổi cởi mở và thẳng thắn các vấn đề cùng quan tâm, kể cả một số vấn đề còn có khác biệt, qua đó tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau, thúc đẩy quan hệ đối tác toàn diện giữa hai nước.
Ông Phạm Bình Minh cho rằng, hiện nay là thời điểm thuận lợi cho quan hệ hai nước phát triển mạnh mẽ và do vậy đề nghị Quốc hội Hoa Kỳ ủng hộ và thúc đẩy việc tăng cường trao đổi đoàn các cấp; tác động Chính phủ Hoa Kỳ tiếp tục mở cửa thị trường cho hàng hóa Việt Nam, giảm các rào cản thương mại, nhất là các vụ chống bán phá giá, chống trợ cấp; tiếp tục dành cho Việt Nam sự linh hoạt và đối xử khác biệt trong đàm phán Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) như đã cam kết.
Thượng nghị sĩ Benjamin Cardin đánh giá quan hệ hai nước đang phát triển tích cực trên nhiều mặt và cho rằng quan hệ song phương càng phát triển đáp ứng tốt hơn lợi ích của mỗi nước, đóng góp vào hòa bình và ổn định ở khu vực. Với tinh thần này, ông Benjamin Cardin bày tỏ ủng hộ nỗ lực của hai bên tiếp tục triển khai hiệu quả đối tác toàn diện; mong muốn Việt Nam và Hoa Kỳ cùng các nước khác sớm hoàn tất đàm phán Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), xem đây là cơ hội để các nước mở cửa thị trường và đổi mới mô hình phát triển kinh tế. Hai bên cũng trao đổi về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm, trong đó có tình hình hiện nay ở điển Đông.
* Trong cuộc họp báo thường ngày tại Bộ Ngoại giao Mỹ, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Jen Psaki ngày 27/5 cho biết Mỹ chưa có đủ thông tin để xác nhận việc một tàu cá của Việt Nam bị tàu cá Trung Quốc đâm chìm ở khu vực biển tranh chấp nhưng khẳng định chỉ có Trung Quốc là bên khiêu khích trong căng thẳng hiện nay ở biển Đông. Bà Psaki nêu quan điểm của Bộ Ngoại giao Mỹ: “Chúng tôi không có nguồn thông tin độc lập liên quan tới vụ việc này và sẽ tìm kiếm thông tin bổ sung. Tuy nhiên, chúng tôi vẫn tiếp tục quan ngại về cách hành xử của tàu thuyền Trung Quốc hoạt động trong khu vực. Chúng tôi tiếp tục kêu gọi các bên cùng kiềm chế, giảm căng thẳng, giải quyết vấn đề một cách an toàn và có trách nhiệm”. Bên cạnh đó, trước câu hỏi liệu các hành động của Việt Nam ở biển Đông có phải là khiêu khích hay không, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ khẳng định rằng chỉ có các hành động của Trung Quốc là mang tính khiêu khích. Phía Mỹ sẽ thông qua tất cả các bên để tìm kiếm thông tin liên quan tới vụ tàu cá Trung Quốc đâm chìm tàu cá Việt Nam.
Trong diễn biến khác, mạng tin PhilStar.com ngày 26/5 dẫn lời chuyên gia an ninh Úc, Giáo sư Alan Dupont thuộc trường Đại Học New South Wales, cho rằng tuyên bố tranh chấp chủ quyền trên biển Đông đã tạo cơ hội cho Mỹ nhen nhóm lại "hệ thống liên minh" trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương và vô hiệu hóa ảnh hưởng trên biển ngày càng tăng của Trung Quốc. Giáo sư Alan Dupont nói rằng lập trường cứng rắn của Trung Quốc trong tranh chấp biển đã thách thức "tính vượt trội" của Mỹ ở Tây Thái Bình Dương. Ông Dupont cho biết 5 trong số 10 quốc gia Đông Nam Á, bao gồm Việt Nam, Philippines, Indonesia, Malaysia và Brunei, có tranh chấp biển nghiêm trọng hoặc tiềm ẩn nghiêm trọng với Trung Quốc, cùng với Nhật Bản và hai miền Triều Tiên. Sự thiếu thiện chí đầy ngoan cố của Trung Quốc trong việc giải quyết tranh chấp với các quốc gia cũng có tuyên bố chủ quyền mạnh mẽ không kém về lãnh thổ và tài nguyên trên biển mà Trung Quốc thèm muốn, đã cho Mỹ cơ hội tái hồi phục hệ thống liên minh tại Đông Á, cũng như tạo thế cân bằng một cách có hiệu quả hơn nhằm đối phó Trung Quốc.
Ông Dunpont nhận định rằng Trung Quốc không nhìn ra chính sách tái cân bằng của Mỹ và có thể bị cô lập bởi chính những quốc gia có tranh chấp chủ quyền với mình. Theo giáo sư Dunpont, Bắc Kinh dường như tin rằng khi Mỹ bị phân tâm bởi những thách thức về chính sách ngoại giao trong và ngoài nước, nỗ lực gây sức ép nhằm tạo ảnh hưởng về địa chính trị của họ lên các nước láng giềng nhỏ hơn và yếu hơn sẽ mang lại nguồn tài nguyên, lãnh thổ và sự vượt trội trong khu vực, những thứ họ cho là "tài sản hợp pháp" của mình.
Yêu sách chủ quyền của Trung Quốc trên biển Đông là "tính toán sai lầm", có thể phản tác dụng, và Bắc Kinh đang phải đối mặt với tình trạng bị cô lập trong khu vực bởi vì các quốc gia khác đã phòng vệ chống lại Trung Quốc khi mà sự trỗi dậy của nước này bắt đầu trở thành mối đe dọa hơn là sự bình yên.
BTV (tổng hợp từ TTXVN, Vietnam+)
