Chúng tôi đến với bán đảo Cam Ranh, thăm Lữ đoàn 146 Hải quân những ngày đầu xuân. Vịnh biển biếc xanh, gió mới xôn xao ngan ngát trong hương tràm lan tỏa.

Dạ hội với lính thủy

Đêm, bán đảo trời đầy sao, làn gió xuân nhè nhẹ mang theo chút mặn mòi hương biển thật phóng khoáng và dễ chịu. Dạ hội đêm nay với những người lính thủy, họ ôm đàn hát say sưa. Biển trời nơi đây cho các anh khoảng không mênh mang và tình người nồng ấm. Chúng tôi hòa vào chuyện trò cùng những người lính trẻ, lạ quen với giọng nói ba miền. Đêm dạ hội dẫu không có ánh đèn xoay với bảy sắc cầu vồng, nhưng cũng đủ ngời lên những gương mặt, ánh mắt trẻ trung và nụ cười rạng rỡ.

Giọng hát của chàng trai Bắc Ninh trầm ấm, chất dân ca bay bổng cất lên “Làng quan họ quê tôi” nghe níu lòng và thân thương đến lạ. Đêm nay, nỗi nhớ tháng Giêng lại ùa về trong tâm thức những người con xứ Bắc. Trong gió giao mùa có chút se lạnh của phương Nam, chúng tôi lại thèm hạt mưa phùn phương Bắc, lại nhớ cái rét căm căm của những ngày đóng quân trên vùng rẻo cao Việt Bắc “Rét Thái Nguyên rét về Yên Thế”...

Ghé qua C6-D3 thăm mấy đồng chí ở Cao Bằng, Tuyên Quang, Thái Nguyên, Bắc Kạn... Xôn xao khát cháy của cánh mai vàng phương Nam, các anh lại chạnh lòng da diết nhớ hoa ban, hoa mơ mùa này nở trắng rừng biên giới và những cành đào chúm chím khoe môi đỏ vào xuân. Sân khấu lại ấm lên với tiết mục hát then, tấu ghi ta, thổi sáo của Lương, Ninh, Đoàn.

“Tháng Giêng mùa măng vầu nẻ đất/ Mùa con trai, con gái tìm nhau...”. Tiếng thơ, câu hát nơi miền nhớ ấy cứ thao thiết rung lên theo nhịp múa của người dân tộc Tày, Nùng nghe lòng mình bổi hổi rưng rưng, tiếng Nọng, Chài ơi! Nghe quen, lạ làm sao.

Khoảnh khắc mùa xuân. Ảnh: DUY HOÀN

Ngồi bên tôi là binh nhì Lê Mạnh Hùng, chiến sĩ khẩu đội 1 C5-D3 - quê xứ biển Hải An, Hải Lăng, Quảng Trị. Mới lớn lên, Hùng đã biết vá lưới, cầm mái chèo theo cha ra biển. Anh tâm sự: “Ngày nhỏ, tôi cứ ước ao sau này được làm lính thủy và điều đó đã thành sự thật. Những ngày huấn luyện, tân binh chúng tôi cứ nôn nao mong đợi đến ngày chuyển quân ra đảo, sẽ được đến với Trường Sa”.

Đang mải chuyện, Hùng bỗng hướng về phía sân khấu. Tôi nhìn theo, đó là một người con gái đang đắm mình vào câu hát. Hùng nói nhỏ: “Thủy đó anh ạ! Thủy là cô giáo trường tiểu học, mái trường ấy đã bao năm nay kết nghĩa với đơn vị”. Câu dân ca Thủy hát sao mà xao lòng đến thế, cả không gian dường như lắng lại: “Tình yêu em như sóng biển chiều hôm/ đã trao anh dạt dào bao kỷ niệm/như vầng trăng sáng tỏ ngoài khơi xa…”.

Ngày mai chúng tôi lên đường, đêm nay những con tim nóng hổi đang hòa cùng nhịp hát, sân khấu bỗng như hừng cháy: “Cháy lên đi lửa thiêng cao nguyên, còn mãi trong ta tình yêu cao nguyên…”. Ai đó nhỉ? Hóa ra là anh bạn người Đắk Lắk. Chàng trai da ngăm, mắt sáng, vóc dáng chắc nịch như cây gỗ rừng là binh nhất Y Tuyn Kmăn - người con của dân tộc Ê Đê. Y Tuyn ở khẩu đội 2 C13-D2, vừa hoàn thành khóa huấn luyện tân binh, anh cũng đang háo hức mong chờ ngày được ra đảo.

Về khuya, sân khấu ấm dần lên, những người lính hồn nhiên, tự tin, mạch nguồn cảm xúc cứ dào lên ào ạt: “Con rạch Cái Thia, chảy về Tắc Cổ...”. Chất giọng cải lương mùi mẫn, chân chất của vùng phù sa mênh mang sóng nước. Đó là binh nhất Võ Hoài Nam, người lính chiều nay chúng tôi mới gặp ở C5-D3. Anh sinh ra trên đất Mũi Cà Mau, nơi mạch đất lao ra biển và bao la rừng tràm, rừng đước với đủ loại cá tôm. Chuyện trò cùng chúng tôi, Nam rất tự hào về miền sông nước quê mình và anh còn cho biết ngày xưa, những năm tháng chống Mỹ, ông nội và ba anh đã từng che chở bộ đội ta và tìm nơi cất giấu vũ khí khi những đoàn tàu Không số cập bến.

Lính thủy đón xuân trên tàu. Ảnh: DUY HOÀN

Mùa xuân mới lên đường

Sáng mai ra, chúng tôi đội ngũ chỉnh tề bên cầu tàu. Một mùa xuân mới lên đường, đứng trên cầu tàu nơi bán đảo, chúng tôi được sẻ chia, chứng kiến hình ảnh cuộc chia tay của những người lính thủy mà lòng bâng khuâng khó tả và xúc động trước những điều giản dị.

Có người cha khoác lên vai con chiếc ba lô đã cũ sờn mà kỷ vật ấy đã đi suốt cùng cha một thời trận mạc. Có người mẹ quàng thêm cho con chiếc khăn ấm rồi ngân ngấn nhìn con như thuở nào tiễn chồng ra trận. Ấm lên giữa trời xuân bán đảo là những cành mai vàng rực và tà áo dài thướt tha làm xốn xang bao trái tim người lính.

Bất chợt tôi lại rưng rưng nhớ về một thuở hành quân trên chiến hào biên giới, như câu thơ tôi đã viết: “Người lính đón xuân trên đường hành quân/ Có phải hương xuân vương đầy áo lính/ Mà để lòng tôi cứ bồi hồi thương mến/ Hái bông hoa rừng muốn gửi tặng ai…”.

Có sáng xuân nào đẹp hơn sáng xuân nay, các anh - những người lính hành quân về phía mặt trời. Trong đội ngũ trùng điệp ấy, các anh mang theo niềm tin yêu của đất mẹ thiêng liêng. Trường Sa - dải biên cương xanh, nơi neo đậu của những cánh chim không mỏi, vang mãi khúc tráng ca của những người lính trên những dặm dài đất nước mùa xuân. 

DUY HOÀN