Thời gian qua, việc thực hiện bình đẳng giới tại Phú Yên có nhiều chuyển biến. Quyền và lợi ích của phụ nữ ngày càng được quan tâm hơn. Tuy nhiên, để tiến đến bình đẳng giới thực chất là cả một chặng đường dài, đòi hỏi sự nỗ lực rất lớn của các cấp, các ngành.
Ủy ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội giám sát tình hình thực hiện bình đẳng giới tại Phú Yên. – Ảnh: N.DUNG
CHUYỂN BIẾN NHƯNG CHƯA MẠNH
Trong những năm gần đây, các cấp ủy Đảng và chính quyền trong tỉnh đã lãnh đạo, chỉ đạo trong công tác tuyên truyền, phổ biến nội dung các văn bản pháp luật như: Luật Bình đẳng giới, Luật Phòng chống bạo lực gia đình và các nghị định, văn bản hướng dẫn của Trung ương đến cán bộ, nhân dân. Công tác lồng ghép giới trong quá trình thực hiện nhiệm vụ chính trị ở các cơ quan, đơn vị, địa phương ngày càng được chú trọng. Các mục tiêu về bình đẳng giới trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, lao động việc làm, giáo dục - đào tạo, chăm sóc sức khỏe từng bước được thực hiện đạt kết quả. Kế hoạch hành động của Ban Vì sự tiến bộ của phụ nữ (VSTBPN) tỉnh giai đoạn 2006-2010 đưa ra nhiều chương trình, hoạt động thiết thực như: đào tạo nghề, tạo việc làm, hỗ trợ vốn đầu tư sản xuất, kinh doanh để tăng thu nhập, giúp cải thiện đời sống vật chất lẫn tinh thần cho phụ nữ; tạo mọi điều kiện để phụ nữ học tập, nâng cao trình độ chuyên môn; các công tác chăm sóc sức khỏe cho phụ nữ, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của phụ nữ trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội được quan tâm để tăng số phụ nữ được giới thiệu, tham gia lãnh đạo các cấp, các ngành trong các tổ chức chính trị, xã hội.
Thực hiện chương trình hành động VSTBPN giai đoạn 2006-2010, những năm gần đây, hàng năm có khoảng 25.000 lao động nữ có việc làm mới. Tỉ lệ phụ nữ ở độ tuổi dưới 40 được xóa mù chữ đạt 98%; tỉ lệ trẻ em nữ bỏ học giữa chừng ở cấp tiểu học và THCS vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa đều giảm; tỉ lệ phụ nữ có thai được khám đủ 3 lần/thai kỳ là 97,6%; tỉ lệ nữ trong tổng số người được đào tạo trên đại học đạt 32%; tỉ lệ bà mẹ sinh con có cán bộ y tế chăm sóc là 99,8%; tình trạng bạo hành trong gia đình từng bước được hạn chế. Vị thế của người phụ nữ trong gia đình và xã hội được nâng lên…
Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện bình đẳng giới, còn nhiều vấn đề chưa thực hiện chưa đạt hiệu quả. Điều này thể hiện qua tỉ lệ nam nữ khi sinh ở Phú Yên có sự chênh lệch khá lớn, hiện là 111,1/100 bé trai/bé gái. Tỉ lệ nữ tham gia vào các cấp ủy Đảng, chính quyền vẫn còn rất thấp, trong đó tỉ lệ cán bộ nữ tham gia cấp ủy Đảng chưa đạt 15% theo chỉ đạo của Bộ Chính trị. Trong nhiệm kỳ 2010-2015, cấp tỉnh chỉ đạt 7,27% (4/55); cấp huyện, thị, thành phố chỉ đạt 13,25% (51/385); cấp cơ sở chiếm tỉ lệ 16,6% (254/1.523)… Điều này cho thấy, định kiến về giới vẫn tồn tại trong xã hội, vấn đề bình đẳng giới còn gặp không ít thách thức.
NGUYÊN NHÂN VÀ GIẢI PHÁP
Bà Phạm Thị Tương Lai, Phó Giám đốc Sở Lao động - Thương binh - Xã hội, Phó Ban thường trực Ban VSTBPN tỉnh, cho rằng: Một trong những nguyên nhân dẫn đến tỉ lệ nữ tham chính ở Phú Yên còn thấp là do cơ hội phụ nữ không bình đẳng với nam trong đào tạo, đặc biệt là đào tạo sau đại học vì phụ nữ còn phải thực hiện thiên chức làm mẹ, chăm lo công việc gia đình. Hơn nữa, cơ hội cơ cấu của cán bộ nữ phụ thuộc vào tuổi tác, hiện nay độ tuổi nghỉ hưu của phụ nữ theo quy định lại thấp hơn nam giới. Và còn một rào cản nữa là định kiến giới; số đông vẫn chưa tin vào năng lực của phụ nữ. Điều này hạn chế rất lớn đến khả năng cống hiến của nữ giới, ảnh hưởng không ít đến sự phát triển xã hội. Để tiến đến bình đẳng giới thực chất là cả một chặng đường dài, vì còn rất nhiều vấn đề như bất bình đẳng giới trong gia đình, tư tưởng trọng nam khinh nữ còn thể hiện rất nhiều trong các cấp, các ngành và trong nhân dân. Phú Yên cũng có chính sách ưu tiên cho nữ nhưng thực sự chưa thỏa đáng, chưa tạo được động lực để chị em vươn lên cống hiến…
Mới đây, trong chuyến đi giám sát về tình hình thực hiện luật pháp chính sách tại Phú Yên, ông Lương Phan Cừ, Phó Chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội, nói: “Để thực hiện tốt hơn vấn đề bình đẳng giới tại Phú Yên, trước hết cần phải tiếp tục tuyên truyền, quán triệt sâu sắc về vấn đề bình đẳng giới. Phải thay đổi nhận thức. Từ sự thay đổi này, nam giới mới chia sẻ công việc gia đình với người phụ nữ. Từ đó, người phụ nữ mới có cơ hội học tập, tham gia công tác xã hội, mới hưởng được quyền lợi chính đáng của phụ nữ. Thứ hai là các cấp, các ngành cần phải có kế hoạch cụ thể để thực hiện các mục tiêu về bình đẳng giới. Nếu không có kế hoạch cụ thể, chúng ta khó lòng mà khắc phục những tồn tại, hạn chế và thực hiện hiệu quả những mục tiêu này. Thứ ba là sự quan tâm của các cấp ủy Đảng, chính quyền. Bởi phụ nữ gắn với thiên chức làm vợ, làm mẹ, gắn với công việc gia đình. Nếu không có sự quan tâm, tạo điều kiện của lãnh đạo đơn vị, địa phương thì phụ nữ rất khó có cơ hội để hoàn thành tốt nhiệm vụ cũng như nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ. Nói đến vấn đề bình đẳng giới thì phải có sự tham gia của cả nam và nữ mới có thể đại diện quyền lợi cho mỗi giới, mới có thể nói hết tâm tư nguyện vọng của mỗi giới. Vì vậy, để có bình đẳng giới thật sự, phải có thời gian và cả sự nỗ lực, kiên trì của các cấp, các ngành, đặc biệt là bản thân người phụ nữ. Như vậy mới có thể xóa bỏ phân biệt đối xử về giới, tạo cơ hội cho nam và nữ trong phát triển kinh tế, xã hội và phát triển nguồn nhân lực trong mọi lĩnh vực của đời sống”.
NGỌC DUNG
