Chỉ là vụ kiện dân sự về “Tranh chấp hợp đồng mua bán tài sản” và trong quá trình giải quyết vụ án cũng như tại phiên tòa, giữa nguyên đơn và bị đơn có tranh chấp về lãi suất quá hạn. Thế nhưng, TAND huyện Phú Hòa lại áp dụng pháp luật không đúng quy định về cách tính lãi suất nên bị Viện KSND huyện kháng nghị…
Mua xe trả góp với lãi suất 1,125%/tháng
Theo hồ sơ vụ án, năm 2008, ông Nguyễn Ngọc Trác (trú xã Hòa Quang Nam, huyện Phú Hòa) cần phương tiện đi lại nên đến cửa hàng xe máy Thanh Sương (TP Tuy Hòa) do bà Hồ Thị Thanh Sương làm chủ để mua một chiếc xe trả góp. Sau đó, do làm ăn khó khăn, không trả góp theo định kỳ nên đến ngày 2/6/2012, ông Trác đến cửa hàng ký giấy cam kết nhận nợ và xác nhận còn nợ bà Sương số tiền gốc là 5,9 triệu đồng. Đồng thời cam kết ngày 4/6/2012, ông sẽ trả đủ số tiền này. Tuy nhiên, đến hẹn ông Trác khất mãi không trả. Do đó, bà Sương khởi kiện ông Trác ra trước TAND huyện Phú Hòa yêu cầu ông trả số tiền nợ gốc 5,9 triệu đồng về khoản nợ do mua bán xe máy và tính lãi quá hạn từ ngày 4/6/2012 theo lãi suất 1,125%/tháng cho đến ngày trả nợ cuối cùng.
Tương tự trường hợp của ông Trác, đầu năm 2012, ông Trần Văn Hòa (trú xã Hòa Định Tây, huyện Phú Hòa) mua xe trả góp tại cửa hàng xe máy Thanh Sương. Không có tiền trả góp nên ngày 9/3/2012, ông Hòa ký giấy cam kết nhận nợ, xác nhận còn nợ bà Sương 8 triệu đồng. Tuy nhiên, do điều kiện kinh tế khó khăn nên ông không có tiền để trả mặc dù bà Sương đòi nhiều lần. Do đó, bà Sương khởi kiện dân sự về “Tranh chấp hợp đồng mua bán tài sản” giữa bà với ông ra TAND huyện Phú Hòa.
Bị viện “tuýt còi”
Sau khi thụ lý, mới đây, TAND huyện Phú Hòa đã đưa vụ việc ra xét xử sơ thẩm. Tại phiên tòa, bà Sương có đơn xin xét xử vắng mặt và yêu cầu ông Trác, ông Hòa trả nợ cả gốc lẫn lãi theo lãi suất 1,125%/tháng cho đến ngày trả nợ cuối cùng. Trong khi đó, ông Hòa và ông Trác không đồng ý với mức lãi suất này mà yêu cầu tính lãi suất theo quy định của pháp luật.
Tuy nhiên, kết thúc phiên xử theo bản án dân sự sơ thẩm số 4/2017/DS-ST của TAND huyện Phú Hòa áp dụng Điều 430, 433, 434 Bộ luật Dân sự năm 2015; Điều 228 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015, tuyên xử chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn bà Hồ Thị Thanh Sương, buộc ông Nguyễn Ngọc Trác phải trả cho bà Sương số tiền gốc 5,9 triệu đồng và tiền lãi từ ngày 4/6/2012-9/3/2017 theo lãi suất 1,125%/ tháng là 3,783 triệu đồng. Tổng cộng ông Trác phải trả cho bà Sương 9,683 triệu đồng.
Còn theo bản án dân sự sơ thẩm số 3/2017/DS-ST, TAND huyện Phú Hòa cũng chấp nhận yêu cầu khởi kiện của bà Sương, buộc ông Hòa phải trả cho bà Sương số tiền là 13,4 triệu đồng, trong đó nợ gốc 8 triệu đồng và tiền lãi từ ngày 9/3/2012-9/3/2017.
Sau khi TAND huyện Phú Hòa tuyên xử, qua kiểm sát hai bản án này, Viện KSND huyện Phú Hòa nhận thấy: Trong quá trình giải quyết vụ án cũng như tại phiên tòa, giữa nguyên đơn và bị đơn có tranh chấp về lãi suất quá hạn nên phải áp dụng khoản 2 Điều 468 Bộ luật Dân sự năm 2015 để tính lãi suất, tức lãi suất trong hai vụ án này bằng 50% của lãi suất 20%/năm, tức là 0,833%/tháng. Thế nhưng TAND huyện Phú Hòa áp dụng tính lãi suất quá hạn 1,125%/tháng là chưa phù hợp với quy định tại khoản 2, Điều 357 và khoản 2 Điều 468 Bộ luật Dân sự năm 2015. Điều này đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của ông Hòa và ông Trác. Do đó, Viện KSND huyện đã kháng nghị hai bản án.
Theo ông Nguyễn Hữu Tiến, Viện trưởng Viện KSND huyện Phú Hòa, căn cứ để kháng nghị hai bản án này là theo khoản 2, Điều 357 Bộ luật Dân sự quy định “Lãi suất phát sinh do chậm trả tiền được xác định theo thỏa thuận của các bên nhưng không vượt quá mức lãi suất được quy định tại khoản 1 Điều 468 của bộ luật này; nếu không có thỏa thuận thì thực hiện theo quy định tại khoản 2 Điều 468 của bộ luật”.
Ông Tiến cũng phân tích thêm: Khoản 2 Điều 468 Bộ luật Dân sự còn quy định rất rõ trong trường hợp các bên có thỏa thuận về việc trả lãi, nhưng không xác định rõ lãi suất và có tranh chấp về lãi suất thì lãi suất được xác định bằng 50% quy định tại khoản 1 của điều này tại thời điểm trả nợ. Tuy nhiên, không vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay.
Từ những căn cứ này, Viện KSND huyện Phú Hòa đã kháng nghị đối với hai bản án vừa nêu. Đồng thời đề nghị TAND tỉnh xét xử phúc thẩm theo hướng sửa một phần bản án sơ thẩm việc tính lãi suất, buộc bị đơn trả lãi phù hợp theo đúng quy định của pháp luật.
VĂN TÀI
