Đề án “Ngăn ngừa và trợ giúp trẻ em lang thang kiếm sống” đến nay đã phát huy hiệu quả, có 70% số trẻ em được trợ giúp tạo dựng cuộc sống hòa nhập với gia đình, nhiều em hồi gia bền vững.
Khám sức khỏe cho trẻ em có nguy cơ lang thang ở huyện Tây Hòa. - Ảnh: P.V
BỚT NHỮNG CẢNH ĐỜI LANG THANG
Tết này, 5 chị em cô bé Hờ Phương, dân tộc Chăm, ở xã Xuân Lãnh (huyện Đồng Xuân) không phải lang thang ngoài đường phố, đến các quán ăn để kiếm miếng ăn và ngủ trong lạnh lẽo vì các em đã trở về với gia đình, được sinh hoạt trong CLB Trẻ em lang thang của xã. Các em được học chữ và tạo điều kiện học nghề; còn gia đình các em được hỗ trợ vốn để phát triển kinh tế. Phương cho biết: “Bố mẹ em bất hòa, bố say xỉn suốt ngày, không thể nuôi tụi em nên bắt đi lang thang kiếm sống. Em thấy xấu hổ lắm. May nhờ có CLB Trẻ em lang thang giúp đỡ, chúng em không phải đi đâu nữa”.
Sau khi Hội Nông dân xã Hòa Tân Đông (huyện Đông Hòa) thành lập CLB Trẻ em lang thang, địa phương này không còn tình trạng trẻ em lang thang. Còn ở xã Hòa Xuân Tây (huyện Đông Hòa), theo chị Nguyễn Thị Kim Cúc, cán bộ chuyên trách trẻ em, việc quản lý các em rất thuận tiện, nhờ có CLB. Các em có thể làm ra những sản phẩm để có tiền phụ giúp gia đình mà không phải đi xa. Ngoài những ngày sinh hoạt trong CLB, ban chủ nhiệm và các nhóm trưởng cũng thường xuyên thăm hỏi, động viên, tìm hiểu hoàn cảnh của các em ở từng gia đình, phổ biến kinh nghiệm giáo dục, quản lý con cái, kịp thời phát hiện những bất thường của trẻ, từ đó có biện pháp ngăn chặn.
Theo thống kê của Sở Lao động - Thương binh - Xã hội Phú Yên, từ năm 2005 đến nay, có 50 CLB Trẻ em lang thang và trẻ em có nguy cơ lang thang được thành lập, thu hút 1.233 em tham gia sinh hoạt. Số CLB Gia đình có trẻ em lang thang và nguy cơ lang thang là 19 với 375 thành viên tham gia. Đến nay, đã có 614 trẻ lang thang được trợ cấp khó khăn, 493 trẻ được tư vấn giúp đỡ, 572 gia đình được tư vấn giúp đỡ…
SẼ NHÂN RỘNG MÔ HÌNH
Theo số liệu điều tra của Sở Lao động - Thương binh - Xã hội, trẻ em lang thang có chiều hướng gia tăng và biến động từ năm 2004. Đến tháng 4/2006, sau khi triển khai Quyết định 19 của Thủ tướng Chính phủ, trong đó có việc thành lập các CLB, tỉ lệ trẻ em lang thang giảm hẳn, chỉ còn 21%. Đến tháng 12/2007, tỉ lệ trẻ em lang thang giảm xuống còn 19%; 2008 còn 8,3% và năm 2010 còn 4,7%. Tỉ lệ trẻ em hồi gia đạt 95,3%.
Điều này chứng tỏ các CLB Trẻ em lang thang hoạt động rất hiệu quả. Để duy trì hoạt động của các CLB, Sở Lao động - Thương binh - Xã hội Phú Yên đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp: giúp đỡ, tạo điều kiện để trẻ em hồi gia bền vững qua việc trợ cấp tiền ăn 3 tháng đầu sau khi hồi gia, trợ cấp sách vở trong trường hợp còn tiếp tục học hoặc cho học nghề phù hợp; phối hợp cùng các ngành liên quan, làm việc với các đại lý vé số về việc sử dụng, lạm dụng sức lao động của trẻ em và buộc chủ đại lý vé số không được sử dụng lao động trẻ em, rủ rê trẻ em bỏ học, bỏ gia đình để đi bán vé số.
Tại địa phương, CLB tác động đến gia đình về nguy cơ, tác hại của việc trẻ em sống lang thang và sự thiệt thòi khi các em không được hưởng các quyền theo quy định của Luật Bảo vệ, chăm sóc, giáo dục trẻ em. Trên cơ sở đó, gia đình tự đưa trẻ về nhà. Ngành chức năng và CLB hỗ trợ vốn xóa đói giảm nghèo, đồng thời hướng dẫn, trang bị kiến thức để họ phát triển kinh tế gia đình. Kết quả là 1.200 hộ gia đình có trẻ em lang thang được vay và được hướng dẫn kỹ thuật chăn nuôi, trồng trọt; 400 trẻ em lang thang hồi gia được trợ giúp tiếp tục học văn hóa; 439 em đang đi học có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, có nguy cơ lang thang được tặng cặp, vở.
Bà Phạm Thị Tương Lai, Phó Giám đốc Sở Lao động - Thương binh - Xã hội Phú Yên, cho biết: “Các CLB Trẻ em lang thang hoạt động rất hiệu quả. Thời gian đến, chúng tôi sẽ nhân rộng mô hình này”.
THÙY THẢO
