Theo Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh, tình hình sức khỏe sinh sản (SKSS) vị thành niên, thanh niên (VTN/TN) và mang thai ở tuổi vị thành niên tại Việt Nam hiện nay nói chung, Phú Yên nói riêng còn nhiều vấn đề cần quan tâm, đặc biệt là tình trạng quan hệ tình dục không an toàn, mang thai ngoài ý muốn và phá thai không an toàn.

Những năm qua, Phú Yên triển khai và duy trì các câu lạc bộ (CLB) Cha mẹ và VTN/TN về chăm sóc SKSS cho VTN/TN tại 38 xã trên toàn tỉnh với hơn 2.500 thành viên tham gia.

Người trẻ mạnh dạn khám sức khỏe tiền hôn nhân

Ông Lê Văn Bi, Trưởng Phòng Truyền thông (Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh), cho biết: Trong giai đoạn 2016-2020, có 70% VTN/TN được cung cấp kiến thức, thái độ và kỹ năng truyền thông, giáo dục về SKSS; 50% VTN/TN được tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân; 80% cán bộ truyền thông được trang bị kiến thức, kỹ năng truyền thông, giáo dục đối với VTN/TN.

Anh Võ Ngọc Tài và chị Phan Mỹ Hằng (phường 3, TP Tuy Hòa) sắp kết hôn với nhau. Nhận thức rõ tầm quan trọng của việc khám và kiểm tra sức khỏe tiền hôn nhân từ những buổi sinh hoạt đoàn ở địa phương, được cán bộ tư pháp phường tuyên truyền, nên anh chị mạnh dạn đến cơ sở y tế để được khám sàng lọc, kiểm tra sức khỏe, làm một số xét nghiệm và test nhanh các chỉ số về viêm gan B, HIV/AIDS, tầm soát ung thư cổ tử cung, khám phụ khoa…

Theo chị Hằng, việc kiểm ra sức khỏe trước khi kết hôn là rất cần thiết. Đó cũng là quyền lợi, trách nhiệm trong cuộc sống vợ chồng sau này.

Theo ông Lê Văn Bi, hiện các cặp vợ chồng trước khi kết hôn muốn được tư vấn và khám sức khỏe thì có thể trực tiếp gặp cán bộ dân số tại nơi mình sinh sống hoặc gặp cán bộ tư pháp của UBND xã, phường. Họ sẽ tư vấn, giải đáp những thắc mắc liên quan đến vấn đề chăm sóc SKSS VTN/TN cũng như cung cấp, tư vấn các kiến thức và hướng dẫn đến các cơ sở y tế gần nhất để làm một số xét nghiệm sàng lọc những bệnh di truyền, truyền nhiễm…

Chị Lương Thị Mộng Hằng, Phó Trưởng Trạm Y tế xã An Phú (TP Tuy Hòa), cho biết: Trạm đang triển khai chiến dịch chăm sóc SKSS/KHHGĐ đồng thời kết hợp tư vấn chăm sóc sức khỏe cho VTN/TN, khám sức khỏe tiền hôn nhân cho các cặp vợ chồng sắp kết hôn. Hiện nay, vấn đề SKSS rất được các bạn trẻ quan tâm.

Đưa kiến thức sinh sản đến giới trẻ

Thời gian qua, Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh đã chỉ đạo trung tâm DS-KHHGĐ các địa phương chủ động phối hợp với các đơn vị liên quan cung cấp cho VTN/TN nhiều kiến thức về Luật Hôn nhân và gia đình, cách chăm sóc SKSS, giới tính, tình dục an toàn và các vấn đề về tâm sinh lý phù hợp với lứa tuổi… Các kiến thức này giúp VTN/TN thay đổi nhận thức, chủ động tham gia khám sức khỏe trước khi kết hôn, biết sử dụng các biện pháp tránh thai hiện đại để phòng tránh mang thai ngoài ý muốn và khi mang thai phải biết chủ động đến cơ sở y tế để khám sàng lọc trước, trong và sau sinh.

Em Lê Trần Minh Châu, học sinh lớp 12 Trường THPT Nguyễn Trãi (TP Tuy Hòa), chia sẻ: Mỗi năm, cán bộ dân số y tế đến trường để trao đổi một số thông tin về chiến lược dân số thời kỳ mới và tư vấn về tâm sinh lý của tuổi dậy thì, tình bạn, tình yêu. Em thấy hoạt động này rất bổ ích, thiết thực, giúp chúng em nhận thức đúng đắn trong việc chăm sóc SKSS, phòng ngừa các tệ nạn và những hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra.

Theo bác sĩ Nguyễn Hữu Hương, Phó Chi cục trưởng phụ trách Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh, hiện vẫn còn hơn 1/3 thanh niên Việt Nam chưa tiếp cận được các phương tiện tránh thai. Tuổi VTN thiếu kiến thức về các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục, về phòng tránh thai, do đó tỉ lệ nạo phá thai ở VTN/TN khá cao. Đây không chỉ là gánh nặng và thách thức lớn với công tác dân số mà đáng nói hơn, nó để lại hậu quả nặng nề cho thế hệ trẻ về tâm lý, sức khỏe và nguy cơ cao mắc các bệnh nan y lây truyền qua đường tình dục, nhất là HIV/AIDS; nguy cơ vô sinh... Do đó, tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân mang lại lợi ích lớn không chỉ về SKSS mà cả về thể chất, tinh thần cho cuộc sống hôn nhân của các cặp vợ chồng tương lai.

“Trong giai đoạn mới, chúng tôi phấn đấu tăng cường trang bị kiến thức, kỹ năng truyền thông, giáo dục, cung cấp các dịch vụ DS-KHHGĐ thân thiện với VTN/TN. Đồng thời tạo môi trường gia đình và xã hội thân thiện, ủng hộ VTN/TN; 50% cha mẹ có con trong độ tuổi VTN/TN ủng hộ, hướng dẫn, hỗ trợ con cái chủ động tìm hiểu thông tin, kiến thức và tiếp cận, thụ hưởng các dịch vụ DS-KHHGĐ...”, bác sĩ Hương cho biết.

HOÀNG LÊ