Nâng cao chất lượng các buổi trợ giúp pháp lý (TGPL) lưu động bằng hình thức xây dựng các chuyên đề pháp luật phù hợp với từng địa phương, cơ quan, đơn vị nơi thực hiện TGPL; tăng cường TGPL lưu động cho 19 xã đặc biệt khó khăn, 16 xã bãi ngang ven biển, 34 thôn đặc biệt khó khăn theo Quyết định 59/2012/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ… Đó là những nội dung trọng tâm mà Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh sẽ triển khai thực hiện trong thời gian đến. Trao đổi với Báo Phú Yên, Giám đốc Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh Lương Văn Trương cho biết:
- Trong năm 2014, mặc dù còn nhiều khó khăn về biên chế, kinh phí, cơ sở vật chất, nhưng với sự phối hợp tích cực của địa phương, ban ngành, đoàn thể và sự chỉ đạo của Cục TGPL, UBND tỉnh và Sở Tư pháp, hoạt động TGPL được duy trì, giữ vững và ngày càng phát triển. Phần lớn người được TGPL nói riêng và người dân trên địa bàn tỉnh nói chung đều chủ động tìm đến trung tâm để yêu cầu được hỗ trợ vấn đề này. Đặc biệt, hoạt động TGPL trong tố tụng bước đầu triển khai có hiệu quả, có sự đồng thuận của các cơ quan tiến hành tố tụng, sự phối hợp trách nhiệm của các thành viên hội đồng phối hợp liên ngành, số vụ việc trong tố tụng tăng nhiều.
Trong năm 2014, trung tâm đã TGPL 174 vụ cho 180 người thuộc đối tượng hộ nghèo, người có công cách mạng, người chưa thành niên, người dân tộc thiểu số thường xuyên sinh sống tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn. Song song đó, trung tâm còn thực hiện 25 đợt TGPL lưu động tại 81 xã, phường, thôn, buôn thuộc 9 huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh. Trong đó, lĩnh vực TGPL hình sự 55 vụ, dân sự 264 vụ, hôn nhân - gia đình 103 vụ, hành chính 58 vụ, đất đai 217 vụ, ưu đãi - chính sách 239 vụ, lao động 4 vụ. Bên cạnh đó, trung tâm còn tổ chức 1 lớp tập huấn kỹ năng tư vấn pháp luật cho 100 người là tuyên truyền viên pháp luật xã, phường thuộc địa bàn TX Sông Cầu; 1 lớp tập huấn kiến thức pháp luật và kỹ năng tư vấn pháp luật cho người khuyết tật, cho cộng tác viên TGPL, đại diện Ban chủ nhiệm Câu lạc bộ TGPL, đại diện Hội Người mù tỉnh, Hội Bảo trợ người tàn tật và trẻ mồ côi tỉnh, Trung tâm Hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập Phú Yên. Đồng thời tổ chức 2 buổi sinh hoạt chuyên đề pháp luật về người khuyết tật cho 110 học sinh, giáo viên Trung tâm Hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập Phú Yên và chuyên đề pháp luật giao thông, ma túy cho 500 học sinh Trường THPT Nguyễn Huệ… góp phần đưa kiến thức pháp luật về với cơ sở.
* Vậy thời gian đến, Trung tâm TGPL sẽ làm gì để đẩy mạnh hoạt động TGPL của mình thưa ông?
- Trong thời gian đến, Trung tâm sẽ tiếp tục triển khai Luật TGPL và các văn bản hướng dẫn thi hành. Đồng thời thực hiện đồng bộ các hình thức TGPL theo quy định của pháp luật, nhất là hình thức TGPL lưu động, tham gia tố tụng và đại diện ngoài tố tụng. Tăng cường công tác truyền thông về TGPL tạo điều kiện thuận lợi cho người được TGPL tiếp cận với Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân theo quy định của pháp luật.
Song song đó, trung tâm không ngừng nâng cao chất lượng các buổi TGPL lưu động bằng hình thức xây dựng các chuyên đề pháp luật phù hợp với từng địa phương, cơ quan, đơn vị nơi thực hiện TGPL, nhằm đáp ứng nhu cầu tìm hiểu pháp luật và giải quyết vướng mắc pháp luật, tranh chấp, khiếu kiện của người dân tại cơ sở. Song song đó, trung tâm sẽ đẩy mạnh việc TGPL lưu động cho 19 xã đặc biệt khó khăn, 16 xã bãi ngang ven biển, 34 thôn đặc biệt khó khăn, cũng như củng cố và hỗ trợ kinh phí sinh hoạt cho 10 câu lạc bộ tại các xã đặc biệt khó khăn; xã bãi ngang ven biển, thôn, buôn đặc biệt khó khăn theo Quyết định 59/2012/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Ngoài ra, trung tâm còn đẩy mạnh công tác tham gia tố tụng, đại diện ngoài tố tụng để thực hiện TGPL cho 100% số đối tượng được TGPL khi có yêu cầu TGPL bằng hình thức tham gia tố tụng, đại diện ngoài tố tụng. Phấn đấu trong năm 2015, cử trợ giúp viên pháp lý thực hiện 15% số vụ việc được TGPL bằng hình thức tham gia tố tụng và 60% số vụ việc bằng hình thức đại diện ngoài tố tụng…
* Có một thực tế là người dân ở vùng sâu, vùng xa thiếu hiểu biết pháp luật nên rất dễ bị vướng vào vòng lao lý. Vì vậy, để họ không bị thiệt thòi vì thiếu kiến thức pháp luật, trung tâm sẽ có giải pháp gì, thưa ông?
- Với khẩu hiệu “Luôn đồng hành cùng dân”, trong thời gian đến, Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh sẽ tiếp tục hướng công tác TGPL về các xã vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Ngoài hình thức sinh hoạt chuyên đề pháp luật, tuyên truyền pháp luật, các cán bộ của trung tâm sẽ tư vấn cho từng đối tượng có nhu cầu. Ngoài ra, để nâng cao hiệu quả hoạt động TGPL trong thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục tham mưu cho Giám đốc Sở Tư pháp trình UBND tỉnh bổ sung biên chế, tổ chức xét tuyển viên chức có trình độ đại học luật đảm bảo đủ số lượng biên chế được giao, đồng thời thành lập các chi nhánh trực thuộc Trung tâm TGPL theo đề án đã được phê duyệt. Xây dựng đội ngũ những người làm công tác TGPL có năng lực, phẩm chất đạo đức. Kịp thời cử cán bộ Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh tham gia các lớp đào tạo nghề luật sư nhằm nâng cao kiến thức pháp luật, kỹ năng tham gia tố tụng, đại diện ngoài tố tụng để bảo vệ tốt quyền và lợi ích chính đáng của người được TGPL. Qua nhiều đợt TGPL lưu động tại các xã vùng sâu, vùng xa, chúng tôi nhận thấy một bộ phận người dân, nhất là đồng bào các dân tộc thiểu số vẫn còn hạn chế trong nhận thức pháp luật.. Nhiều trường hợp người dân không biết làm thế nào để hưởng chính sách người có công nên phải chịu thiệt thòi trong một thời gian dài. Một bộ phận người dân vẫn còn rất “mơ hồ” với một số văn bản luật như: Luật Đất đai, Luật Hôn nhân và gia đình, Luật Dân sự… Do vậy, tình trạng tảo hôn, kết hôn khi chưa đúng tuổi cho phép, tranh chấp đất đai, giải quyết những mâu thuẫn hàng ngày theo luật tục riêng… vẫn còn diễn ra, ảnh hưởng không nhỏ đến an ninh trật tự ở địa phương. Vì vậy, việc tiếp tục tuyên truyền, trang bị cho người dân những kiến thức pháp luật cơ bản là hết sức cần thiết. Điều này không chỉ góp phần đảm bảo quyền, lợi ích chính đáng cho bà con, mà còn giúp ích nhiều cho công tác giữ gìn an ninh trật tự ở cơ sở.
* Xin cảm ơn ông!
VĂN TÀI (thực hiện)
