Các nhà máy, cơ sở sản xuất trên địa bàn tỉnh Phú Yên đang giải quyết việc làm cho hàng chục ngàn lao động. Nếu làm tốt việc khám sức khỏe định kỳ cho người lao động thì không chỉ bản thân người lao động mà cả doanh nghiệp cũng có lợi…
Khám sức khỏe cho người lao động đang làm việc tại Khu công nghiệp Hòa Hiệp - Ảnh: N.HÂN
KHI NGƯỜI LAO ĐỘNG ĐƯỢC KHÁM BỆNH
Công ty cổ phần Điều Phú Yên có hơn 2.000 công nhân. Chị Lê Ngọc Thủy, công nhân làm việc tại phân xưởng xã Hòa Thành (huyện Đông Hòa), kể: “Cách đây gần 2 tuần, trong lúc đi làm về, tôi không may bị côn trùng bay vào mắt. Vì trời tối nên vấp phải ổ gà bị ngã xe, làm chảy máu mắt bên trái và sưng phù nửa mặt rất đau nhức. Do thu nhập thấp, nên phần vì thiếu tiền, phần vì ý thức bảo vệ sức khỏe kém nên tôi vẫn nấn ná chưa đến bệnh viện để điều trị. Hậu quả là mắt trái tôi tụ máu, thị lực suy giảm. Nhờ công ty cho khám sức khỏe định kỳ mà tôi mới có điều kiện khám và được hướng dẫn cách điều trị”.
Theo Thông tư số 9/2000/TT-BYT ngày 28/4/2004 của Bộ Y tế hướng dẫn chăm sóc sức khỏe cho người lao động trong các doanh nghiệp vừa và nhỏ, thì đơn vị sử dụng lao động có trách nhiệm tổ chức khám sức khỏe định kỳ cho người lao động ít nhất mỗi năm một lần. Còn đối với những người làm công việc nặng nhọc, độc hại thì ít nhất sáu tháng một lần. Chi phí khám sức khỏe cho người lao động do người sử dụng lao động chịu. Các doanh nghiệp đóng trên địa bàn Phú Yên quan tâm đến vấn đề này là Công ty cổ phần Điều Phú Yên (trước đây thuộc Công ty cổ phần Vật tư tổng hợp Phú Yên), Công ty TNHH May xuất khẩu Cavina, Công ty TNHH Công nghiệp KCP Việt Nam, Xí nghiệp Song mây xuất khẩu Rapexco, Công ty cổ phần May An Hưng…
Trong nền kinh tế cạnh tranh như hiện nay, các doanh nghiệp không chỉ chú trọng đến việc làm sao để tăng doanh thu, đảm bảo phát triển hoạt động kinh doanh của mình mà còn chú trọng đến các chế độ phúc lợi cho người lao động, đặc biệt là sức khỏe của họ để “giữ người, giữ của”. Tuy nhiên có một thực tế cần khẳng định là trong điều kiện khó khăn chung về thị trường, giá cả leo thang và lạm phát thì việc một doanh nghiệp quyết định dành thời gian và chi phí để khám chữa bệnh cho tất cả cán bộ công nhân viên là điều không đơn giản. Nhưng nếu nhìn nhận sâu hơn thì đây là điều rất cần thiết, vì cả người sử dụng và người lao động đều có lợi về lâu dài. Bà Nguyễn Thị Thu Vinh, Phó giám đốc Công ty TNHH May xuất khẩu Cavina cho biết: “Chúng tôi luôn xem người lao động là vốn quý, là yếu tố quyết định sự phát triển của doanh nghiệp. Do vậy mỗi năm, người lao động làm việc tại công ty đều được khám sức khỏe định kỳ. Riêng công nhân làm việc trong môi trường nặng nhọc, độc hại được khám 2 lần/năm nhằm kịp thời phát hiện và điều trị bệnh nghề nghiệp”.
TRÁCH NHIỆM CỦA DOANH NGHIỆP
Tuy nhiên, không phải doanh nghiệp nào cũng ý thức được sự quan trọng của sức khỏe người lao động gắn với lợi ích của doanh nghiệp. Giá cả nguyên vật liệu cho quá trình kinh doanh, sản xuất tăng cao, thị trường cạnh tranh nên các doanh nghiệp phải cắt giảm các khoản chi nội bộ và những chế độ đối với người lao động. Để giảm chi phí, không ít doanh nghiệp cắt giảm hẳn chi phí khám sức khỏe định kỳ cho cán bộ công nhân viên hoặc có khám thì chỉ làm đại khái cho có lệ, không đủ hết các chuyên khoa cần thiết. Hậu quả là nhân sự thay đổi thường xuyên do người lao động tìm được việc làm mới với chế độ phúc lợi tốt hơn; doanh nghiệp không đảm bảo được nguồn lao động ổn định có tay nghề cao và doanh nghiệp lại phải mất thời gian tuyển người mới, đào tạo từ đầu mà chưa chắc đã tìm được người đảm đương tốt công việc.
Theo Trung tâm Giám định y khoa Phú Yên, lâu nay, số người lao động được khám sức khỏe định kỳ hàng năm chỉ được vài ngàn, trong khi số lao động đang làm việc lên đến hàng chục ngàn. Anh Bùi Mẫn, công nhân làm việc tại Khu công nghiệp Đông Bắc Sông Cầu, cho biết: “Khi nộp hồ sơ xin việc chúng tôi mới đi khám sức khỏe, còn sau đó thì không thấy ai nhắc đến nữa. Công ty có phòng y tế nhưng chưa thấy khám sức khỏe cho công nhân. Với lại, chúng tôi cũng chưa quan tâm đến vấn đề này, cứ thấy khỏe là đi làm, thế thôi”. Kết quả khám sức khỏe định kỳ cho công nhân tại một số công ty, nhà máy trong tỉnh do Trung tâm Giám định y khoa Phú Yên tổ chức mới đây cho thấy nhiều công nhân mắc các bệnh về răng - hàm - mặt, viêm da dị ứng, nấm móng tay (do tiếp xúc với hóa chất), bệnh về đường hô hấp, bệnh về mắt do bụi bẩn, giảm thính lực do tiếng ồn, đặc biệt là bệnh về dạ dày (do tính chất công việc, làm việc theo ca nên ăn uống thất thường). Nhiều công nhân được khám trong tình trạng sức khỏe suy nhược do làm việc quá sức, ăn uống thiếu chất nên cơ thể ốm yếu…
Mục đích của việc khám sức khỏe định kỳ là nhằm quản lý sức khỏe người lao động, phát hiện bệnh nghề nghiệp, các biểu hiện sức khỏe yếu kém không phù hợp với những công việc đang làm. Qua đó, đơn vị sử dụng lao động kịp thời điều chuyển công việc phù hợp tình hình sức khỏe thực tế của công nhân, tạo điều kiện cho họ đi khám, điều trị và giải quyết các chế độ được hưởng theo quy định. Theo bác sĩ Nguyễn Văn Vượng, Giám đốc Trung tâm Giám định y khoa Phú Yên, nếu người sử dụng lao động quan tâm tới cải thiện môi trường làm việc, trang bị bảo hộ lao động để phòng ngừa ngay từ đầu thì tỉ lệ người mắc bệnh nghề nghiệp sẽ giảm đi rất nhiều. Sức khỏe công nhân tốt thì người được lợi trước tiên chính là người sử dụng lao động chứ không ai khác.
NGỌC HÂN
