Một người dân nuôi tôm hùm phát hiện kẻ gian rà lưới móc trộm lồng tôm của mình, liền tịch thu tang vật giao cho công an xã. Vậy mà, “bỗng dưng” người này bị kiện. Cấp xét xử sơ thẩm tuyên họ đền bù thiệt hại, sau đó cấp phúc thẩm hủy án do không có cơ sở. Sự việc thật mà như đùa này xảy ra tại xã Xuân Thịnh (TX Sông Cầu).
Khu vực nuôi tôm của nhà ông Thành bị ông Cất vào đánh lưới - Ảnh: V.TÀI
TÓM TẮT VỤ VIỆC
Như thường lệ, 8g ngày 21/12/2008, các ông Lê Văn Quang, Lê Văn Lanh ở thôn Vịnh Hòa, xã Xuân Thịnh là con của vợ chồng ông Lê Văn Thành và bà Lê Thị Tiết ra bè nuôi tôm hùm để cho tôm ăn thì gặp ông Cao Văn Lượm, một người dân đang câu cá gần đó cho biết vừa rồi ông phát hiện có người vừa đánh lưới ở khu vực nuôi tôm của gia đình.
Nghi ngờ có chuyện chẳng lành, các ông Quang, Lanh và anh Nguyễn Văn Phong (cháu ông Thành) lặng xuống nước xem thì phát hiện có một tấm lưới bao quanh và lồng tôm bị rạch hai đường. Kiểm tra lại tôm trong lồng, phát hiện mất 76 con tôm hùm 10 tháng tuổi. Sau đó, gia đình ông Thành liền đem tang vật trình báo với Công an xã Xuân Thịnh.
Bức xúc trước việc tôm bị mất, 12g cùng ngày, gia đình ông Thành cho người ra trực ở lồng nuôi tôm và phát hiện ông Nguyễn Văn Cất bơi thúng chai vào khu vực nuôi tôm của ông và dùng móc rà để kéo lưới lên nên anh Nguyễn Văn Phong bơi thúng chai ra hỏi, “ông làm gì đây?”. Ông Cất bảo, “ra lấy lưới” thì được anh Phong cho biết “lưới đã đem về nhà ông Thành rồi, ông vào đó mà lấy!”.
Đến 14g cùng ngày, ông Cất đến nhà ông Thành để lấy lưới và có lời lẽ khiếm nhã. Sau đó, Công an xã Xuân Thịnh lập biên bản để tạm giữ tấm lưới khoảng 72 sải tay. Trong lúc công an xã và huyện giải quyết vụ việc thì ông Nguyễn Văn Cất gửi đơn khởi kiện vợ chồng ông Thành đến TAND TX Sông Cầu yêu cầu bồi thường 14 triệu đồng tiền tấm lưới, thu nhập và bồi thường danh dự. Tuy nhiên, vợ chồng ông Thành không chấp nhận và có đơn yêu cầu tạm đình chỉ vụ án để chờ kết quả điều tra của Công an TX Sông Cầu.
Ngày 26/2/2010, Công an TX Sông Cầu có báo cáo số 9 xác định vụ trộm cắp tài sản tại lồng tôm hùm của ông Thành không xác định được người phạm tội nên tạm đình chỉ điều tra. Sau đó, ông Cất tiếp tục gửi đơn khởi kiện đến TAND TX Sông Cầu đòi bồi thường thiệt hại 88 triệu đồng.
TÒA PHÚC THẨM HỦY ÁN
Ngày 8/8/2011, TAND TX Sông Cầu xét xử sơ thẩm vụ án dân sự yêu cầu đòi bồi thường thiệt hại giữa nguyên đơn là ông Nguyễn Văn Cất và bị đơn là vợ chồng ông Lê Văn Thành.
Tại phiên tòa này, hội đồng xét xử sơ thẩm quyết định: Theo văn bản kết luận số 9 ngày 26/2/2010 của Công an TX Sông Cầu, đến nay đã hết thời hiệu điều tra mà cơ quan Cảnh sát điều tra vẫn chưa xác định người phạm tội. Do đó, không có cơ sở cho rằng ông Cất là người rạch lồng tôm của gia đình ông Thành. Hành vi thu giữ lưới và tố cáo của ông Thành là trái pháp luật, gây thiệt hại tài sản cho ông Cất nên chấp nhận yêu cầu của nguyên đơn, buộc gia đình ông Thành phải bồi thường cho ông Cất hơn 37 triệu đồng tiền tấm lưới và tiền thu nhập, cũng như bồi thường danh dự”.
Không đồng tình với quyết định của bản án sơ thẩm mà TAND TX Sông Cầu đã tuyên, vợ chồng ông Thành đã làm đơn kháng cáo phúc thẩm.
Tại phiên xử phúc thẩm mới đây, căn cứ vào các tài liệu có tại hồ sơ và do các bên đương sự cung cấp, hội đồng xét xử phúc thẩm xét thấy tấm lưới do ông Nguyễn Văn Cất yêu cầu bồi thường là do các ông Lê Văn Lanh, Lê Văn Quang và Nguyễn Văn Phong thu giữ tại khu vực lồng nuôi tôm hùm của vợ chồng ông Thành vào sáng 21/12/2008, sau khi thu giữ tấm lưới, vợ chồng ông Thành đã đến báo cáo sự việc cho Công an xã Xuân Thịnh và TX Sông Cầu giải quyết. Ngày 22/12/2008, Công an TX Sông Cầu lập biên bản thu giữ tấm lưới và đến ngày 18/3/2011, Công an xã Xuân Thịnh và TX Sông Cầu mời ông Cất đến trả tấm lưới nhưng ông không nhận. Do đó, phiên sơ thẩm của TAND TX Sông Cầu chưa xác định ai là người trực tiếp gây thiệt hại cho ông Cất, cũng như chưa thu thập đầy đủ chứng cứ, nhưng lại ấn định mức bồi thường giá trị tấm lưới, khoản tiền thu nhập, tổn thất về danh dự, nhân phẩm chưa có cơ sở. Trong khi đó tấm lưới do cơ quan công an tạm giữ và người giao nộp từ các ông Lanh, Quang và ông Phong; vợ chồng ông Thành chỉ là người báo cáo với công an xử lý, nhưng tòa án cấp sơ thẩm đưa họ tham gia với tư cách là người làm chứng là vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng dân sự.
Từ những viện dẫn và cơ sở trên, cấp phúc thẩm TAND tỉnh tuyên hủy bản án dân sự số 13 ngày 8/8/2011 của TAND TX Sông Cầu về việc yêu cầu bồi thường thiệt hại do tài sản bị xâm phạm, giữa nguyên đơn ông Nguyễn Văn Cất với bị đơn ông Lê Văn Thành. Đồng thời, giao hồ sơ vụ việc cho TAND TX Sông Cầu giải quyết theo đúng quy định của pháp luật.
QUYỀN LỢI NGƯỜI DÂN BỊ XÂM HẠI
Tuy nhiên, qua tìm hiểu của phóng viên Báo Phú Yên, vụ việc này vẫn chưa xử lý thỏa đáng, sẽ tiếp tục kéo dài khiến quyền lợi của người mất tài sản và người có nghĩa vụ tố giác tội phạm với chính quyền bị xâm hại nghiêm trọng. Vì ngoài căn cứ của bản án phúc thẩm thì theo nội quy tổ bảo vệ sản xuất tôm hùm đối với 29 hộ dân ở thôn Vịnh Hòa, trong đó có vợ chồng ông Thành do UBND xã và Đồn Biên phòng Xuân Thịnh quy định rất cụ thể: “Tất cả mọi người thả lưới, thả bóng phải cách vùng nuôi tôm 20m, khi phát hiện người vi phạm lần đầu thì nhắc nhở. Ai cố tình vi phạm thì người phát hiện báo cáo ngay với Ban quản lý có biện pháp ngăn chặn hoặc báo cáo công an xã để xử lý. Đồng thời, khi phát hiện mất tài sản, hay phát hiện tàu, thuyền thả bóng, lưới, lặn thì các hộ dân nuôi tôm hùm phải báo cáo Ban quản lý có biện pháp ngăn chặn hoặc báo cáo công an xã kịp thời kiểm tra giữ người và phương tiện”.
Do đó, trong trường hợp này, vợ chồng ông Thành đã làm đúng theo quy định, nhưng không hiểu vì lý do gì, TAND TX Sông Cầu lại xử lý không thấu tình đạt lý, khiến vụ việc vẫn chưa xử lý dứt điểm, người dân bất bình.
VĂN TÀI
