Bộ LĐ-TB&XH đang dự thảo Nghị định Quy định về bảo hiểm xã hội (BHXH), tai nạn lao động (TNLĐ) theo hình thức tự nguyện đối với người lao động làm việc không theo hợp đồng lao động.
Theo Bộ LĐ-TB&XH, người lao động làm việc không theo hợp đồng lao động chiếm đa số trong lực lượng lao động của nước ta hiện nay, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế, xã hội của đất nước. Tính đến hết quý I/2023, lao động làm việc không theo hợp đồng lao động là 33 triệu người.
Trong thời gian qua, nhiều người lao động trong khu vực này bị TNLĐ nghiêm trọng trong quá trình lao động. Chỉ tính riêng số người làm việc không theo hợp đồng lao động bị chết do TNLĐ trong 5 năm qua, bình quân mỗi năm trên 2.000 người (gấp gần 2 lần khu vực người lao động có quan hệ lao động).
Khi bị TNLĐ, họ cũng cần được chữa trị và có các khoản hỗ trợ để giảm bớt những khó khăn trong cuộc sống. Vì vậy, trên cơ sở kế thừa và phát triển các quy định từ Bộ luật Lao động 2012, Luật An toàn, vệ sinh lao động 2015 đã quy định rộng hơn về chính sách của Nhà nước trong việc chủ động phòng ngừa TNLĐ, áp dụng cho cả những người làm việc không theo hợp đồng lao động. Đồng thời, điểm c khoản 3 Điều 6 Luật An toàn, vệ sinh lao động quy định: “Người lao động làm việc không theo hợp đồng lao động có quyền tham gia bảo hiểm TNLĐ theo hình thức tự nguyện do Chính phủ quy định”.
BHXH tự nguyện đối với TNLĐ ở Việt Nam hiện chưa có. Vì vậy cần xây dựng các chế độ BHXH tự nguyện về TNLĐ, trên cơ sở khắc phục các hạn chế của bảo hiểm thương mại, đồng thời kế thừa tính ưu việt của BHXH bắt buộc về TNLĐ trong việc bảo đảm an sinh xã hội.
Vì vậy, việc ban hành Nghị định Quy định về BHXH, TNLĐ theo hình thức tự nguyện đối với người lao động làm việc không theo hợp đồng lao động là cần thiết, góp phần đồng bộ các chính sách trong bảo đảm an sinh xã hội theo quy định tại Điều 34 và Điều 59 của Hiến pháp năm 2013.
Theo đó, dự thảo về nghị định này, gồm 6 chương, 39 điều trên cơ sở kế thừa một phần các quy định của BHXH bắt buộc về TNLĐ tại Luật An toàn, vệ sinh lao động, Luật BHXH; đồng thời sửa đổi, bổ sung để phù hợp với phương thức quản lý bảo hiểm tự nguyện và điều kiện thực tế triển khai.
Bên cạnh các quy định chung, dự thảo cũng đã nêu rõ các quy định về chế độ bảo hiểm TNLĐ tự nguyện; quỹ bảo hiểm TNLĐ tự nguyện; hồ sơ, thủ tục tham gia, giải quyết chế độ bảo hiểm TNLĐ tự nguyện…
(Bộ LĐ-TB&XH)
