Nói đến tội phạm, nhiều người thường nghĩ đến việc cướp của, giết người hay lừa đảo, trộm cắp tài sản… Thế nhưng, trên thực tế có những loại tội phạm mà hành vi phạm tội xem ra rất đơn giản, nhưng hậu quả thì nghiêm trọng. Vụ án dưới đây là một ví dụ.
Minh họa: N.LÊ
Sáng 23/2/2013, Ngô Anh Văn (SN 1988, trú phường 9, TP Tuy Hòa) điều khiển ô tô tải của ông Nguyễn Thành Đô lưu hành trên ĐT642 từ thị trấn La Hai đến xã Xuân Phước, huyện Đồng Xuân. Cùng ngồi trên cabin với Văn có Nguyễn Văn Dõ (SN 1997, là con của chủ xe). Trên đường đi, Dõ xin Văn cho mình… lái xe. Mặc dù biết Dõ chưa đủ 18 tuổi, không có bằng lái xe nhưng Văn vẫn giao xe cho Dõ điều khiển. Hậu quả, Dõ lái đi được một đoạn thì lấn sang phần đường bên trái, tung vào ông Mạnh Ngọc Mẫu đang đi bộ, làm ông Mẫu chết.
Vừa qua, TAND huyện Đồng Xuân đã mở phiên tòa xét xử đối với bị cáo Nguyễn Văn Dõ về tội vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ, theo quy định tại điểm a khoản 2 Điều 202 Bộ luật Hình sự (phạm tội thuộc trường hợp không có giấy phép hoặc bằng lái xe theo quy định). Cùng phải ra đứng trước vành móng ngựa với bị cáo Dõ là bị cáo Ngô Anh Văn với tội danh giao cho người không đủ điều kiện điều khiển các phương tiện giao thông đường bộ, quy định tại khoản 1 Điều 205 Bộ luật Hình sự. Xét tính chất, mức độ phạm tội của các bị cáo, Hội đồng xét xử nhận định: Bị cáo Dõ là người chưa thành niên, không có giấy phép lái xe nhưng vẫn điều khiển ô tô, gây tai nạn nghiêm trọng, làm một người chết. Lỗi hoàn toàn thuộc về bị cáo. Do đó, cần cách ly bị cáo ra khỏi đời sống xã hội một thời gian mới đủ tác dụng giáo dục và phòng ngừa chung. Tuy nhiên, cũng xét bị cáo phạm tội khi mới bước sang tuổi 16, đã thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải; gia đình bị cáo đã bồi thường cho gia đình bị hại 50 triệu đồng. Vì vậy, cần giảm cho bị cáo một phần hình phạt để bị cáo thấy được chính sách khoan hồng của pháp luật. Đối với bị cáo Văn, mặc dù biết rõ ô tô là nguồn nguy hiểm cao độ nhưng Văn vẫn giao xe cho Dõ điều khiển, dẫn đến hậu quả nghiêm trọng, do đó cần phải xử phạt bị cáo mức án tương xứng với tính chất, mức độ phạm tội. Song cũng xem xét bị cáo là người lái xe thuê cho cha của bị cáo Dõ; bị cáo Dõ hỏi bị cáo nhiều lần việc cho Dõ lái xe, chỉ vì sự cả nể Dõ là con chủ xe nên bị cáo mới giao tay lái. Xét bị cáo Văn có nhiều tình tiết giảm nhẹ, có nơi cư trú ổn định, rõ ràng nên không cần thiết phải cách ly khỏi đời sống xã hội.
Từ đó, Hội đồng xét xử TAND huyện Đồng Xuân tuyên phạt bị cáo Nguyễn Văn Dõ 1 năm tù về tội vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ; xử phạt bị cáo Ngô Anh Văn 1 năm tù nhưng cho hưởng án treo về tội giao cho người không đủ điều kiện điều khiển các phương tiện giao thông đường bộ. Về trách nhiệm dân sự: buộc vợ chồng ông Nguyễn Thành Đô, bà Nguyễn Thị Hồng (là cha, mẹ bị cáo Dõ) bồi thường cho đại diện hợp pháp của người bị hại 60 triệu đồng, đã bồi thường 50 triệu đồng, còn phải tiếp tục bồi thường 10 triệu đồng.
Hậu quả của việc giao cho người khác điều khiển các phương tiện giao thông đường bộ nói chung, điều khiển ô tô nói riêng, khi họ không có giấy phép hoặc bằng lái xe theo quy định như trong vụ án nói trên là quá đắt: 1 người chết, hai người phải ra tòa, kéo theo biết bao những hệ lụy khác. Hành vi giao tay lái xem ra rất đơn giản và trên thực tế tình trạng này diễn ra không ít, hậu quả là nhiều người phải đứng trước vành móng ngựa.
Theo quy định tại Điều 8 Luật Giao thông đường bộ quy định về các hành vi bị nghiêm cấm, trong đó có hành vi giao xe cơ giới, xe máy chuyên dùng cho người không đủ điều kiện điều khiển xe tham gia giao thông đường bộ. Tại Điều 205 Bộ luật Hình sự quy định rõ: “Người nào điều động hoặc giao cho người không có giấy phép hoặc bằng lái xe hoặc không đủ các điều kiện khác theo quy định của pháp luật điều khiển các phương tiện giao thông đường bộ gây thiệt hại cho tính mạng hoặc gây thiệt hại nghiêm trọng cho sức khỏe, tài sản của người khác thì bị phạt tiền từ 3 triệu đồng đến 30 triệu đồng, cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 1 đến 3 năm”. Mong rằng, bản án này sẽ là hồi chuông cảnh tỉnh cho bất cứ ai còn coi thường, không chấp hành nghiêm chỉnh Luật Giao thông đường bộ.
HỒ NGỌC THẢO
