Trong những năm qua, tình hình an ninh trật tự (ANTT) trên địa bàn thôn Kiến Thiết, xã Ea Chà Rang (Sơn Hòa) được giữ vững, đời sống người dân ngày một nâng cao. Có được kết quả trên, bên cạnh sự nỗ lực của các cấp chính quyền, đoàn thể, còn phải kể đến sự đóng góp không nhỏ của các tổ hòa giải.
Các thành viên trong tổ hòa giải ở thôn Kiến Thiết trao đổi công việc - Ảnh: H.XUÂN
Thôn Kiến Thiết có 345 hộ với 1.336 khẩu, gồm đồng bào Kinh, Ê đê, Chăm H’roi… sống quây quần bên nhau. Lâu nay, do ranh giới đất đai giữa các hộ không rõ ràng, tình trạng người dân lấn chiếm đất lẫn nhau để trồng rừng xuất hiện ngày càng nhiều gây rạn nứt tình làng, nghĩa xóm, ảnh hưởng đến tình hình ANTT tại địa phương.
Trước tình trạng trên, năm 2009, 4 tổ hòa giải ở thôn Kiến Thiết, mỗi tổ từ 3 đến 4 thành viên được thành lập. “Việc thành lập các tổ hòa giải nhằm giải quyết các mâu thuẫn, tranh chấp trong nhân dân, qua đó, góp phần duy trì khối đại đoàn kết dân tộc, ngăn chặn tình trạng đơn thư khiếu nại vượt cấp, góp phần gìn giữ ANTT trên địa bàn. Khi có vụ việc xảy ra, các thành viên trong tổ - chủ yếu là các già làng, trưởng bản, người có uy tín, người đứng đầu các dòng họ - chủ động nắm bắt tình hình, tìm hiểu nguyên nhân, kịp thời đề ra hướng xử lý, không để sự việc phát sinh thành điểm nóng” - Ma B’lung, phụ trách các tổ hòa giải thôn Kiến Thiết cho biết.
Nhờ am hiểu phong tục tập quán, khéo léo vận dụng các quy định pháp luật, giải quyết thấu tình đạt lý nên các thành viên tổ hòa giải đã kịp thời hòa giải các tranh chấp nội bộ, nhất là tranh chấp về đất đai trong nhân dân. Cụ thể, vào tháng 10/2013, giữa hộ ông Đạo Ngọc Lý (quê huyện Thuận Bắc, Ninh Thuận) và hộ bà Mí Tý, cùng ởxóm Ma Va, xảy ra tranh chấp 1.000m2 đất trồng hoa màu. Ngay sau khi tiếp nhận vụ việc, các thành viên tổ hòa giải đã đến tận nơi nắm tình hình, tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến tranh chấp. Sau khi xem xét kỹ lưỡng, các thành viên trong tổ nhận thấy hộ ông Đạo Ngọc Lý và bà Mí Tý đều có quyền lợi chính đáng đối với thửa đất trên nên đề xuất chia đều phần diện tích cho mỗi hộ. Hai bên đều đồng ý với phương án này, từ đó không còn tranh chấp, khiếu kiện như trước.
Một trường hợp khác, ông Nguyễn Văn Thu thuê đất của bà Kpă Hờ Ký để trồng mía trong thời hạn 3 năm. Trước đó, bà HờKý đã nhận của Nhà máy đường Sơn Hòa tiền giống, tiền phân bón, tiền ứng trước nên khi ông Nguyễn Văn Thu thu hoạch mía mang đến nhà máy đường thì bị nhà máy trừ tiền giống, tiền phân bón mà bà Hờ Ký đã trước đó. Do đó, ông Nguyễn Văn Thu đã gửi đơn kiện bà Kpă Hờ Ký. Sau khi tiếp nhận đơn khiếu nại, các thành viên của tổ hòa giải đã đến nhà bà Hờ Ký để giải thích trước, sau đó mời 2 bên gia đình ngồi lại nói chuyện với nhau để làm hòa. Sau buổi hòa giải, bà Hờ Ký đồng ý bồi thường một phần tiền cho ông Thu.
Hay như trường hợp của ông N.V.N (SN 1975, quê Bình Định), từng đi cải tạo tại Cơ sở giáo dục A1. Sau khi cải tạo xong, ông N. trở về nhà nhưng lại “trở chứng” không chí thú làm ăn mà thường hay la cà uống rượu, đánh đập vợ con. Sau khi được tổ hòa giải phân tích đúng sai, ông N. đã nhận ra lỗi lầm của mình, tu chí làm ăn để nuôi vợ và 3 đứa con.
Bên cạnh đó, các thành viên trong tổ hòa giải còn vận động người dân tham gia tích cực vào phong trào “Toàn dân bảo vệan ninh Tổ quốc”, tự giác giao nộp các loại vũ khí tự chế trái phép; tham gia các chương trình quốc gia về phòng chống tội phạm, không nghe theo lời của kẻ xấu, chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc. Nhờ sự năng nổ, nhiệt tình của các thành viên, trong năm 2013, các tổ hòa giải ở thôn Kiến Thiết đã hòa giải thành công 100% số vụ tranh chấp, khiếu kiện tại thôn.
“Các buổi hòa giải, tuyên truyền pháp luật đã giúp người dân nâng cao ý thức, trách nhiệm công dân đối với xã hội, xây dựng tình làng nghĩa xóm, tạo động lực phát triển sản xuất” - ông Ma B’lung khẳng định và đề nghị: “Để công tác hòa giải ngày càng phát huy hiệu quả, chúng tôi rất mong các cấp, các ngành tiếp tục mở thêm nhiều lớp bồi dưỡng nghiệp vụ công tác hòa giải nhằm nâng cao năng lực, kỹ năng nghiệp vụ cho các thành viên”.
Thượng úy So Minh Vẽ, Đội Công an Xây dựng phong trào và phụ trách xã về ANTT, Công an huyện Sơn Hòa, đánh giá: “Thời gian qua, các thành viên trong các tổ hòa giải thôn Kiến Thiết luôn năng nổ, tích cực, làm việc đầy trách nhiệm, hiệu quả, hòa giải nhiều trường hợp mâu thuẫn, xích mích trong nhân dân, góp phần xây dựng tình làng, nghĩa xóm cao đẹp; xây dựng tinh thần tương thân tương ái đồng thời hỗ trợ tích cực cho công tác tuyên truyền, giáo dục, phổ biến pháp luật tại địa phương. Mô hình tổ hòa giải này ngày càng được triển khai sâu rộng, dần trởthành một nét đẹp trong đời sống cộng đồng ởthôn Kiến Thiết nói riêng, xã Ea Chà Rang và huyện Sơn Hòa nói chung”.
HOÀNG XUÂN