Nếu như VTV6 có chuyên mục “Tòa tuyên án” thì mới đây, các công chức đang công tác ở các cơ quan Nội chính huyện Phú Hòa đưa mô hình “Phiên tòa giả định” vào các trường THPT trên địa bàn huyện. Qua đó, góp phần đổi mới và nâng cao hiệu quả tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về trật tự an toàn giao thông (ATGT) trong giới trẻ học đường.

Quang cảnh phiên tòa giả định tại Trường THPT Trần Quốc Tuấn - Ảnh: V.TÀI

MỘT PHIÊN TÒA GIẢ ĐINH

Chiều 9/9 vừa qua, toàn thể học sinh Trường THPT Trần Quốc Tuấn (Phú Hòa) đã có mặt tại sân trường để theo dõi phiên tòa giả định về tội “Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ” do Chi đoàn Nội chính - Kho bạc - Bảo hiểm huyện phối hợp với Ban ATGT huyện tổ chức.

Giả định của vụ án là “Lúc 6 giờ 30 ngày 1/2/2013, N.M.L điều khiển mô tô 78E1-046, có dung tích xi lanh 110cm3 nhưng không có giấy phép lái xe, không đội mũ bảo hiểm chở N.T.V, N.T.A lưu hành theo hướng bắc - nam trên đường bê tông liên thôn Long Quy - Quy Hòa. Khi L điều khiển xe vòng qua phải chạy về hướng nam thuộc thôn Quy Hòa đã không làm chủ tốc độ lúc tránh chướng ngại vật nên xe của L trượt ngã, làm L, V và A văng ra khỏi xe rơi xuống kênh mương và va vào mép ta luy giáp với đường bê tông phía đông. Hậu quả tai nạn làm A và V bị thương nặng, được đưa đi cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Yên. Sau đó, V tử vong. Bản giám định pháp y số: 18/2013/GĐPY, ngày 4/2/2013 của Trung tâm Pháp y tỉnh kết luận: N.T.V chết do chấn thương sọ não. Còn tại bản giám định pháp y số: 25/2013/GĐPY, ngày 6/4/2013 của Trung tâm Pháp y tỉnh kết luận thương tích của N.T.A là 20%, trong đó, thương tích vĩnh viễn là 18% và tạm thời là 2%. Hành vi của bị cáo N.M.L điều khiển mô tô có dung tích xi lanh 110cm3, nhưng không có giấy phép lái xe theo quy định là vi phạm khoản 9 , Điều 8; chở quá số người quy định, người điều khiển mô tô không đội mũ bảo hiểm là vi phạm khoản 1 và khoản 2, Điều 30 Luật Giao thông đường bộ. Đồng thời, gây hậu quả làm chết 1 người, làm bị thương 1 người, có tỉ lệ thương tật là 20% nên đủ yếu tố cấu thành tội “Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ ” được quy định tại điểm a khoản 2 Điều 202 Bộ luật Hình sự”.

Phiên tòa giả định đã làm nổi bật: Cha của bị cáo L là chủ sở hữu của mô tô 78E1-046 (được xác định là bị đơn dân sự) đã không cẩn trọng trong việc bảo quản xe, để L không có giấy phép lái xe nhưng điều khiển xe gây tai nạn, làm 1 người chết và 1 người bị thương. Hành vi phạm tội của bị cáo L là nguy hiểm cho xã hội, gây ảnh hưởng xấu đến trật tự ATGT và xâm phạm trực tiếp đến tính mạng, sức khỏe của người khác, là khách thể được Nhà nước và pháp luật về hình sự bảo vệ, nên xử phạt bị cáo 18 tháng tù giam và cần thiết phải cách ly bị cáo ra khỏi đời sống xã hội một thời gian nhất định để răn đe, giáo dục bị cáo và phòng ngừa chung trong xã hội. Đồng thời, tình huống của L cũng thường xảy ra đối với giới trẻ học đường và là hồi chuông cảnh tỉnh cho bộ phận thanh thiếu niên hiện nay có ý thức rất kém trong việc tham gia và chấp hành pháp luật về giao thông.

Bên cạnh đó, trong phiên tòa giả định về tội “Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ” diễn ra tại Trường THPT Trần Quốc Tuấn lần này, từ chủ tọa phiên tòa, hội thẩm nhân dân, đại diện Viện KSND, thư ký phiên tòa đến những người tham gia tố tụng như luật sư, bị cáo, người bị hại, người làm chứng đều được công chức ở các cơ quan Nội chính - Kho bạc - Bảo hiểm huyện Phú Hòa đóng vai. Tuy là phiên tòa giả định nhưng những người dự khán đều chăm chú lắng nghe từng tình tiết của vụ án, thấy rõ vẻ lúng túng, sự thành khẩn, hối lỗi của bị cáo trước vành móng ngựa...

Theo anh Lưu Tấn Anh Toàn, Thư ký TAND huyện Phú Hòa, người “chủ xị” chương trình phiên tòa giả định, trước mỗi phiên tòa, các thành viên được phân vai đóng chủ tọa phiên tòa, hội thẩm nhân dân, đại diện Viện KSND, thư ký phiên tòa đến những người tham gia tố tụng như luật sư, bị cáo, người bị hại, người làm chứng đều phải tập nhiều lần cho nhuần nhuyễn. Bên cạnh đó, để tổ chức thành công phiên tòa giả định, từng thành viên tham gia phải nắm rõ kỹ năng tranh tụng, phản biện, lập luận... tất nhiên không thể thiếu khả năng làm việc nhóm, thuyết trình. “Chúng tôi muốn đa dạng các hình thức tuyên truyền ATGT phù hợp với nhận thức của từng đối tượng tham gia giao thông, nhất là giới trẻ học đường. Qua đó, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật về trật tự ATGT cho học sinh, giúp các em ứng xử có văn hóa khi tham gia giao thông”, anh Toàn nhấn mạnh.

CẦN NHÂN RỘNG

Là người theo dõi phiên tòa giả định từ khi bắt đầu đến lúc kết thúc, em Bùi Thanh Phong (lớp 11A1, Trường THTP Trần Quốc Tuấn) tâm sự: “Những phiên tòa như thế này rất cần thiết cho học sinh chúng em. Qua phiên tòa, em biết thêm các điều, khoản trong Bộ luật Hình sự như chạy xe đâm chết người thì bị phạt bao nhiêu năm tù (khoản 2, Điều 202 Bộ luật Hình sự) hay các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự (Điều 46, 47 Bộ luật Hình sự). Đồng thời cũng giúp em biết cách giúp đỡ người bị tai nạn giao thông, kịp thời báo cơ quan chức năng gần nhất để giải quyết và xử lý nhằm bảo đảm tính mạng người bị tai nạn”.

Đồng cảm nhận với Bùi Thanh Phong, em Phan Thị Hồng Ngọc (lớp 12A6, Trường THPT Trần Quốc Tuấn), chia sẻ thêm: “Việc tuyên truyền pháp luật thông qua phiên tòa giả định như thế này rất thiết thực và hiệu quả hơn việc tuyên truyền bằng hình thức panô, áp phích hay băng rôn vì diễn ra trước mắt người xem rất sống động. Tuy là giả định nhưng các hình thức tố tụng tại phiên tòa này như một phiên tòa thật sự, bởi nó rất cụ thể về các điều luật cũng như tình huống, nên dễ đi vào nhận thức học sinh như chúng em. Qua đó, giáo dục cho chúng em ý thức chấp hành pháp luật khi tham gia giao thông”.

Theo đánh giá của thầy Lê Văn Nho, Phó hiệu trưởng Trường THPT Trần Quốc Tuấn thì đây là hình thức tuyên truyền pháp luật sinh động, hiệu quả. Mục đích của phiên tòa giả định không chỉ giáo dục mà còn giúp các em biết về hậu quả của việc không chấp hành pháp luật sẽ vướng vào vòng lao lý trước khi quá muộn. “Tôi mong rằng, những phiên tòa giả định như thế này sẽ được tổ chức nhiều hơn, nội dung vụ án cũng phong phú hơn để góp phần đổi mới, nâng cao và làm đa dạng thêm các hình thức tuyên truyền pháp luật trong nhà trường”, thầy Nho nói.  

KIỂM SÁT VIÊN VIỆN KSND HUYỆN PHÚ HÒA TRẦN ĐÌNH TOẢN:

Dù nhiều đêm thức trắng nghiên cứu hồ sơ, đọc nội dung cáo trạng để làm bản luận tội cho bị cáo nhưng tôi rất vui vì đây là cơ hội tốt để mang pháp luật đến với giới trẻ học đường một cách thiết thực nhất. Bên cạnh đó, việc được đóng vai thật, thử sức mình, trải nghiệm kiến thức giữa thực tế và sách vở sẽ giúp tôi tích lũy thêm kinh nghiệm quý báu, giúp ích rất nhiều trong công việc hàng ngày của một kiểm sát viên.

BÍ THƯ CHI ĐOÀN NỘI CHÍNH - KHO BẠC - BẢO HIỂM HUYỆN PHÚ HÒA LƯU TẤN ANH TOÀN:

Sau phiên tòa giả định về vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ được tổ chức ở Trường THPT Trần Suyền và mới đây là Trường THPT Trần Quốc Tuấn, sắp tới, chúng tôi sẽ tiếp tục đưa phiên tòa giả định về với Trường THPT Trần Bình Trọng và các trường THCS trên địa bàn huyện. Sau đó sẽ chuyển qua xử một số vụ như: nghiện game, nảy sinh cướp giật tài sản của bạn để có tiền thỏa mãn chơi game trong học sinh.

VĂN TÀI