Cùng với cả nước, từ năm 1988 đến năm 2013, tỉnh Phú Yên đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 (khóa VIII) về xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc và đã mang lại kết quả đáng khích lệ.

Bí thư Tỉnh ủy Đào Tấn Lộc trao bằng khen cho các cá nhân xuất sắc thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 (khóa VIII) - Ảnh: T.BÍCH

15 năm qua, việc quán triệt, triển khai thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 và Chương trình hành động số 04 của Tỉnh ủy thực hiện nghị quyết này trên địa bàn tỉnh đã tạo được sự chuyển biến căn bản trong nhận thức của các cấp ủy đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, đoàn thể, cán bộ, đảng viên và nhân dân về vị trí, vai trò của văn hóa đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Nét nổi bật là qua thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”; bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa vật thể, phi vật thể; xây dựng các thiết chế văn hóa, phong trào văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao ngày càng phát triển rộng khắp, được nhân dân tích cực hưởng ứng, tham gia. Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” động viên quần chúng tham gia xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh được mở rộng và đi vào chiều sâu. Công tác xây dựng gia đình, thôn, buôn, khu phố, cơ quan, đơn vị văn hóa ngày càng thực chất hơn, góp phần phát huy các giá trị đạo đức, truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc. Đến cuối năm 2012, toàn tỉnh có 86,05% hộ gia đình văn hóa, 61% thôn, buôn, khu phố văn hóa, 21% xã, phường văn hóa và 62,9% cơ quan văn hóa.

Đời sống văn hóa cơ sở đã có bước phát triển; ở miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, đời sống văn hóa tuy còn thấp so với đô thị và đồng bằng, nhưng đã có sự cải thiện rõ rệt. Song song đó, nhận thức về giá trị di sản văn hóa và truyền thống văn hóa ngày càng được nâng cao, tạo được sự đồng thuận trong việc bảo vệ và phát huy di sản văn hóa, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc. Công tác giữ gìn, bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, đặc biệt là văn hóa của các dân tộc thiểu số ngày càng được quan tâm. Nhiều dự án lớn về sưu tầm, tư liệu hóa di sản văn hóa được thực hiện. Lĩnh vực văn học nghệ thuật có bước phát triển mới, đạt được nhiều thành tựu, đóng góp tích cực vào quá trình dân chủ hóa xã hội, làm phong phú, đa dạng đời sống văn hóa; trong đó, lĩnh vực văn học, nghệ thuật các dân tộc thiểu số có bước tiến đáng kể, góp phần tích cực vào sự phát triển văn học, nghệ thuật trên địa bàn tỉnh. Việc xây dựng thể chế, chính sách và thiết chế văn hóa đã chú ý đến những yêu cầu của thời kỳ mới, tuy chưa hoàn chỉnh nhưng về cơ bản bảo đảm được sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước, phát huy tiềm năng sáng tạo của trí thức, văn nghệ sĩ và của nhân dân tham gia xây dựng, phát triển sự nghiệp văn hóa. Công tác đào tạo đội ngũ những người hoạt động văn hóa, nghệ thuật được chú trọng, có bước phát triển về quy mô, mạng lưới, loại hình, số lượng và trình độ, bao quát được hầu hết các ngành nghề cần thiết cho hoạt động sáng tạo, biểu diễn; việc đào tạo sau đại học để tạo nguồn nhân lực có trình độ cao trong những năm gần đây được triển khai, bước đầu có kết quả khả quan. Giao lưu văn hóa với nước ngoài từng bước được mở rộng cùng với quá trình mở rộng quan hệ quốc tế của đất nước.

Tuy vậy, việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 (khóa VIII) trên địa bàn tỉnh vẫn còn những hạn chế, khuyết điểm. Đó là một số cấp ủy đảng trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo còn xem nhẹ và thiếu quan tâm đến lĩnh vực văn hóa. Công tác quản lý Nhà nước về văn hóa, dịch vụ văn hóa có mặt chưa tốt; chưa ngăn chặn được các loại văn hóa phẩm độc hại trôi nổi trên thị trường. Vẫn còn có tư tưởng lệch lạc, coi nhẹ văn hóa truyền thống, chạy theo lối sống thực dụng, xa rời tình làng nghĩa xóm. Tình trạng tổ chức cưới linh đình; đốt và rải nhiều vàng mã, cầu siêu vẫn còn xảy ra trong việc tang…

Toàn tỉnh tiếp tục xác định xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc là sự nghiệp của cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở, trước hết là của các cấp ủy đảng, của mỗi đảng viên. Đồng chí bí thư cấp ủy, thủ trưởng cơ quan phải trực tiếp nắm và chỉ đạo công tác văn hóa. Các nghị quyết, chương trình công tác hàng tháng, hàng quý và cả năm của từng cấp, từng ngành, đoàn thể phải có nội dung cụ thể về nhiệm vụ văn hóa để định hướng lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Tiếp tục thực hiện tốt việc Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, nhất là khâu “làm theo”. Mỗi địa phương, đơn vị rà soát và xây dựng, điều chỉnh chuẩn mực đạo đức phù hợp với đặc điểm, tình hình địa phương, đơn vị. Mỗi cán bộ lãnh đạo cấp ủy, chính quyền, đoàn thể và đội ngũ công chức, viên chức từ tỉnh đến cơ sở phải gương mẫu về mọi mặt, thường xuyên tu dưỡng, rèn luyện về đạo đức, lối sống, thật sự là tấm gương về đạo đức để quần chúng noi theo…Trong đó, quan trọng nhất là thực hiện nghiêm túc ý kiến chỉ đạo của đồng chí Bí thư Tỉnh ủy tại Hội nghị toàn tỉnh tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 (khóa 8) vừa tổ chức vào ngày 16/7. Đó là “Các cấp ủy đảng, chính quyền, Mặt trận, đoàn thể nâng cao hơn nữa tinh thần trách nhiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức điều hành và phối hợp thực hiện nhiệm vụ xây dựng và phát triển nền văn hóa theo tinh thần nghị quyết, tạo tiền đề và động lực thúc đẩy phát triển toàn diện các mặt đời sống xã hội”.

THÁI HỒNG