Thời gian qua, TAND hai cấp trong tỉnh đã có nhiều nỗ lực trong công tác xét xử. Tuy nhiên, tình trạng án tồn đọng và quá thời hạn xét xử, sai sót do lỗi chủ quan của thẩm phán vẫn còn xảy ra. Do đó, việc tăng cường giải quyết án tồn đọng, quá hạn sẽ góp phần nâng cao chất lượng xét xử và giải quyết các loại án.
TỈ LỆ ÁN ĐÃ GIẢI QUYẾT CHƯA ĐẠT YÊU CẦU
Theo ông Lê Văn Phước, Chánh án TAND tỉnh, năm 2015, toàn ngành thụ lý 4.866 vụ án các loại, tăng 74 vụ so với năm 2014, đã giải quyết 4.340 vụ án các loại, đạt 89,2%. Trong đó, án hình sự giải quyết được 668 vụ, đạt hơn 88,8%, án dân sự giải quyết được 1.543 vụ, đạt 89,8%; án hôn nhân và gia đình giải quyết được 1.729 vụ, đạt 87,9%; án kinh doanh thương mại giải quyết được 176 vụ, đạt 96,7%; án lao động giải quyết được 24 vụ, đạt 100%; án hành chính giải quyết 200 vụ, đạt 89,7%. Tỉ lệ các bản án, quyết định bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan của thẩm phán giảm trên 1% so với năm 2014.
Bên cạnh đó, chất lượng xét xử được nâng lên, không xảy ra tình trạng xử oan người không có tội hoặc bỏ lọt tội phạm. Các bản án đã tuyên thể hiện tính nghiêm minh của pháp luật, có tác dụng giáo dục bị cáo và phòng ngừa chung. Song song đó, TAND hai cấp còn phối hợp với Viện KSND hai cấp tổ chức các phiên tòa mẫu, tổ chức rút kinh nghiệm giữa thẩm phán và kiểm sát viên trong công tác xét xử, nâng cao kỹ năng xét hỏi, tranh tụng tại phiên tòa. Đồng thời tổ chức xét xử lưu động 90 vụ với 113 bị cáo, góp phần tích cực tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật và nâng cao ý thức pháp luật cho nhân dân.
Trong khi đó, theo đánh giá của Ban Pháp chế HĐND tỉnh, mặc dù công tác giải quyết, xét xử các loại án có sự chuyển biến tích cực, nhưng tỉ lệ giải quyết các loại án thấp hơn so với năm 2014. Nếu năm 2014, tỉ lệ giải quyết các loại án đạt khoảng 98%, thì năm 2015, tỉ lệ giải quyết án chỉ đạt 89,2%; tình trạng án quá hạn vẫn còn xảy ra. Trong đó, án hình sự 2 vụ và án dân dự 9 vụ. Tình trạng trả hồ sơ để điều tra bổ sung giữa các cơ quan tiến hành tố tụng vẫn còn, trong đó Viện KSND trả cơ quan điều tra 5 vụ, TAND trả Viện KSND 49 vụ, Viện KSND chấp nhận 15 vụ, chiếm tỉ lệ 2,8%. Chất lượng giải quyết một số vụ án chưa đạt yêu cầu nên có bản án, quyết định bị hủy, sửa do lỗi chủ quan của thẩm phán, hội đồng xét xử.
CẦN NHIỀU GIẢI PHÁP ĐỒNG BỘ
Phó Trưởng ban Pháp chế HĐND tỉnh Trần Công Hoan cho rằng, để nâng cao chất lượng giải quyết án, khắc phục tình trạng án tồn đọng, án quá hạn luật định, trong thời gian đến, TAND tỉnh cần thường xuyên kiểm tra hoạt động xét xử của TAND cấp huyện, nhằm kịp thời chấn chỉnh, khắc phục những sai phạm như án quá thời hạn xét xử, sai sót đối với vụ án bị hủy, sửa do lỗi chủ quan của thẩm phán, của hội đồng xét xử. Chú trọng nâng cao chất lượng hoạt động xét xử các loại án; nắm bắt, xem xét tình hình, nhiệm vụ chính trị để xét xử đúng pháp luật, sát với thực tế và yêu cầu nhiệm vụ đấu tranh phòng chống tội phạm, vi phạm pháp luật ở địa phương. TAND tỉnh cũng cần đẩy mạnh hoạt động hòa giải và tuyên truyền, giáo dục pháp luật trong quá trình giải quyết án, hạn chế tối đa các sơ suất, sai phạm; đồng thời tiếp tục thực hiện Nghị quyết 49-NQ/TW của Bộ Chính trị “Về chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020” và Nghị quyết 37/2012/QH13, Nghị quyết 63/2013/QH13 của Quốc hội về tăng cường công tác đấu tranh phòng chống tội phạm, công tác TAND...
Còn theo Chánh án TAND tỉnh Lê Văn Phước, để chấn chỉnh, khắc phục những tồn tại, hạn chế, yếu kém, nâng cao trách nhiệm, hiệu quả công tác trong ngành, thời gian tới, chánh tòa, trưởng phòng nghiệp vụ TAND tỉnh và chánh án TAND các huyện, thị xã, thành phố cần nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, đơn vị, nhất là thẩm phán, thư ký khi giải quyết công việc với đương sự, đẩy nhanh tiến độ giải quyết các loại án đảm bảo đạt chất lượng và số lượng. Tập trung giải quyết, chỉ đạo giải quyết dứt điểm các vụ án quá hạn, các vụ án tạm đình chỉ không đúng quy định, hoặc lý do tạm đình chỉ không còn, các vụ, việc khiếu nại, tố cáo còn tồn đọng đã được TAND tỉnh chuyển giải quyết. TAND tỉnh cũng tự kiểm tra, rà soát và giải quyết các vụ việc khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền, tiếp tục quán triệt và thực hiện đúng các quy định của Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo, các quy định liên quan đến công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo để áp dụng đúng thẩm quyền, trình tự, thời hạn giải quyết; nâng cao hiệu quả tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo nhằm bảo đảm an ninh trật tự ở địa phương. Phân công công chức làm công tác tiếp công dân theo quy định, bố trí lịch tiếp công dân, chủ động tiếp xúc, đối thoại với công dân trong quá trình giải quyết khiếu nại. Phân loại đơn và xác định thẩm quyền giải quyết ngay từ khi mới phát sinh vụ, việc, không được né tránh, đùn đẩy lên cấp trên, những nội dung, vụ việc vượt thẩm quyền giải quyết phải báo cáo lãnh đạo TAND tỉnh để có hướng chỉ đạo, giải quyết. Trước khi ra quyết định giải quyết khiếu nại, người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại phải tổ chức đối thoại với người khiếu nại, người bị khiếu nại và cơ quan, tổ chức có liên quan…
LỆ VĂN
