Để cho đảo ngày càng xanh, đủ sức chống chọi với nắng táp, mưa sa, vượt qua phong ba bão tố, các thế hệ lính đảo Trường Sa đã và đang đổ rất nhiều mồ hôi, công sức để trồng và chăm sóc cây xanh.

Quần đảo Trường Sa (tỉnh Khánh Hòa) là nơi sinh ra các cơn bão ở biển Đông, nên đôi khi còn được gọi là quần đảo bão tố. Trong hơn 100 đảo và bãi san hô, có 23 đảo và bãi san hô nhô lên khỏi mặt nước và khoảng 18 đảo lớn, nhỏ không bị ngập khi nước thủy triều lên cao.

Vì Trường Sa xanh

Do cấu trúc là những bãi đá san hô và thời tiết khắc nghiệt nên cây xanh ở quần đảo Trường Sa khó phát triển. Thực vật sinh trưởng tự nhiên phổ biến là phong ba, bàng vuông, xương rồng, rau muống biển và một số cỏ sắc cạnh. Một số đảo thấp không có cây xanh hoặc cây, cỏ thưa thớt.

Bộ đội Trường Sa tự ươm giống bàng vuông. Ảnh: XUÂN HIẾU

Để tạo màu xanh cho đảo, ngoài gìn giữ cây xanh tự nhiên, các thế hệ lính đảo Trường Sa phải đưa cây giống từ đất liền ra và tốn rất nhiều công sức để chăm sóc. Cây từ đất liền mang ra đảo chủ yếu là phi lao, dừa và một số loại thích nghi với nắng gió, sương muối. Để trồng một cây xanh, bộ đội phải đào hố cho vào đó phân hữu cơ đã ủ sẵn. Cây sau khi trồng được bao bọc kín bằng khung lưới để chống sương muối, nắng gió và được chăm sóc đặc biệt. Tuy nhiên vì đất cằn cỗi, thiếu nước ngọt, gió mạnh, hơi nước mặn nên cây chậm phát triển.

Những năm gần đây, được sự quan tâm đặc biệt của Bộ Quốc phòng và các địa phương, các đảo nổi đều được quy hoạch trồng mới nhiều loại cây xanh như phi lao, keo, bạch đàn....

Thượng tá Lương Xuân Giáp, Chính ủy Lữ đoàn 146 (Vùng 4 Hải quân) chia sẻ, trong 5 năm vừa qua, với mô hình Vì Trường Sa xanh, quân và dân ở đất liền đã ủng hộ quân và dân Trường Sa hơn 34.000 cây xanh các loại. Hàng trăm tấn đất cùng hàng chục tấn phân bón cũng đã được đưa ra các đảo, hình thành hàng chục vườn ươm cây giống để quần đảo ngày một thêm xanh. Ngoài ra, các doanh nghiệp, địa phương trên cả nước cũng đã ủng hộ quân và dân huyện đảo Trường Sa xây dựng 13 vườn rau, nhà lưới ở các đảo nổi; củng cố hàng chục vườn rau tại các đảo chìm, bảo đảm nguồn rau xanh quanh năm cho quân và dân trên các đảo.

Những lá chắn xanh

Đại tá Đào Giang Hải, Phó Chủ nhiệm Chính trị Vùng 4 Hải quân, cho biết trong thời gian qua, ngoài việc thực hiện tốt công tác huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, quân và dân huyện đảo Trường Sa luôn có ý thức trồng và chăm sóc cây xanh. Đến nay, hầu hết các vị trí cần thiết của các đảo nổi đã được phủ kín các loại cây xanh thân gỗ, hoa và rau xanh các loại. Bộ đội có thể tự chiết cành, nhân giống, trồng nhiều loại cây khác nhau, phục vụ đời sống, sinh hoạt, huấn luyện của quân và dân trên đảo.

Cây xanh trên đảo Sơn Ca. Ảnh: XUÂN HIẾU

May mắn và vinh dự được ra thăm quân và dân huyện đảo Trường Sa nhiều lần, tôi tận mắt chứng kiến càng về sau, các đảo càng xanh hơn, nhất là các đảo nổi. Những hàng cây bàng vuông, bão táp, phong ba, mù u, phi lao,... như những tấm lá chắn xanh tự nhiên phủ bóng mát chở che bộ đội, bảo vệ môi trường trên đảo. Nhìn từ xa, các đảo Trường Sa Lớn, Song Tử Tây, Nam Yết, Sơn Ca… như những viên ngọc bích hiện lên giữa biển Đông.

Nếu như ở đảo Song Tử Tây chủ lực là cây phong ba; đảo Sơn Ca là cây mù u thì ở đảo Nam Yết được mệnh danh là đảo dừa. Dừa trên đảo này rất nhiều, hầu như chỗ nào, góc nào cũng có dừa. Dừa được trồng ngay hàng thẳng lối dọc hai bên các lối đi và chiếm phần lớn trong các loại cây trên đảo. Mỗi cây dừa trưởng thành cung cấp từ 30-40 trái/năm, phục vụ rất thiết thực đời sống bộ đội và người dân trên đảo. Từ ngoài biển nhìn vào, hòn đảo này như một dải lụa xanh nổi trên mặt biển với những rặng dừa vươn mình trong nắng gió. Những người lính ở đảo dừa này, cho biết trước kia để trồng được một cây dừa trên đảo cho đến khi ra trái là vấn đề nan giải. Còn gần đây, việc trồng, chăm sóc, ngay cả việc ươm cây giống cũng không khó lắm. Điều quan trọng và cần nhất là phải che chắn nắng gió thật tốt giai đoạn đầu khi cây mới phát triển và tưới nước, bón phân đầy đủ.

Học và làm theo lời Bác dạy, “mùa xuân là tết trồng cây”, tết Nguyên đán năm nào huyện đảo Trường Sa cũng phát động Tết trồng cây đời đời nhớ ơn Bác. Trung bình mỗi năm, các lực lượng trên đảo Trường Sa trồng mới hơn 800 cây ăn trái và cây xanh như: Dừa, mù u, bàng vuông, tra…. Đồng thời chăm sóc, cắt tỉa làm đẹp hàng ngàn cây xanh các loại đã trồng trước đó.

Đến các đảo nổi, nhìn những hàng dừa, bàng vuông, mù u… nhiều thế hệ phát triển tươi tốt, nhiều khách đất liền không khỏi ngạc nhiên. Trên nền cát mặn, san hô và khí hậu khắc nghiệt, mỗi một cây xanh sinh tồn trên đảo đều thấm đẫm mồ hôi, công sức của quân và dân nơi đây. Màu xanh thể hiện sức sống giữa đại dương sóng gầm gió giật, là biểu tượng của ý chí, lòng dũng cảm, nỗ lực vượt khó, thích nghi với mọi hoàn cảnh của cán bộ, chiến sĩ nơi hải đảo xa xôi. Là người có nhiều năm công tác ở Trường Sa, thiếu tá Nguyễn Văn Phường, Phó Chủ nhiệm Chính trị Lữ đoàn 682 Vùng 4 Hải quân chia sẻ: “Mỗi cán bộ, chiến sĩ trước khi hoàn thành nhiệm vụ trở về đất liền đều chủ động nhân giống, trồng và chăm sóc tốt từ 1-2 cây xanh để tặng đảo. Đến nay, trải qua phong ba bão tố, có bao nhiêu thế hệ lính đảo thì cũng có chừng ấy thế hệ cây xanh được trồng trên các đảo”.

VĂN LANG