68 năm về trước, bằng sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, cuộc Cách mạng Tháng Tám đã thành công, thiết lập nên Nhà nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa, mở ra một trang sử mới cho lịch sử cách mạng Việt Nam. Đất nước đi vào kỷ nguyên độc lập dân tộc, dân chủ và tạo tiền đề đi lên chủ nghĩa xã hội.
Quần chúng cách mạng ở Hà Nội chiếm Phủ Bác Bộ ngày 19/8 - Ảnh: T.LIỆU
Một đảng 15 tuổi với 5.000 đảng viên, chưa có nhiều kinh nghiệm đã đoàn kết và lãnh đạo đất nước hơn 20 triệu dân, khởi nghĩa thành công. Lần đầu tiên trong lịch sử, một nước thuộc địa nhỏ bé đã đánh thắng một nước thực dân hùng mạnh. Đó là thắng lợi to lớn của nhân dân Việt Nam, đồng thời cũng là một thắng lợi của các lực lượng hòa bình, dân chủ và xã hội chủ nghĩa trên thế giới, mà cũng là thắng lợi đầu tiên của chủ nghĩa Mác - Lênin ở một nước thuộc địa.
Ngày nay, hàng ngũ Đảng ta đã tăng hơn 1.000 lần, nghĩa là hơn 5 triệu đảng viên, dân số tăng hơn 4 lần, nghĩa là hơn 86 triệu người... Tuy nhiên, bài học quan trọng hàng đầu không phải là số lượng mà là bài học về tư duy, nhận thức mang tính khoa học và cách mạng, đặc biệt trong điều kiện đất nước đang ngày càng đổi mới và hội nhập quốc tế.
Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” hôm nay chính là để nâng cao chất lượng của người cán bộ, đảng viên “hết lòng, hết sức phụng sự Tổ quốc, phục vụ cách mạng, phục vụ nhân dân”. Chính cái chất của người đảng viên đã đem lại cho họ vinh dự và trách nhiệm là những người ưu tú của dân tộc, để “đảng viên đi trước, làng nước theo sau”. Mọi việc thành hay bại đều do cán bộ, đảng viên tốt hay xấu. Mặt khác cũng phải thấy rằng so với số nhân dân thì số đảng viên chỉ là con số tối thiểu. Vì vậy, nếu không có nhân dân giúp sức thì đảng viên không làm được gì hết. Từ thắng lợi của cuộc Cách mạng Tháng Tám, Hồ Chí Minh chỉ ra rằng “sáng kiến và lực lượng của nhân dân ta rất dồi dào và to lớn. Khi tư tưởng đã thông suốt thì khó khăn gì cũng vượt qua, công việc to lớn mấy cũng làm được”.
Từ sau thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945, chúng ta bắt tay vào công cuộc kháng chiến kiến quốc, xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, đấu tranh chống đế quốc ở miền Nam tiến tới thống nhất nước nhà. Một nhận thức hết sức quan trọng, có tính cơ bản xuyên suốt tiến trình cách mạng đi tới thắng lợi cuối cùng là “thắng đế quốc và phong kiến là tương đối dễ; thắng bần cùng và lạc hậu còn khó hơn nhiều”. Từ xóa bỏ chính quyền thực dân phong kiến, giành chính quyền về tay nhân dân đến nhiệm vụ xây dựng đất nước, theo Hồ Chí Minh đó là cả một cuộc chiến đấu khổng lồ. Những gì đã cũ kỹ theo quan niệm của Hồ Chí Minh chứa đựng cả tư duy, nhận thức, tư tưởng, thiết kế tổ chức và con người. Vì vậy, “việc cần phải làm trước tiên là chỉnh đốn lại Đảng” và “đầu tiên là công việc đối với con người”.
Một bài học quý báu của Cách mạng Tháng Tám là huy động được sức mạnh và khơi dậy lòng yêu nước của toàn dân tộc. Trong khó khăn, đội tiên phong của giai cấp và dân tộc, những người đảng viên đã bình tĩnh, không dao động, biết tìm thấy sức mạnh từ dân, coi chủ nghĩa dân tộc mà hạt nhân là chủ nghĩa yêu nước và tinh thần dân tộc chân chính là một động lực to lớn của đất nước. Đến trước lúc đi xa, trong Di chúc, Người còn dặn lại chúng ta: “Để giành lấy thắng lợi trong cuộc chiến đấu khổng lồ này, cần phải động viên toàn dân, tổ chức và giáo dục toàn dân, dựa vào lực lượng vĩ đại của toàn dân”.
Từ cuối năm 2007 đến nay, chúng ta đã chịu tác động xấu của khủng hoảng, suy thoái kinh tế thế giới, cuộc khủng hoảng này còn kéo dài trong một vài năm tới. Trong nước, thiên tai dịch bệnh liên tiếp xảy ra. Các khó khăn do các vấn đề xã hội và các thế lực thù địch can thiệp chống phá không giảm. Tuy nhiên, bài học lớn từ tinh thần của Cách mạng Tháng Tám là cùng với việc chủ động kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, ngăn chặn suy giảm kinh tế; đồng thời cần có những biện pháp tích cực để ngăn chặn suy giảm các vấn đề xã hội, bảo đảm an sinh xã hội. Đảng ta nhận thức sâu xa và hoàn toàn đúng đắn rằng sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, bệnh cơ hội, chủ nghĩa cá nhân, thực dụng, thoái hóa biến chất, quan liêu, tham nhũng, lãng phí, thiếu trách nhiệm... nếu không được ngăn chặn, đẩy lùi có hiệu quả sẽ “giảm lòng tin của nhân dân đối với Đảng, với chế độ”.
Từ tinh thần và những bài học của Cách mạng Tháng Tám năm 1945, Đại hội XI của Đảng tiếp tục khẳng định nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, tiếp tục đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc. Phải tiếp tục xây dựng và chỉnh đốn Đảng để Đảng thật sự và luôn luôn là một đảng đạo đức và văn minh theo tư tưởng Hồ Chí Minh. Đảng phải vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, dựa vào sức mạnh của toàn dân tộc. Cán bộ, đảng viên là tấm gương sáng, có phẩm chất đạo đức, năng lực trí tuệ, bản lĩnh chính trị, phương pháp và phong cách làm việc khoa học, đi đúng đường lối quần chúng “dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm”.
Cuộc sống của chúng ta hôm nay đang thay đổi từng giờ, từng ngày; vì vậy, Đảng cần có trí tuệ và bản lĩnh nhìn thấy cơ hội trong thách thức, biến thách thức thành cơ hội, nhận thức và hành động hợp lòng dân, đúng quy luật khách quan, phù hợp xu thế thời đại, nhất định chúng ta sẽ vượt qua khó khăn, thách thức, đưa đất nước tiếp tục phát triển, hoàn thành những mục tiêu, nhiệm vụ mà Đại hội XI của Đảng đã đề ra. Đó cũng là cách kỷ niệm 68 năm Cách mạng Tháng Tám thành công có ý nghĩa thiết thực nhất, và đó cũng là những bài học quý báu mà Cách mạng Tháng Tám để lại không chỉ cho hôm nay mà còn cho các thế hệ mai sau.
NGUYỄN ĐĂNG BÌNH
