Trong đợt tiếp xúc cử tri trước kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XIII của ĐBQH tỉnh, nhiều cử tri nêu vấn đề: Bộ GD-ĐT đã từng chỉ đạo chấn chỉnh việc đào tạo thạc sĩ ngoài cơ sở giáo dục được cho phép. Nhưng kết quả thực hiện chủ trương này như thế nào, còn tiếp tục thực hiện không vì trên thực tế vẫn còn có hình thức đào tạo thạc sĩ liên kết ở nhiều ngành, nhiều địa phương?
Trên cơ sở ý kiến của cử tri, tại kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XIII, ĐBQH Nguyễn Thái Học thay mặt Đoàn ĐBQH Phú Yên đã trực tiếp chất vấn Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phạm Vũ Luận. Bộ trưởng trả lời như sau:
- Trong thời gian qua, có không ít dư luận bức xúc về việc đào tạo thạc sĩ tràn lan, chất lượng đào tạo thấp. Một trong những nguyên nhân của vấn đề này là do một số cơ sở đào tạo thạc sĩ đặt lớp ngoài cơ sở đào tạo tại những địa điểm không đáp ứng điều kiện đảm bảo chất lượng và môi trường sư phạm cần thiết.
Từ năm 2011, Bộ GD-ĐT đã quy định việc tổ chức đào tạo thạc sĩ về cơ bản chỉ được thực hiện tại cơ sở đào tạo. Trong những trường hợp thật cần thiết đối với một số tỉnh thuộc Tây Bắc, Tây Nguyên, Tây Nam Bộ hiện đang rất thiếu cán bộ trình độ cao, bộ xem xét cho phép một số cơ sở đào tạo thạc sĩ được liên kết đào tạo hoặc đặt lớp đào tạo thạc sĩ ngoài trụ sở chính của trường.
Năm 2012, Bộ GD-ĐT đã tổ chức rà soát tổng thể công tác đào tạo thạc sĩ nhằm kịp thời chấn chỉnh, xử lý sai phạm và nâng cao chất lượng đào tạo. Qua rà soát đã phát hiện một số cơ sở đào tạo chưa đáp ứng điều kiện đảm bảo chất lượng, có sai phạm trong tổ chức đào tạo và đã có những chấn chỉnh, xử lý nghiêm khắc các vi phạm như: yêu cầu cơ sở đào tạo chấm dứt đào tạo ngoài cơ sở đào tạo, chuyển học viên về trụ sở chính của cơ sở đào tạo; dừng tuyển sinh 161 ngành, chuyên ngành đào tạo thạc sĩ; dừng mở ngành, chuyên ngành đào tạo mới đối với một số cơ sở đào tạo vi phạm.
Năm 2013, Bộ GD-ĐT tiếp tục rà soát 100 cơ sở đào tạo thạc sĩ, trong đó có 56 cơ sở đào tạo đã hoặc đang liên kết đào tạo hoặc đặt lớp ngoài cơ sở đào tạo. Kết quả rà soát bước đầu cho thấy: Một số cơ sở đào tạo thạc sĩ theo hình thức liên kết đào tạo hoặc đặt lớp ngoài cơ sở đào tạo sai quy định đã thực hiện dừng tuyển sinh và chuyển các lớp đó về đào tạo tại trụ sở chính của trường theo chỉ đạo của Bộ GD-ĐT (trừ một số lớp đang đào tạo thạc sĩ ngoài cơ sở đào tạo tập trung ở các tỉnh thuộc địa bàn Tây Bắc, Tây Nguyên, Tây Nam Bộ đã được bộ cho phép). Đồng thời, đang tiếp tục kiểm tra, thanh tra các cơ sở đào tạo theo kế hoạch của năm 2013.
Theo Luật Giáo dục đại học đã có hiệu lực, cơ sở giáo dục đại học được phân tầng thành cơ sở giáo dục đại học định hướng nghiên cứu, cơ sở giáo dục đại học định hướng ứng dụng và cơ sở giáo dục đại học định hướng thực hành. Theo Nghị định số 141/2013/NĐ-CP ngày 24/10/2013 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Giáo dục đại học thì chương trình đào tạo trình độ thạc sĩ được xây dựng theo định hướng nghiên cứu và định hướng ứng dụng, áp dụng cho hình thức giáo dục chính quy. Trong đó, chương trình đào tạo trình độ thạc sĩ theo định hướng nghiên cứu áp dụng cho các khóa học tập trung toàn bộ thời gian tại cơ sở giáo dục đại học; chương trình đào tạo trình độ thạc sĩ theo định hướng ứng dụng được áp dụng cho các khóa học tập trung toàn bộ thời gian hoặc một phần tại cơ sở giáo dục đại học. Hiện nay, Bộ GD-ĐT đang xây dựng lại quy chế đào tạo thạc sĩ đối với chương trình đào tạo thạc sĩ theo định hướng ứng dụng, trong trường hợp cần thiết, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT quyết định việc tổ chức đào tạo một phần chương trình ở ngoài cơ sở đào tạo.
