Ông Nguyễn Trọng Thiện ở phường 1, TP Tuy Hòa gửi đơn đến Tòa soạn Báo Phú Yên nhờ can thiệp về tình trạng có người đã nhiều lần lấy tác phẩm ảnh của ông in sao và bán cho nhiều nơi mà không có sự cho phép của ông. Mới nhất là vụ ông phát hiện tác phẩm của ông được in phóng to treo ở phòng khách Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Phú Yên.

Trong đơn ông Thiện viết: “Tôi có chụp một bức ảnh phong cảnh cầu Đà Rằng từ lâu. Bức ảnh này có tên là Núi Nhạn - sông Đà, từng tham dự Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực miền Trung và Tây Nguyên. Bức ảnh này cũng đã được in trên một số ấn phẩm của các cơ quan và in khổ lớn bán cho nhiều cơ quan trong tỉnh Phú Yên. Thời gian qua, một số người đã ăn cắp bản quyền bức ảnh này của tôi và in, sao ra nhiều cỡ, bán cho nhiều cá nhân và cơ quan để trục lợi. Tôi đã làm đơn yêu cầu Thanh tra Sở VH-TT-DL Phú Yên giải quyết vụ việc và đã xử lý một số trường hợp. Tuy nhiên, gần đây tôi có đọc Báo Phú Yên và phát hiện trong bài viết “Lãnh đạo tỉnh thăm và chúc tết các đơn vị trực tết”, ở phần thăm Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh có in kèm một bức ảnh trong đó có cảnh nhiều người đứng trước một tấm ảnh phong cảnh cầu Đà Rằng thuộc quyền sở hữu của tôi được phóng cực lớn và in thêm hàng chữ “Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Phú Yên - Chúc mừng năm mới - Xuân Ất Mùi”. Điều này chứng tỏ có người vẫn ngoan cố, tiếp tục lấy cắp tác phẩm của tôi để trục lợi bất chính, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ”. Ông Thiện cũng cho rằng người sử dụng bức ảnh (là Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh) không có lỗi, mà lỗi vi phạm là của người đã in sao trái phép tác phẩm của ông và bán cho người khác sử dụng. Ông Thiện đề nghị Báo Phú Yên giúp làm rõ sự việc.

Phóng viên Báo Phú Yên đã làm việc với ông Nguyễn Trọng Thiện, xác minh đúng bức ảnh treo trên tường ở phòng khách Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh trùng khớp với bản gốc tác phẩm ảnh mà ông Thiện đang giữ.

Trung tá Trịnh Văn Đạt, Trưởng Ban Tuyên huấn Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh, cho biết: Khoảng năm 2010, thượng tá Võ Văn Mười (lúc đó là trưởng ban, nay đã phục viên) có đặt hàng cho nhà vẽ Loka thực hiện một bức ảnh phong cảnh quê hương để trang trí trong phòng khách. Nhà vẽ Loka đã in phóng bức ảnh phong cảnh Núi Nhạn - sông Đà với kích cỡ cực lớn treo kín bức tường của phòng khách Bộ Chỉ huy Quân sự như hiện có, còn bản quyền tác giả và số tiền đã trả cho người thực hiện bao nhiêu thì ông không rõ.

Phóng viên Báo Phú Yên làm việc với ông Nguyễn Tài Đạo, Giám đốc Công ty TNHH Mỹ thuật quảng cáo Loka, ông Đạo xác nhận đã thực hiện bức ảnh Núi Nhạn - sông Đà để trang trí phòng khách Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Phú Yên từ Tết Nguyên đán 2011. Trả lời về bản quyền tác phẩm Núi Nhạn - sông Đà, ông Đạo cho biết: Khoảng năm 2005, có một ông nào đó mà ông không nhớ tên (?!) làm ở hiệu ảnh Kodak trên đường Lê Lợi (nay tiệm đã nghỉ) tặng ông 2 bức ảnh phong cảnh là Núi Nhạn - sông Đà và Thị xã Tuy Hòa trước năm 1975, trong đó, bức ảnh Núi Nhạn - sông Đà là ảnh màu, bức kia là ảnh trắng - đen. Ông đã in bức ảnh Núi Nhạn - sông Đà “chủ yếu để tặng cho người quen” chứ không mua bán, nếu có lấy tiền thì chỉ lấy tiền công và vật liệu in mà thôi.

Về việc hiện có một số bức ảnh phong cảnh Núi Nhạn - sông Đà giống như bản của ông Thiện đang treo ở một số nơi có phải của ông đã in, sao và bán cho khách, ông Đạo không trả lời thẳng mà nhắc lại chuyện cách nay không lâu, ông Lê Trung Hiền - Chánh thanh tra Sở VH-TT-DL có mời ông và ông Thiện gặp để giải quyết theo khiếu nại của ông Thiện. Thì ra không phải đến nay ông Nguyễn Trọng Thiện mới làm đơn khiếu nại về việc bản quyền tác phẩm của mình bị xâm phạm. Trước đó, ông Thiện đã phát hiện tác phẩm của mình được in, bán ở nhiều nơi và đã nhờ Thanh tra Sở VH-TT-DL giải quyết, nhưng việc vi phạm vẫn cứ tiếp diễn. Ông Đạo cho biết, tại buổi làm việc hôm đó vì là chỗ quen biết nên “chủ yếu là tình cảm” để hòa giải giữa hai người khi ông Thiện phát hiện ông Đạo đã in bức ảnh Núi Nhạn - sông Đà bán cho một quán cà phê trên đường Lý Tự Trọng, phường 7, TP Tuy Hòa. Tại buổi làm việc có đặt vấn đề ông Đạo phải trả tiền bản quyền khi sử dụng tác phẩm của ông Thiện, nhưng hai bên chưa tìm được tiếng nói chung. Ông Đạo cho rằng, sau đó không thấy ông Thiện nhắc tới vấn đề tiền bạc, còn trước đó ông Thiện khẳng định với Báo Phú Yên rằng đã nhiều lần gọi nhưng ông Đạo không nghe máy.

Sự việc phát hiện bức ảnh treo ở Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh hôm nay giống như giọt nước làm tràn ly khi sự bức xúc của ông Thiện đã lên đến cao độ. Tình trạng sử dụng trái phép tác phẩm của người khác hiện nay đang diễn ra khá phức tạp. Báo Phú Yên mong rằng vụ việc này cần được xử lý nghiêm khắc để nhắc nhở mọi người tôn trọng quyền sở hữu trí tuệ của các nhà khoa học, các văn nghệ sĩ.

DƯƠNG THANH XUÂN