Vũng Rô - địa danh gắn liền với những chiến công hiển hách của đường Hồ Chí Minh trên biển, là biểu tượng sáng ngời về lòng yêu nước, sự quả cảm và tinh thần đoàn kết của dân tộc Việt Nam. Trong những năm kháng chiến chống Mỹ cứu nước, nơi đây quân và dân Phú Yên đã đón 4 chuyến tàu Không số cập bến, kịp thời chi viện vũ khí và trang thiết bị cho chiến trường Phú Yên và các tỉnh Khánh Hòa, Đắk Lắk, góp phần quyết định vào thắng lợi chung của cuộc kháng chiến.

Phát huy hào khí Vũng Rô, những bài học lịch sử về tinh thần đoàn kết, sự quyết tâm, mưu trí, dũng cảm, sáng tạo, táo bạo đã làm nên huyền thoại Vũng Rô cách đây 60 năm, sẽ là động lực để thế hệ hôm nay bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo, phát triển kinh tế, xây dựng quê hương Phú Yên giàu mạnh.

Bài học lịch sử và di sản tinh thần vô giá

Những con tàu Không số, với sự quả cảm của thủy thủ đoàn, không chỉ vượt qua những cơn sóng dữ mà còn đương đầu, đối mặt với kẻ thù trang bị hiện đại theo dõi sát sao. Vũng Rô đã trở thành biểu tượng của lòng kiên trung và ý chí không khuất phục, là minh chứng sống động cho tinh thần “Không có gì quý hơn độc lập, tự do”.

Thành công đón 3 chuyến tàu Không số cập bến Vũng Rô đã để lại những bài học kinh nghiệm quý không bao giờ hết tính thời sự, đó chính là: Sự đoàn kết quân - dân, quyết tâm, thống nhất hành động. Những chuyến tàu Không số thành công không thể thiếu sự che chở, hỗ trợ của người dân, những ngư dân trên biển, dân công địa phương, bến đón. Đó là tinh thần sáng tạo và thích ứng linh hoạt. Những con tàu Không số hoạt động bí mật, linh hoạt trong mọi hoàn cảnh đã để lại bài học lớn về tư duy sáng tạo.

Việc chọn mở bến Vũng Rô, một địa điểm trong tầm kiểm soát dày đặc của địch, là một sự sáng tạo rất táo bạo, đã tạo nên được yếu tố bất ngờ, cùng với sự mưu trí, linh hoạt của bến và tàu đã tổ chức đón 4 chuyến tàu, với gần 300 tấn vũ khí kịp thời chi viện cho chiến trường đánh thắng. Đó là tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm của những chiến sĩ tàu Không số và bến Vũng Rô đã dám thực hiện và quyết tâm thực hiện bằng được nhiệm vụ tưởng chừng bất khả thi.

Trong tập sách Huyền thoại đường Hồ Chí Minh trên biển, do Nhà xuất bản Văn học xuất bản tháng 6/2024, đại tướng Phan Văn Giang, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Quốc phòng có bài viết quan trọng “Đường Hồ Chí Minh trên biển - Bài học cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hôm nay”.

Trong đó, đồng chí nhấn mạnh, chúng ta cần giữ gìn và phát huy truyền thống của đoàn tàu Không số năm xưa; quán triệt sâu sắc, thực hiện hiệu quả quan điểm, mục tiêu: “Kiên quyết, kiên trì bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, biển, đảo, vùng trời; giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước” (Văn kiện Đại hội XIII của Đảng). Để bảo vệ chủ quyền biển đảo phải: “Kiên định nguyên tắc chiến lược, linh hoạt về sách lược”; mạnh mẽ, kiên quyết đấu tranh, linh hoạt, mềm dẻo trong xử lý các tình huống; lấy bảo vệ vững chắc chủ quyền, lợi ích quốc gia, dân tộc, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để xây dựng và phát triển đất nước làm mục tiêu tối thượng. Thực hiện Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, Luật Biển Việt Nam, chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045..., phấn đấu đưa nước ta trở thành quốc gia mạnh về biển, làm giàu từ biển, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định trên các vùng biển, đảo, góp phần xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN.

Di tích Vũng Rô, Bãi Chùa nơi ngụy trang tàu 143 ở lại bến bị địch phát hiện đã gây nên sự kiện Vũng Rô bi tráng. Ảnh: TRẦN QUỚI

Phát huy tinh thần, hào khí Vũng Rô và những bài học quý giá về sức mạnh đoàn kết quân dân là để bảo vệ chủ quyền biển đảo, xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân trong tình hình hiện nay. Sáng tạo, thích ứng linh hoạt, dám nghĩ, dám làm, quyết liệt, mạnh dạn đổi mới, thu hút các dự án lớn, đưa TX Đông Hòa và Phú Yên trở thành điểm sáng phát triển kinh tế khu vực.

Tiềm năng phát triển kinh tế và du lịch

Vũng Rô với vị trí địa lý chiến lược ở phía Nam của tỉnh, là một trong những khu vực có tiềm năng vượt trội để phát triển kinh tế biển và thu hút đầu tư. Một số yếu tố tạo nên sức hút đặc biệt của khu vực này là cảng nước sâu Vũng Rô.

Đây là một trong số ít cảng biển tự nhiên của Việt Nam, với độ sâu lý tưởng để đón nhận tàu lớn. Phát triển cảng Vũng Rô thành trung tâm logistics hiện đại sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc giao thương quốc tế, đặc biệt là xuất khẩu hàng hóa nông - thủy sản và công nghiệp chế biến từ Phú Yên và khu vực Tây Nguyên.

Với hạ tầng giao thông kết nối, Vũng Rô gần quốc lộ 1 và tuyến đường sắt Bắc - Nam, đồng thời cách sân bay Tuy Hòa không xa, tạo điều kiện cho việc vận chuyển hàng hóa và đi lại thuận tiện; là cửa ngõ ra biển Đông của các tỉnh Tây Nguyên.

Vùng biển Vũng Rô không chỉ giàu có về tài nguyên hải sản mà còn sở hữu cảnh quan đẹp, hoang sơ, rất phù hợp để phát triển du lịch nghỉ dưỡng và du lịch sinh thái. Nơi đây gắn với cụm danh thắng liên hoàn: Vũng Rô - Bãi Môn Mũi Điện - Đèo Cả, núi Đá Bia, tạo nên một không gian kỳ vĩ, núi biển liền kề.

Những thế mạnh về vị trí địa lý, tài nguyên thiên nhiên và nhân văn là điều kiện tốt để phát triển nhiều loại hình kinh tế, gắn với biển: cảng nước sâu, logictis, khai thác, nuôi trồng thủy sản xa bờ, du lịch biển…, trở thành đòn bẩy kinh tế không chỉ của TX Đông Hòa, mà cả tỉnh Phú Yên và mở rộng liên kết vùng với các tỉnh lân cận, đặc biệt là các tỉnh Tây Nguyên.

Quy hoạch tỉnh Phú Yên thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050 định hướng, Phú Yên sẽ phát triển các trung tâm logistics gắn với Cảng hàng không Tuy Hòa, cảng Vũng Rô, cảng nước sâu Bãi Gốc và cảng cạn ICD Đông Hòa; hình thành các trung tâm logistics gắn với các đô thị lớn của tỉnh và các KCN trên địa bàn; tập trung xây dựng cơ sở hạ tầng hỗ trợ vận tải đa phương thức như ga hàng hóa cho xe lửa và hệ thống đường dẫn, đường kết nối với cao tốc Bắc - Nam...

Những năm gần đây, TX Đông Hòa đã chứng kiến sự quan tâm đầu tư mạnh mẽ về hạ tầng, đô thị chuyển mình từ huyện trở thành thị xã. Trong quy hoạch, cũng như định hướng phương châm phát triển, TX Đông Hòa có nhiều thế mạnh, trong đó điểm nhấn là KKT Nam Phú Yên và Vũng Rô.

Chủ tịch UBND tỉnh Tạ Anh Tuấn cho biết: Phú Yên tập trung phát triển kinh tế dựa trên lợi thế tiềm năng với 3 trụ cột: Công nghiệp, dịch vụ và nông nghiệp. Trong đó, công nghiệp ưu tiên công nghiệp luyện kim, lọc hóa dầu, năng lượng, hóa chất; chế biến nông, lâm, thủy sản; cơ khí - chế tạo; sản xuất sản phẩm gắn công nghệ số..., phát triển ở phía Nam mà hạt nhân là KKT Nam Phú Yên với lợi thế cảng Bãi Gốc, Vũng Rô. “KKT Nam Phú Yên sẽ là trái tim, động lực để thúc đẩy phát triển KT-XH của tỉnh.

UBND tỉnh chỉ đạo tăng cường công tác xúc tiến đầu tư thật sự hiệu quả. Hiện nay, nhiều nhà đầu tư lớn quan tâm, tiếp cận nghiên cứu đầu tư trên địa bàn tỉnh như: Dự án cảng Bãi Gốc, Khu liên hợp gang thép tại KCN Hòa Tâm, đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng KCN Hòa Tâm...”, Chủ tịch UBND tỉnh Tạ Anh Tuấn nhấn mạnh.

TRẦN QUỚI