Ông bà ta thường dạy: “Nói và làm phải đi đôi”. Nói không đi đôi với làm là nó một đàng làm một nẻo, hứa suông không làm, nói nhiều làm ít, nói trên trời làm dưới đất, nói để xã giao rồi quên… Kết quả là mất lòng tin người nghe, nhất ngôn bất tín, vạn sự bất tin. Ở Trung Quốc, một thời nổ ra tranh luận: một phái cho “nói dễ làm khó”, phải nhắc lại cho rằng “nói khó làm dễ”. Thật ra khó mà phân biệt cái nào khó hơn cái nào, nếu hiểu nói bao gồm có việc nhận thức vấn đề dễ đi đến phát biểu bằng lời nói.
Trong gia đình, cha mẹ nói mà không làm thì khó mà quản lý, nuôi dạy con cái. Với quan hệ giao dịch dân sự bạn bè, nói mà không làm thì làm sao có lòng tin để làm ăn, để tiếp sức. Cán bộ, công chức, người thay mặt nhà nước, nói và làm không thống nhất thì liệu chủ trương chính sách của Đảng, của Nhà nước đi tới đâu, còn gì là kỷ cương phép nước, lòng tin của dân. Để nói đi đôi với làm, mỗi cán bộ đảng viên nhất là trưởng cơ quan đơn vị, cần xem xét điều kiện, hoàn cảnh trình độ, khả năng của mình tới đâu để hứa, nói và làm tới đó. Việc không hoặc chưa làm được thì không nên nói và hứa văng mạng. Nói và hứa phải đưa yêu cầu, lường trước khó khăn trở ngại từ hai phía; không chủ quan, ảo tưởng. Nói và hứa với ai điều gì phải có kế hoạch thực hiện hoặc chỉ đạo thực hiện.
Nếu việc đó mình chịu trách nhiệm, phải thường xuyên kiểm tra uốn nắn, tránh tình trạng hứa rồi quên luôn. Người có lòng tự trọng và hiểu biết, biết việc gì nên nói, việc gì không.
Xem xét nếu làm được thì nói, việc gì không thì thôi, không ai ép. Nói và làm thống nhất, không chỉ là một nét của văn hóa, mà còn là biểu lộ tư cách phẩm chất của mỗi con người.
Nói và hứa chỉ mới là ý tưởng kế hoạch; mà kế hoạch, chủ trương phải căn cứ theo tình hình thực tế, điều kiện. Muốn thực hiện kế hoạch ý tưởng, quan trọng là phải có biện pháp làm. Kế hoạch một, biện pháp phải mười. Trong khi triển khai thực hiện biện pháp, phải thường xuyên đôn đốc kiểm tra, uốn nắn thì mới thành công.
Chủ trương chính sách dù hay, nhưng nếu không triểu khai, thực hiện, không đi vào cuộc sống thì vừa tốn công tốn giấy, vừa làm ảnh hưởng đến uy tín lãnh đạo, quản lý của Đảng và Nhà nước. Sinh thời Bác Hồ của chúng ta rất ghét tệ nói mà không làm, lý thuyết suông. Bản thân Bác, nói gì làm nấy, gương mẫu đi đầu, và kêu gọi mọi người cùng thực hiện.
Kêu gọi mọi người cứu đói là Bác một tuần nhịn ăn một bữa bỏ gạo vào hũ tiết kiệm. Học tập tư tưởng Hồ Chí Minh, trước hết hãy học tập chuyện “nói đi đôi với làm” của Người.
CAO PHI YẾN
