TAND tỉnh Phú Yên đang thụ lý hồ sơ xin phá sản của Công ty cổ phần Xây dựng thủy lợi Phú Yên, Công ty Lương thực Phú Yên, Công ty Du lịch Phú Yên và Công ty Sản xuất kinh doanh xuất nhập khẩu Phú Yên (Corimex). Tuy nhiên, việc giải quyết phá sản theo quy định của các doanh nghiệp này gặp nhiều khó khăn, gây thất thoát tài sản nhà nước, người lao động chịu thiệt.
Nhà hàng thuộc khu du lịch Đập Hàn ở xã Hòa Xuân
NỢ CHỒNG NỢ CHÉO
Theo hồ sơ xin phá sản của các doanh nghiệp này do TAND tỉnh thụ lý, hiện nợ thu đầu kỳ gần 85 tỉ đồng, trong đó, Công ty cổ phần Xây dựng thủy lợi Phú Yên 3,5 tỉ đồng; Công ty Lương thực Phú Yên 244 triệu đồng; Công ty Du lịch Phú Yên 9,8 tỉ đồng; Corimex 71 tỉ đồng. Ngoài ra, từ khi thành lập, đi vào hoạt động cho đến thời điểm nộp hồ sơ xin phá sản vào năm 2003, bốn doanh nghiệp này đã để lại hàng trăm khoản nợ phải thu, trả trên phạm vi cả nước và cả ở nước ngoài. Trong khi đó, nợ đến hạn hiện tại lên đến 240 tỉ đồng, vượt nhiều lần so với khả năng tài chính hiện có của các doanh nghiệp. Các khoản nợ chủ yếu vay tại các ngân hàng, đồng thời trong quá trình sắp xếp cổ phần hóa doanh nghiệp, một phần tài sản cố định của các doanh nghiệp chuyển sang cho pháp nhân mới, phần để lại cho doanh nghiệp là những cơ sở hạ tầng yếu kém, dẫn đến việc kinh doanh gặp nhiều khó khăn. Riêng tại Corimex còn phát sinh khoản nợ hơn 208 tỉ đồng vay tại ngân hàng bằng hình thức dùng tài sản hình thành từ vốn vay thế chấp. Việc bán tài sản và thu nợ của doanh nghiệp này chỉ 38,5 tỉ đồng, phần còn lại mất khả năng thanh toán.
Bên cạnh đó, hồ sơ công nợ phải thu của các doanh nghiệp này không đầy đủ, thậm chí có trường hợp mất hồ sơ hoặc nhiều con nợ là doanh nghiệp ở nhiều tỉnh, thành phố khác nhau, có cả công nợ ở nước ngoài đã bị phá sản, giải thể, mất tích... gây không ít khó khăn cho công tác thu nợ. Cả bốn doanh nghiệp xin phá sản đều được tiến hành kê biên, xử lý tài sản theo đúng quy định pháp luật. Tuy nhiên, thời gian giải quyết kéo dài đến 6 - 7 năm, nên rất nhiều tài sản bị hư hỏng. Hiện tài sản ở các cơ sở du lịch Đập Hàn (xã Hòa Xuân Nam, huyện Đông Hòa), Đá Bàn (xã Hòa Kiến, TP Tuy Hòa) và Sơn Nguyên (huyện Sơn Hòa) của Công ty Du lịch Phú Yên; các văn phòng làm việc, cửa hàng kinh doanh ở TP Tuy Hòa của Corimex... vẫn chưa bán hoặc thanh lý, gây lãng phí. Trong số này có một số cơ sở được các tổ chức có nhu cầu mua để phục vụ sản xuất, kinh doanh, nhưng đến nay tỉnh vẫn chưa giải quyết!.
Theo ông Võ Ngọc Linh, Phó Chánh án TAND tỉnh Phú Yên, để hoàn tất các thủ tục phá sản, từ tháng 5/2005 đến tháng 7/2007, TAND tỉnh đã năm lần kiến nghị UBND tỉnh về việc giải quyết tài sản nhà máy xay xát Hòa Vinh (huyện Đông Hòa), kho lương thực Gò Mũi (xã Hòa An, huyện Phú Hòa) của Công ty Lương thực Phú Yên. Tháng 12/2007, UBND tỉnh có thông báo giao Sở Tài chính chủ trì phối hợp với các ngành liên quan tham mưu UBND tỉnh xem xét giải quyết. Thế nhưng, mãi đến cuối tháng 10/2008, Sở Tài chính mới tổ chức họp và đề xuất UBND tỉnh tạm ứng ngân sách để thanh toán phần tài sản trên đất, giao hai cơ sở trên cho Sở Tài chính quản lý. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa có hướng xử lý tài sản hai cơ sở này.
NGƯỜI LAO ĐỘNG CHỊU THIỆT
Việc các doanh nghiệp làm ăn không hiệu quả dẫn đến phá sản là chuyện bất đắc dĩ. Tuy nhiên, theo báo cáo của Tòa Kinh tế (TAND tỉnh Phú Yên), nhiều cá nhân có sai phạm về quản lý tài chính, gây thất thoát tài sản nhà nước vẫn không truy cứu trách nhiệm. Cụ thể, Công ty Lương thực Phú Yên chiếm dụng gần 405 triệu đồng, Corimex chưa xây dựng xong nhà máy nhưng nhập thiết bị về “đắp chiếu” trong thời gian dài, gây thất thoát hơn 2,5 tỉ đồng, nhưng không thấy xử lý sai phạm đối với những cá nhân liên quan. Luật sư Nguyễn Tâm Hoàng (Đoàn Luật sư Phú Yên) cho biết, theo quy định của Luật Phá sản, khi doanh nghiệp còn tài sản (nhà xưởng, trụ sở, nhà kho...) chưa được thanh lý và các khoản nợ phải thu nhưng chưa thu được thì chưa hoàn thành thủ tục phá sản được. Như vậy, bốn doanh nghiệp trên không biết đến bao giờ mới thu hồi được nợ để trả cho Nhà nước, giải quyết chế độ cho người lao động và chính thức tuyên bố phá sản.
Khi thực hiện phá sản (năm 2005), Công ty Du lịch Phú Yên đã kiệt quỹ, tài sản không thanh lý được, thậm chí không còn khoản tiền nào để thanh toán cho TAND tỉnh chi phí thực hiện các thủ tục phá sản theo quy định. Hiện nay TAND tỉnh vẫn chưa thể tuyên bố phá sản Công ty Du lịch Phú Yên vì còn quá nhiều tồn đọng chưa giải quyết dứt điểm. Đơn cử, doanh nghiệp này còn nợ tám đơn vị, cá nhân 15 tỉ đồng (làm tròn số), trong khi đó công nợ phải thu 9,7 tỉ đồng. Nhiều khả năng, các khoản nợ phải thu không thể thu được, trong đó hơn 2,6 tỉ đồng của Công ty Thương mại Hải Long Nha Trang (Khánh Hòa) và hơn 4,2 tỉ đồng của Công ty TNHH Tường Sơn (TP Hồ Chí Minh) do hai doanh nghiệp này đã phá sản, chủ doanh nghiệp ngồi… tù. Ngoài ra, Công ty Du lịch Phú Yên đã làm thủ tục cho thôi việc cán bộ, nhân viên lao động vào ngày 30/8/2003, nhưng đến nay vẫn còn nợ tiền bảo hiểm xã hội, lương, trợ cấp thôi việc cán bộ công nhân viên hơn 486 triệu đồng. Trước thực trạng này, TAND tỉnh đã có công văn đề nghị UBND tỉnh cho chủ trương ứng ngân sách để chi trả tiền bảo hiểm xã hội, lương, trợ cấp thôi việc người lao động. Khi nào thanh lý được tài sản sẽ hoàn trả lại chi ngân sách tỉnh. Thế nhưng đến nay, đã 7 năm trôi qua, người lao động của Công ty Du lịch Phú Yên vẫn chưa được thanh toán chế độ theo quy định.
TỔ PV NỘI CHÍNH
