Sau 5 năm triển khai đề án Tăng cường phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ, nhân dân vùng biên giới, hải đảo giai đoạn 2017-2021 (gọi tắt là đề án) trên địa bàn tỉnh, ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ và nhân dân khu vực biên giới biển (KVBGB) được nâng lên. Các hành vi vi phạm pháp luật giảm đáng kể, tình hình an ninh trật tự (ANTT) giữ vững ổn định, tạo điều kiện cho kinh tế - xã hội phát triển.

Với vai trò là cơ quan thường trực, Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh đã tích cực tham mưu UBND tỉnh và Ban chỉ đạo đề án xây dựng các văn bản, kế hoạch, tổ chức thực hiện hàng năm và theo dõi, đôn đốc việc triển khai các nội dung của đề án.

Đa dạng hình thức, phương pháp tuyên truyền

Đại tá Nguyễn Ngọc Minh, Chính ủy Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh, Phó Trưởng ban thường trực Ban chỉ đạo đề án tỉnh cho biết: Toàn tỉnh có 25 xã, phường nằm trong KVBGB. Trình độ nhận thức, hiểu biết pháp luật không đồng đều, bà con ngư dân nuôi trồng, khai thác hải sản trên biển hoạt động theo mùa vụ... Qua khảo sát đánh giá thực trạng nhận thức, ý thức pháp luật của cán bộ, nhân dân trên địa bàn 4 huyện, thị xã, thành phố ven biển của tỉnh, Ban chỉ đạo đề án tỉnh đã chỉ đạo các ngành nghiên cứu, biên soạn tài liệu phù hợp với đặc điểm của từng địa phương, phục vụ công tác tuyên truyền. Trong đó đã cấp phát cho các cơ quan, đơn vị và cán bộ nhân dân 5 đề cương tuyên truyền với 860 tập; 7 loại với 30.500 tờ rơi, tờ gấp; 4.500 băng đĩa; 21.500 sổ tay pháp luật. Đồng thời xây dựng 22 tủ sách pháp luật ở địa bàn KVBGB; bổ sung trên 40 đầu sách và 8.500 quyển sách pháp luật cho 104 ngăn sách, tủ sách pháp luật ở các xã, phường, trường học, đơn vị đóng quân ven biển phục vụ nhu cầu tìm hiểu pháp luật cho cán bộ, chiến sĩ và người dân.

Thông qua đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên, cộng tác viên, BĐBP tỉnh và các địa phương đã tổ chức 710 buổi tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật cho 1.052 thuyền trưởng, chủ phương tiện và gần 30.800 lượt người dân và thành viên các tổ sản xuất an toàn trên biển. 27 tổ tư vấn pháp luật với hơn 1.000 thành viên tư vấn cùng với hệ thống truyền thanh cơ sở do cán bộ tư pháp, văn hóa xã và đồn biên phòng phụ trách thường xuyên tư vấn, giải đáp các vướng mắc về pháp luật cho người dân... Từ đó, nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật trong cán bộ và nhân dân KVBGB được nâng lên. So với giai đoạn trước, vi phạm pháp luật giai đoạn 2017-2021 giảm 135 vụ và 282 đối tượng. Tình hình an ninh trật tự ở các xã, phường ven biển ổn định; quần chúng nhân dân chuyên tâm làm ăn, sản xuất, khai thác, đánh bắt hải sản, tích cực tham gia vào các hoạt động bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới, biển đảo của Tổ quốc.

Theo thượng tá Đào Văn Soạn, Chính trị viên Đồn Biên phòng Xuân Hòa, thường trực Ban chỉ đạo đề án TX Sông Cầu, phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ và nhân dân vùng biên giới, hải đảo được Thị ủy, UBND TX Sông Cầu xác định là nhiệm vụ có ý nghĩa hết sức quan trọng để xây dựng, bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới, nhằm tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong việc nâng cao hiểu biết pháp luật, ý thức tôn trọng và chấp hành pháp luật của nhân dân KVBGB, góp phần tích cực vào việc phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững an ninh trật tự trên địa bàn. Trên cơ sở kế hoạch của Ban chỉ đạo đề án tỉnh, Ban chỉ đạo đề án TX Sông Cầu đã chỉ đạo Đồn Biên phòng Xuân Hòa và Đồn Biên phòng Xuân Đài đưa nội dung công tác phổ biến, giáo dục pháp luật vào các chương trình phối hợp giữa Ủy ban MTTQ với các hội, đoàn thể, cơ quan, đơn vị và thực hiện nghiêm túc. Trong đó, nổi bật như các chương trình: “Vận động nông dân KVBGB đẩy mạnh sản xuất, phát triển kinh tế - xã hội gắn với nhiệm vụ bảo vệ biên giới Tổ quốc”; “Vận động phụ nữ tham gia xây dựng, bảo vệ chủ quyền vùng biển và an ninh trật tự KVBGB”. Hay chương trình phối hợp với Hội Người cao tuổi “Quản lý, bảo vệ chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ, giữ gìn an ninh trật tự KVBGB TX Sông Cầu”; phối hợp với Phòng GD-ĐT “Đẩy mạnh công tác xây dựng xã hội học tập trên KVBGB”…

“Đặc biệt, trong thời gian đại dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, Ban chỉ đạo đề án thị xã chủ động chỉ đạo đổi mới phương thức tuyên truyền, chú trọng tuyên truyền lưu động, tổ chức các tổ, đội tuyên truyền trực tiếp đến các khu dân cư, bảo đảm vừa đạt hiệu quả về tuyên truyền, giáo dục pháp luật vừa đáp ứng yêu cầu phòng chống dịch bệnh”, thượng tá Đào Văn Soạn nói.

Phát tờ rơi tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho ngư dân Sông Cầu. Ảnh: XUÂN HIẾU

Không vi phạm vùng biển nước ngoài

TP Tuy Hòa là địa phương có số lượng tàu cá đánh bắt xa bờ lớn nhất tỉnh. Trước khi triển khai đề án, số lượng tàu cá và ngư dân vi phạm vùng biển nước ngoài khai thác hải sản bất hợp pháp thường xuyên xảy ra. Trong đó, từ năm 2015-2017 có 15 tàu cá với 131 ngư dân vi phạm, bị lực lượng chức năng nước ngoài bắt giữ và xử lý.

Chủ tịch UBND TP Tuy Hòa Cao Đình Huy cho biết: Với quyết tâm đẩy lùi hoạt động khai thác hải sản trái phép, chấm dứt hành vi tàu cá và ngư dân vi phạm vùng biển nước ngoài, UBND thành phố đã đề ra nhiều chủ trương, giải pháp quyết liệt. Trong đó chú trọng làm tốt công tác tuyên truyền với nhiều hình thức phong phú, đa dạng, sát với đặc điểm tình hình của địa phương, như: Thường xuyên quan tâm, chỉ đạo và giao nhiệm vụ cho Đồn Biên phòng Tuy Hòa chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan tăng cường tuần tra, kiểm soát chặt chẽ phương tiện hoạt động trên biển cũng như lúc xuất nhập bến. Tuyên truyền vận động các thuyền trưởng, chủ tàu cá (trên 900 lượt) ký cam kết không xâm phạm vùng biển nước ngoài. Thường xuyên rà soát, theo dõi và lập danh sách, phân loại tàu cá có nguy cơ cao để quản lý, theo dõi; đặc biệt là gắn trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, đơn vị liên quan trong phòng, chống khai thác hải sản bất hợp pháp không báo cáo và không theo quy định. Đồng thời triển khai quyết liệt công tác tuyên truyền, vận động ngư dân lắp đặt thiết bị giám sát hành trình tàu cá. Hiện 100% tàu cá đánh bắt xa bờ của ngư dân TP Tuy Hòa đều đã lắp đặt thiết bị này. Từ năm 2017 đến nay, không có tàu cá nào vi phạm vùng biển nước ngoài để khai thác hải sản trái phép hoặc vi phạm hành lang an toàn đường ống dẫn khí dưới biển.

Ông Dương Văn Hiền (phường Phú Đông), thuyền trưởng tàu cá PY-90865TS cho biết: “Thông qua sinh hoạt định kỳ của các tổ tàu thuyền sản xuất an toàn trên biển hoặc qua hệ thống liên lạc ICOM, bà con ngư dân được BĐBP và cán bộ tư pháp của địa phương tuyên truyền, phổ biến các điều luật liên quan trực tiếp đến đời sống và công việc làm ăn hàng ngày. Nhận thức về pháp luật được nâng lên, chúng tôi yên tâm lao động sản xuất, chấp hành tốt kỷ cương phép nước, luật pháp quốc tế và các quy định của địa phương”. 

LẠC HỒNG