Những ngày đầu năm 2019, tin vui như vỡ òa đến với anh Trần Triệu Bảo Hoàn (SN 1987, trú thị trấn Hai Riêng, huyện Sông Hinh), khi TAND tỉnh tiến hành xin lỗi và cải chính công khai trong thời gian hơn 14 tháng anh bị ngồi tù oan.
Cứu cha, bị kết án tù
Theo hồ sơ vụ án, vào năm 1999, các ông Trần Giang Nam, Dương Văn Hoài cùng mua 4,5ha đất trồng cà phê tại xã Ea Trol (huyện Sông Hinh). Đến năm 2004, phát hiện ông Trần Văn Miên (cha anh Hoàn) lấn chiếm đất để trồng sắn, cà phê, nên các ông Nam, Hoài gửi đơn khiếu nại đến các cơ quan chức năng nhưng chưa được giải quyết.
Ngày 24/4/2012, vợ chồng các ông Nam, Hoài thuê 3 người từ TP Tuy Hòa và rủ thêm một người khác cùng lên rẫy ở huyện Sông Hinh. Đến nơi, thấy ông Trần Văn Miên đang cắt cỏ, ông Nam hỏi ông Miên chuyện lấn chiếm đất rồi hai bên xảy ra cãi nhau.
Ông Miên cầm lưỡi liềm đe dọa, đuổi đánh ông Nam. Lúc này, ông Hoài cùng những người đi cùng chặt phá cây cà phê của ông Miên. Khi thấy ông Miên cầm liềm đuổi ông Nam, ông Hoài dùng rựa xông vào chém ông Miên, gây thương tích. Tiếp đó, ông Hoài ôm vật ông Miên đè xuống đất. Ông Nam cùng nhiều người đi cùng đứng bao vây xung quanh.
Nghe tiếng kêu cứu và nhìn thấy cha mình đang nằm dưới đất, anh Trần Triệu Bảo Hoàn cầm rựa chạy đến. Lúc này, ông Miên vẫn đang bị ông Hoài vật đè nằm dưới đất, tay chảy máu, anh Hoàn liền xông vào dùng rựa chém về phía ông Hoài. Ông Hoài dùng rựa vừa chống đỡ vừa đánh trả. Bị anh Hoàn chém trúng tay cầm rựa, ông Hoài chống đỡ, gây thương tích đối với anh Hoàn. Tiếp đó, ông Trần Đình Đăng (do các ông Nam, Hoài thuê) cũng cầm rựa chạy đến đánh anh Hoàn.
Ngày 20/12/2012, Trung tâm Pháp y thuộc Sở Y tế Phú Yên kết luận ông Miên bị thương tích 6%, anh Hoàn 2%. Trong khi đó, lúc đầu, Trung tâm Pháp y kết luận ông Hoài bị thương tích 22%, sau đó giám định lại thì tăng lên 25% (vĩnh viễn 20%).
Tại bản án hình sự sơ thẩm ngày 28/3/2014, anh Hoàn bị TAND huyện Sông Hinh xử phạt 1 năm 6 tháng tù về tội cố ý gây thương tích. Sau đó, ngày 3/4/2014, anh Hoàn kháng cáo kêu oan. Tại phiên phúc thẩm hình sự ngày 11/8/2014, TAND tỉnh Phú Yên không chấp nhận kháng cáo và vẫn giữ nguyên bản án hình sự sơ thẩm.
Xin lỗi công khai và bồi thường thiệt hại
Anh Trần Triệu Bảo Hoàn bị thi hành án tại Trại giam Xuân Phước (huyện Đồng Xuân) và liên tục gửi đơn kêu oan.
Ngày 29/12/2015, Chánh án TAND Cấp cao tại Đà Nẵng có quyết định kháng nghị, đề nghị Ủy ban Thẩm phán TAND Cấp cao tại Đà Nẵng xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm, hủy bản án phúc thẩm, sơ thẩm để điều tra lại theo đúng quy định pháp luật. Đến ngày 11/1/2016, sau hơn 14 tháng thụ án, anh Hoàn được TAND Cấp cao tại Đà Nẵng ra quyết định tạm đình chỉ thi hành án phạt tù.
Tại phiên tòa giám đốc thẩm ngày 20/6/2016, Ủy ban Thẩm phán TAND Cấp cao tại Đà Nẵng nhận định: “Căn cứ lời khai của Trần Triệu Bảo Hoàn, lời khai của người bị hại và của những người làm chứng là các anh Nguyễn Tiến Thông, Nguyễn Đình Đăng, cũng như chứng cứ, tài liệu khác có trong hồ sơ vụ án và hành vi phạm tội của Hoàn xuất phát từ hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của Dương Văn Hoài trước đó. Như vậy, hành vi của Hoàn có dấu hiệu phạm tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh theo Điều 105 Bộ luật Hình sự.
Tuy nhiên, Hoài chỉ bị thương tật với tỉ lệ 25%, nếu truy cứu trách nhiệm hình sự đối với Hoàn về tội danh này, thì hành vi của Hoàn chưa đủ yếu tố cấu thành tội phạm”. Từ những căn cứ này, Ủy ban thẩm phán TAND Cấp cao tại Đà Nẵng đã hủy bản án hình sự sơ thẩm của TAND huyện Sông Hinh và bản án phúc thẩm của TAND tỉnh Phú Yên.
Sau một thời gian điều tra lại, Cơ quan Cảnh sát điều tra huyện Sông Hinh nhận thấy hành vi của anh Trần Triệu Bảo Hoàn không cấu thành tội phạm nên ra quyết định đình chỉ điều tra bị can đối với anh.
Mới đây, tại UBND thị trấn Hai Riêng, TAND tỉnh Phú Yên đã tổ chức xin lỗi công khai anh Trần Triệu Bảo Hoàn, người bị kết án oan về tội cố ý gây thương tích. Tham dự buổi xin lỗi công khai có đại diện các cơ quan tiến hành tố tụng, chính quyền địa phương và các cơ quan báo chí. Phó Chánh tòa Hình sự TAND tỉnh thẩm phán Nguyễn Việt Hùng trực tiếp xin lỗi công khai anh Trần Triệu Bảo Hoàn cùng gia đình.
Theo thẩm phán Nguyễn Việt Hùng, trong quá trình xét xử phúc thẩm vụ án, Hội đồng xét xử không đánh giá đúng tính chất, hậu quả, nguyên nhân, động cơ của Trần Triệu Bảo Hoàn gây ra thương tích cho ông Hoài để ra quyết định đúng pháp luật mà vẫn giữ nguyên bản án sơ thẩm của TAND huyện Sông Hinh là không đúng pháp luật, xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của anh Hoàn. Lỗi này thuộc về Hội đồng xét xử phúc thẩm TAND tỉnh Phú Yên. “Để khắc phục phần nào hậu quả, chúng tôi chính thức xin lỗi ông Hoàn, gia đình và người thân của ông. Kính mong ông và gia đình chấp nhận lời xin lỗi và chúng tôi cam kết xử lý nghiêm minh, đúng pháp luật người thi hành công vụ đã gây ra thiệt hại trong vụ việc này”, thẩm phán Nguyễn Việt Hùng nhấn mạnh.
Cũng tại buổi minh oan, bà Triệu Thị Hồng Vân, mẹ của anh Trần Triệu Bảo Hoàn, cảm ơn các cơ quan chức năng đã vào cuộc điều tra, sửa sai, minh oan cho con bà. Đồng thời đề nghị xử lý nghiêm những cá nhân đã cố tình tạo ra án oan sai, đẩy con bà vào vòng lao lý và bỏ lọt tội những người liên quan đến vụ án này.
Ngoài công khai xin lỗi, trước đó, ngày 17/1/2019, TAND tỉnh Phú Yên đã thương lượng với gia đình và thống nhất bồi thường cho anh Trần Triệu Bảo Hoàn hơn 383 triệu đồng.
Sau hơn 14 tháng thụ án, với anh Trần Triệu Bảo Hoàn và gia đình anh, Tết Nguyên đán vừa qua niềm vui như được nhân đôi khi chính thức nhận lời xin lỗi và cải chính công khai trong hoạt động tố tụng của các cơ quan chức năng khi đã gây ra thiệt hại về tinh thần, tài sản và danh dự đối với anh.
VĂN TÀI
