Năm 2017, Luật Trẻ em năm 2016 chính thức có hiệu lực đã tạo bước chuyển trong thực hiện quyền trẻ em. Một trong những điểm mới, đáng lưu ý của Luật Trẻ em năm 2016 là quy định về quyền bí mật đời sống riêng tư, trong đó nghiêm cấm việc đăng tải hình ảnh, tiết lộ đời tư của trẻ em.
Tuyên truyền Luật Trẻ em về cơ sở
Ông Lê Trung Kiên, Phó Trưởng phòng phụ trách Phòng Bảo vệ, chăm sóc trẻ em - Bình đẳng giới (Sở LĐ-TB-XH Phú Yên), chia sẻ: Luật Trẻ em năm 2016 có nhiều điểm mới về các nội dung: Quyền và bổn phận của trẻ em, chính sách và biện pháp cơ bản về chăm sóc, giáo dục, văn hóa, thông tin, đặc biệt là bảo vệ và thúc đẩy sự tham gia của trẻ em; quy định chi tiết trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cơ sở giáo dục, gia đình, cá nhân trong việc thực hiện quyền và bổn phận của trẻ em… Luật Trẻ em năm 2016 ghi nhận đầy đủ các quyền của trẻ em và tiếp cận trên quyền của trẻ em. Tổng đài điện thoại quốc gia bảo vệ trẻ em 111 thường trực tiếp nhận, xử lý thông tin, thông báo, tố giác nguy cơ, hành vi xâm hại trẻ em..., góp phần thực hiện chức năng phối hợp với các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan để xác minh thông tin và kịp thời cung cấp dịch vụ bảo vệ trẻ em; cung cấp thông tin, tư vấn về pháp luật, chính sách, kiến thức, kỹ năng về thực hiện quyền trẻ em, tham vấn về tâm lý cho trẻ em, cha, mẹ, thành viên gia đình trong chăm sóc trẻ em…
Theo bà Phạm Thị Minh Hiền, Phó Giám đốc Sở LĐ-TB-XH Phú Yên, Luật Trẻ em năm 2016 thể hiện trách nhiệm của toàn xã hội trong việc tôn trọng quyền riêng tư của trẻ em, tạo điều kiện thuận lợi giúp trẻ được học tập, rèn luyện, phát triển nhân cách trong môi trường an toàn, lành mạnh. Trong năm 2017 và 6 tháng đầu năm 2018, Sở LĐ-TB-XH đã liên tục phổ biến luật, nghị định hướng dẫn về thực hiện Luật Trẻ em đến các địa phương trong tỉnh. Đặc biệt, năm 2017, Sở LĐ-TB-XH tổ chức diễn đàn “Trẻ em với vấn đề phòng, chống bạo lực, xâm hại trẻ em”; thành lập và duy trì 10 mô hình Câu lạc bộ Quyền tham gia của trẻ em. Năm 2018, sở tăng cường công tác truyền thông, tư vấn về quyền trẻ em qua điện thoại và qua tư vấn trực tiếp.
Tôn trọng quyền riêng tư
Ngày nay, sự bùng nổ của các phương tiện truyền thông khiến bí mật riêng tư có nguy cơ dễ dàng bị tiết lộ. Trẻ em là đối tượng dễ bị xâm phạm về quyền riêng tư dưới nhiều hình thức khác nhau bởi các em còn nhỏ tuổi, chưa ý thức được các quyền của bản thân và cũng thiếu khả năng tự bảo vệ khi bị xâm phạm quyền riêng tư.
Bà Huỳnh Phạm Ái Thy, Giám đốc Trung tâm Công tác xã hội Phú Yên, nói: Ngày nay, mạng xã hội phát triển rộng rãi nên cha mẹ thường công khai hình ảnh con lên mạng xã hội, chia sẻ bảng điểm, hình ảnh du lịch, sở thích, vui chơi… mà quên hỏi ý kiến của con cái. Việc này xâm phạm quyền riêng tư của trẻ em theo quy định của Luật Trẻ em năm 2016. Bởi qua những thông tin đó, các đối tượng tội phạm có thể lợi dụng để thực hiện các hành vi phạm tội như: lừa đảo, bắt cóc tống tiền; phát tán hình ảnh nhạy cảm…
Từ đầu năm đến nay, Trung tâm Công tác xã hội Phú Yên đã tiếp nhận và tư vấn 39 trường hợp trẻ em bị ảnh hưởng tâm lý; tuyên truyền kỹ năng bảo vệ trẻ em, quyền trẻ em cho hơn 1.000 lượt cán bộ. Qua đó cho thấy, công tác bảo vệ trẻ em trước cuộc sống công nghệ số đang rất cần thiết.
Với Luật Trẻ em năm 2016, quyền riêng tư của trẻ em được đặt ra cụ thể, như Điều 21 về “Quyền bí mật đời sống riêng tư” quy định: “Trẻ em có quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và bí mật gia đình vì lợi ích tốt nhất của trẻ em. Trẻ em được pháp luật bảo vệ danh dự, nhân phẩm, uy tín, bí mật thư tín, điện thoại, điện tín và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác; được bảo vệ và chống lại sự can thiệp trái pháp luật đối với thông tin riêng tư”. Khoản 11, Điều 6 về “Các hành vi bị nghiêm cấm” quy định cụ thể một trong các hành vi đó là: “Công bố, tiết lộ thông tin về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân của trẻ em mà không được sự đồng ý của trẻ em từ đủ 7 tuổi trở lên và của cha, mẹ, người giám hộ của trẻ em”.
Tôn trọng những điều riêng tư của trẻ chính là tôn trọng nhân cách, sự phát triển lành mạnh của trẻ. Các nhà tâm lý học giáo dục đã cảnh báo, nhiều trẻ bị tổn thương nặng nề, nhiều em mất cơ hội học tập, sống không yên ổn sau khi bị xâm phạm thô bạo về quyền riêng tư. Từ hệ lụy khó lường của việc xâm phạm quyền riêng tư của con trẻ, bên cạnh sự hỗ trợ của luật pháp, thì chính cha mẹ các em cần tự ý thức về nguy cơ con mình có thể bị xâm hại quyền riêng tư bất cứ lúc nào, để từ đó, giáo dục và định hướng cho con em các kỹ năng sống cần thiết, cũng như ý thức về giá trị của bản thân để tự bảo vệ, ngăn chặn nguy cơ bị xâm phạm quyền riêng tư của mình.
KIM CHI
