* Hỏi:
Bạn tôi có vay tôi 170 triệu đồng để xây nhà, có giấy tờ thỏa thuận. Nhưng do làm ăn thua lỗ (đa cấp), bạn ấy đã bán nhà để trả ngân hàng và những chỗ khác. Gần 1 năm, đã quá thời hạn giao hẹn trong giấy tờ mà bạn ấy vẫn không hoàn trả tiền cho tôi. Tôi liên lạc không được và biết bạn ấy đã đi khỏi nơi cư trú. Bây giờ tôi cần làm gì để đòi lại số tiền đã cho vay, trong khi bạn ấy không đủ khả năng trả nợ?
Nguyễn Tiến Hưng
(phường 1, TP Tuy Hòa)
* Trả lời:
Hành vi vay tiền đến thời hạn trả nợ nhưng không trả, mà bỏ trốn, rời khỏi nơi cư trú là hành vi có dấu hiệu vi phạm tội “lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”.
Căn cứ theo khoản 35, Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017 quy định về tội “lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” như sau:
Điều 35. Sửa đổi, bổ sung Điều 175 cụ thể:
Tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.
1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 4 triệu đồng đến dưới 50 triệu đồng hoặc dưới 4 triệu đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản hoặc đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 173, 174 và 290 của bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm hoặc tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm:
a) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng hình thức hợp đồng rồi dùng thủ đoạn gian dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản đó hoặc đến thời hạn trả lại tài sản mặc dù có điều kiện, khả năng nhưng cố tình không trả;
b) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng hình thức hợp đồng và đã sử dụng tài sản đó vào mục đích bất hợp pháp dẫn đến không có khả năng trả lại tài sản.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 2-7 năm:
a) Có tổ chức;
b) Có tính chất chuyên nghiệp;
c) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50 triệu đồng đến dưới 200 triệu đồng;
d) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn hoặc lợi dụng danh nghĩa cơ quan, tổ chức;
đ) Dùng thủ đoạn xảo quyệt;
e) Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;
g) Tái phạm nguy hiểm.
3. Phạm tội chiếm đoạt tài sản trị giá từ 200 triệu đồng đến dưới 500 triệu đồng, thì bị phạt tù từ 5-12 năm.
4. Phạm tội chiếm đoạt tài sản trị giá 500 triệu đồng trở lên, thì bị phạt tù từ 12-20 năm.
5. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10-100 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1-5 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.
Trong trường hợp của bạn thì người vay tiền đã đến thời hạn trả mà không trả và đã rời khỏi nơi cư trú, không thể liên lạc được thì bạn hoàn toàn có quyền viết đơn tố cáo hành vi của người này lên cơ quan công an, để cơ quan công an tiến hành điều tra, giải quyết nếu có đủ yếu tố về hình sự sẽ đưa ra truy tố theo quy định của pháp luật.
LS NGUYỄN HƯƠNG QUÊ
(Văn phòng Luật sư Phúc Luật)
