Đã hơn 40 năm trôi qua nhưng từng dòng nhật ký, từng kỷ vật và cả những kỷ niệm vẫn còn mãi trong trái tim của hàng triệu người Việt Nam đã đi qua chiến tranh. Những kỷ vật ấy làm sống lại những câu chuyện xúc động về thế hệ cha anh đã hy sinh xương máu vì nền độc lập, tự do của Tổ quốc, tạo dựng nên những giá trị bất diệt cho thế hệ mai sau. Khẩu súng K59 của bà Nguyễn Thị Thu Liễu, nguyên Đội phó Đội Biệt động (Ban An ninh tỉnh Phú Yên) ẩn chứa một câu chuyện như thế.

Bà Nguyễn Thị Thu Liễu bên khẩu súng K59 trong Nhà Truyền thống Công an tỉnh - Ảnh: HỮU THÀNH

Mỗi lần đến thăm Nhà Truyền thống Công an tỉnh Phú Yên, ngắm nhìn khẩu súng K59 của mình đang được lưu giữ tại đây, bà Nguyễn Thị Thu Liễu lại bồi hồi nhớ về những ngày tháng chiến đấu bên đồng đội. Khẩu K59 ấy chính là vật chứng chứng minh cho một thời tuổi trẻ chiến đấu dũng cảm, sôi nổi của nữ biệt động Nguyễn Thị Thu Liễu cùng đồng đội trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ.

Sinh ra và lớn lên trên mảnh đất Đồng khởi Hòa Thịnh kiên cường, 16 tuổi, Nguyễn Thị Thu Liễu trở thành cơ sở cách mạng ngay trong ấp chiến lược. Đến năm 1969, bà được điều về Đội Biệt động (Ban An ninh tỉnh Phú Yên). Khẩu K59 trở thành vật bất ly thân của bà kể từ đó. Bà Liễu kể: “Mỗi chị em một khẩu súng, một quả lựu đạn. Người ta bảo chỉ khi mình chết mới có thể mất súng. Lúc nào khẩu súng cũng ở bên người”.

Âm thầm bước vào những trận chiến ác liệt, nhiều lần cùng đồng đội vào sinh ra tử vàcận kề cái chết, người con gái anh dũng kiên cường chưa bao giờ lung lay ý chí cách mạng. Với bà Liễu, những kỷ niệm chiến đấu năm nào vẫn còn nguyên vẹn. Trong câu chuyện kể, bà tự hào về chiến công diệt ác tại Phú Tân (huyện Tuy An). Giữa năm 1971, sau khi nắm thông tin từ cơ sở, Ban An ninh tỉnh giao cho Đội Biệt động trừ khử tên Trưởng đoàn Bình định nông thôn. Tên này rất khôn ngoan và gian ác. Hắn có nhiều nợ máu với nhân dân, quân ta nhiều lần lập kế hoạch nhưng vẫn chưa tiêu diệt được, nên đối với nữ biệt động Nguyễn Thị Thu Liễu đây là một nhiệm vụ không hề đơn giản.

Bà Liễu nhớ lại: “Tôi cùng một đồng chí trong Đội Biệt động xuống bìa rừng gặp người dân ở đó, xây dựng được các mối quan hệ tốt trong quần chúng”. Được sự giúp đỡ của cơ sở, bà cùng đồng đội đột nhập vào ấp. Thông tin đoàn bình định sẽ về ấp, trong đó có tên trưởng đoàn, làm hai nữ chiến sĩ biệt động vừa mừng vừa lo. Cả hai xác định: Dù bị thương, dù hy sinh cũng phải diệt cho được tên ác ôn. Có như vậy, mới phá được ấp, dân mới gặp cách mạng, tiếp tế được cho cách mạng.

“Chúng tôi bí mật đi theo tên ác ôn đến một tiệm may quần áo, là cơ sở của ta. Thấy tôi đi theo tên ác ôn, cơ sở này tưởng tôi bị chiêu hồi nên rất hoảng hốt. Nhưng tôi nhanh trí bảo đến may quần áo, trấn an được cơ sở, không làm lộ bí mật. Tên trưởng đoàn nói vài câu với chủ tiệm, sau đó quay lại một quán gần đó. Tên trưởng đoàn một tay cầm bút, khẩu súng AR12 dựng kế bên”, bà Liễu hồi tưởng.

Súng đã lên nòng, ngụy trang bên trong áo. Nữ biệt động Nguyễn Thị Thu Liễu nhanh chóng bước tới, rút súng tiêu diệt tên ác ôn. Hoàn thành nhiệm vụ, hai nữ biệt động khôn khéo thoát ra theo lối cũ, ra khỏi ấp mới dám chạy. Đạn đuổi sát sạt bên chân, song cuối cùng, cả hai về căn cứ an toàn. Tên trưởng đoàn bị tiêu diệt, đoàn bình định nông thôn như rắn mất đầu, hoang mang lo sợ. Chớp thời cơ, quần chúng nhân dân nổi dậy phá ấp chiến lược. Phong trào cách mạng như ngọn lửa được gió thổi bùng lên.

Sau ngày miền Nam giải phóng, thống nhất đất nước, bà Nguyễn Thị Thu Liễu tiếp tục công tác trong lực lượng công an, giữ chức vụ Phó Giám thị Trại giam A20. Sau đó bà chuyển công tác sang tòa án, giữ chức Thẩm phán TAND huyện Tuy Hòa. “Tôi tặng lại khẩu súng này cho Nhà Truyền thống Công an tỉnh Phú Yên với mong muốn, thế hệ cán bộ chiến sĩ trẻ sau này mỗi khi nhìn thấy khẩu súng sẽ nhớ về những trang sử hào hùng của dân tộc, sẽ tiếp bước thế hệ cha anh, sẵn sàng chiến đấu, hy sinh, hết lòng tận tụy với công việc để góp phần bảo vệ cuộc sống bình yên, hạnh phúc cho nhân dân”.

PHẠM NGUYỄN