Hàng năm, tỉnh ta có khoảng 270 người có quyết định của tòa án các cấp buộc phải chấp hành án treo, cải tạo không giam giữ, cấm đảm nhiệm các chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định, cấm cư trú, quản chế tại nơi cư ngụ, nơi làm việc (gọi chung là người chấp hành án hình sự tại cơ sở). Tổng số người chấp hành án tại các địa phương dao động từ 400-500 người.

Minh họa - Ảnh: Internet

Công tác thi hành án tại cơ sở được giao cho chính quyền xã, phường, thị trấn hoặc cơ quan, tổ chức nơi người thi hành án cư trú, làm việc. Tuy nhiên, qua thực tế cho thấy, công tác này còn bộc lộ nhiều hạn chế, nhất là việc quản lý, giám sát, giáo dục người chấp hành án chưa được quan tâm đúng mức. Bên cạnh đó, việc giao cho nhiều cơ quan, tổ chức khác nhau có trách nhiệm thi hành án hình sự tại cơ sở cũng như chưa có bộ máy chuyên trách thi hành án nên công tác này còn phân tán, không đồng bộ…

Đại tá Lê Xuân An, Phó Giám đốc Công an tỉnh, cho biết, thực hiện Luật Thi hành án hình sự (THAHS), các nghị định, thông tư và chỉ đạo của Bộ Công an, Giám đốc Công an tỉnh đã quan tâm chỉ đạo sớm hoàn thiện bộ máy tổ chức Cơ quan THAHS công an các cấp. Công an tỉnh cũng đã tổ chức hàng chục lớp tập huấn bồi dưỡng nghiệp vụ về công tác THAHS tại cơ sở cho 100% cán bộ làm công tác THAHS của công an cấp huyện và gần 900 cán bộ chủ chốt cấp xã trên toàn tỉnh. Đến nay, nhìn chung UBND xã về cơ bản đã tổ chức tốt việc giám sát, giáo dục, kịp thời phát hiện, xử lý các hành vi vi phạm của người chấp hành án bảo đảm đúng pháp luật. Lực lượng công an xã đã chủ động tham mưu UBND cùng cấp thực hiện có hiệu quả công tác quản lý, giám sát, giáo dục và thực hiện chính sách đối với người thi hành án tại cơ sở. Nhờ thực hiện tốt công tác này đã có tác dụng khuyến khích người chấp hành án tại cơ sở tự giác rèn luyện, cải tạo, chấp hành nghiêm chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước; thực hiện tốt nghĩa vụ của người chấp hành án theo quy định của pháp luật. Số người phạm tội giảm dần hàng năm.

Hiện toàn tỉnh có gần 400 người chấp hành án tại cơ sở. Để công tác THAHS đạt hiệu quả cao, theo đại tá Lê Xuân An, Cơ quan THAHS các cấp cần phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng tổ chức tuyên truyền, phổ biến sâu rộng pháp luật về THAHS tại cơ sở để chính quyền, các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể, cộng đồng dân cư nâng cao ý thức, trách nhiệm, tích cực có biện pháp tham gia quản lý, giám sát, cảm hóa, giáo dục người chấp hành án tại cộng đồng dân cư, nơi làm việc. Qua đó giúp người chấp hành án nắm được các quy định pháp luật, quyền và nghĩa vụ để họ thực hiện nghiêm túc. Đối với công an cấp xã, tích cực tham mưu UBND thực hiện có hiệu quả việc quản lý, giám sát người chấp hành án; nắm chắc tình hình của từng người chấp hành án, nhất là về nơi làm việc, cư trú, hoàn cảnh gia đình, thái độ chấp hành án để đề xuất UBND về biện pháp quản lý thích hợp. Đối với công an cấp huyện, phối hợp với các phòng nghiệp vụ của Công an tỉnh nắm chắc tình hình và có biện pháp quản lý tốt số người đang chấp hành án quản chế, cấm cư trú để kịp thời ngăn ngừa, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật; phối hợp chặt chẽ với tòa án, viện KSND trong công tác chuyển giao bản án, quyết định thi hành án và hướng dẫn UBND cấp xã thực hiện tốt công tác quản lý, giám sát, giáo dục người chấp hành án. Đối với Cơ quan THAHS cấp tỉnh, thường xuyên tổ chức kiểm tra, hướng dẫn công an cấp huyện và UBND cấp xã trong thực thi pháp luật về THAHS, qua đó kịp thời nắm tình hình thi hành án ở cơ sở, phát hiện những hạn chế, vi phạm trong thi hành án để có kiến nghị khắc phục, sửa chữa kịp thời nhằm nâng cao hiệu quả công tác thi hành án tại cơ sở. Đồng thời tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy đảng, vai trò quản lý nhà nước và sự lãnh đạo, điều hành của UBND các cấp, mà trực tiếp là UBND cấp xã đối với công tác thi hành án tại cơ sở. Định kỳ tổ chức sơ kết, tổng kết để đánh giá kết quả, hiệu quả của công tác này; kiểm điểm vai trò trách nhiệm của từng chủ thể có liên quan để từng bước chuyển biến nhận thức về hành động của toàn xã hội về công tác THAHS tại cơ sở.

“Công tác THAHS tại cơ sở phải có sự tham gia của toàn xã hội dưới sự lãnh đạo, điều hành của UBND cấp xã mà trực tiếp là UBND cấp xã và vai trò tham mưu của lực lượng công an các cấp. Có như vậy mới đưa công tác này đi vào thực tiễn cuộc sống, đảm bảo sự nghiêm minh của pháp luật XHCN Việt Nam”, đại tá Lê Xuân An nhấn mạnh.

VĂN LANG