Thời gian qua, các cấp, các ngành trong tỉnh đã nhận thức được tầm quan trọng của công tác tư pháp nên đã triển khai thực hiện mạnh mẽ nhiệm vụ cải cách tư pháp (CCTP), góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị ở địa phương. Để CCTP ngày càng đạt hiệu quả cao hơn, việc tăng cường công tác tuyên truyền để nâng cao nhận thức của xã hội về lĩnh vực này là việc làm cần thiết.

VẪN CÒN NHIỀU HẠN CHẾ

Tuy nhiên, thực tế công tác phòng ngừa, đấu tranh, xử lý tội phạm có mặt còn hạn chế. Tiến độ và chất lượng điều tra, xử lý một số vụ án chưa đáp ứng yêu cầu, nhất là đối với các vụ án được dư luận xã hội quan tâm. Tỉ lệ điều tra tội phạm, giải quyết tin báo, tố giác tội phạm và kiến nghị khởi tố đạt thấp, chưa đáp ứng yêu cầu Nghị quyết 37 của Quốc hội. Song song đó, công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát các hoạt động tư pháp có lúc chưa kịp thời, còn để xảy ra án trả hồ sơ để điều tra bổ sung nhiều lần, có vụ kéo dài nhiều năm chưa giải quyết xong, nhất là chất lượng tranh tụng của kiểm sát viên tại một số phiên tòa có chuyển biến nhưng chưa rõ nét. Mặt khác, chất lượng giải quyết một số vụ án chưa đạt yêu cầu, còn để xảy ra án bị hủy, sửa do lỗi chủ quan của thẩm phán và hội đồng xét xử, vẫn còn án tuyên không rõ ràng; án quá hạn luật định. Công tác thi hành án dân sự còn xảy ra nhiều vi phạm, thiếu sót, chậm thi hành bản án dẫn đến đương sự bức xúc, khiếu nại. Đội ngũ cán bộ tư pháp, nhất là cán bộ có chức danh tư pháp còn thiếu, một bộ phận cán bộ năng lực hạn chế, có trường hợp vi phạm đạo đức nghề nghiệp, quy chế công vụ, vi phạm pháp luật bị xử lý kỷ luật. Công tác quy hoạch, đào tạo đội ngũ thẩm phán ở tòa án hai cấp chưa được quan tâm đúng mức nên hiện nay đang thiếu hụt nghiêm trọng. Đội ngũ luật sư trên địa bàn tỉnh còn thiếu về số lượng và yếu về chất lượng. Công tác giám định tư pháp có mặt hạn chế, một số vụ việc kết luận chưa rõ ràng, kéo dài thời gian gây khó khăn cho công tác điều tra, truy tố, xét xử; hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật ở cơ sở chưa cao. Tình trạng vi phạm pháp luật trong dân vẫn còn nhiều. Chất lượng, hiệu quả hoạt động trợ giúp pháp lý trong tố tụng chưa đáp ứng yêu cầu.

Thực trạng này có nhiều nguyên nhân, trong đó, tình hình tội phạm ngày càng diễn biến phức tạp, tính chất ngày càng tinh vi nên công tác điều tra, xử lý gặp rất nhiều khó khăn, kéo dài dẫn đến quá hạn. Công tác chỉ đạo, điều hành của một số cấp ủy, cơ quan, đơn vị có lúc chưa sâu sát, kịp thời, thiếu sự kiểm tra, quản lý, giáo dục cán bộ, đảng viên trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao. Trình độ, năng lực, phẩm chất đạo đức của một bộ phận cán bộ của các cơ quan tư pháp có mặt còn hạn chế, tinh thần trách nhiệm chưa cao.

NÂNG CAO HIỆU QUẢ CẢI CÁCH TƯ PHÁP

Đứng trước thực trạng này, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Kế hoạch 90-KH/TU về “Việc đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền về chủ trương, nhiệm vụ CCTP và hoạt động tư pháp”, nhằm tăng cường sự thống nhất về nhận thức của các cấp ủy đảng trong tỉnh về chủ trương, nhiệm vụ CCTP và đổi mới tổ chức, hoạt động tư pháp, cũng như nâng cao nhận thức và trách nhiệm của cán bộ, đảng viên về thực hiện các nhiệm vụ CCTP theo tinh thần các văn kiện của Đảng, góp phần nâng cao hiệu quả CCTP. Song song đó là tăng cường sự hiểu biết của người dân, tổ chức đối với chủ trương, nhiệm vụ CCTP và hoạt động tư pháp. Qua đó, tạo sự ủng hộ và tham gia của người dân, tổ chức đối với quá trình thực hiện các nhiệm vụ CCTP; cũng như củng cố niềm tin của nhân dân, tổ chức vào chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về CCTP và hoạt động của các cơ quan tư pháp.

Theo Phó bí thư thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh, Trưởng ban Chỉ đạo CCTP tỉnh Huỳnh Tấn Việt, năm 2015 là năm tiến hành đại hội đảng các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng; năm tiếp tục tập trung triển khai thi hành Hiến pháp năm 2013, xây dựng, sửa đổi, bổ sung nhiều văn bản luật, pháp lệnh quan trọng liên quan đến tổ chức, hoạt động tư pháp; năm cuối thực hiện chương trình trọng tâm công tác CCTP toàn khóa (2011-2016). Vì vậy, công tác CCTP trong thời gian đến rất nặng nề. Ban chỉ đạo CCTP tỉnh yêu cầu các cơ quan tư pháp tích cực triển khai những quy định mới của Hiến pháp năm 2013 thể chế hóa chủ trương CCTP, các luật về tổ chức các cơ quan tư pháp, về tố tụng tư pháp và pháp luật có liên quan được Quốc hội thông qua theo tinh thần cải cách tư pháp; triển khai thi hành Luật Tổ chức TAND (sửa đổi), Luật Tổ chức Viện KSND (sửa đổi); khẩn trương xây dựng, ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành; kịp thời chuẩn bị nhân sự và cơ sở vật chất để các TAND và Viện KSND đi vào hoạt động theo đúng quy định của pháp luật. Đặc biệt, đổi mới việc tổ chức phiên tòa xét xử, xác định rõ hơn quyền hạn, trách nhiệm của người tiến hành tố tụng và người tham gia tố tụng; đổi mới mô hình tố tụng, tăng cường tranh tụng tại phiên tòa và đảm bảo nguyên tắc tranh tụng trong xét xử…

Ban Chỉ đạo Cải cách tư pháp tỉnh

và Báo Phú Yên phối hợp thực hiện

LỆ VĂN