Gia đình là nơi trú ngụ của hạnh phúc, cái nôi nuôi dưỡng và là nơi hình thành nhân cách của con người. Nhưng trong nhiều trường hợp, bạo lực gia đình đang là một trong những nguy cơ biến gia đình thành “địa ngục”. Bạo lực gia đình làm xói mòn các giá trị, chuẩn mực truyền thống tốt đẹp của dân tộc, phá vỡ sự bền vững của gia đình. 

Một tiết mục thi tại hội thi tìm hiểu Luật Phòng chống bạo lực gia đình và Luật Bình đẳng giới ở huyện Tây Hòa- Ảnh: T.DIỆU

Theo Luật Phòng chống bạo lực gia đình, bạo lực gia đình là hành vi cố ý của thành viên gây tổn hại hoặc có khả năng gây tổn hại về thể chất, tinh thần, kinh tế đối với các thành viên khác trong gia đình. Nạn nhân của bạo lực thân thể thường là phụ nữ, còn nam giới thường là nạn nhân của bạo lực tinh thần. Hành vi bạo lực gia đình được chia làm bốn nhóm là: bạo lực tinh thần, bạo lực thể chất, bạo lực kinh tế và bạo lực tình dục. Nạn nhân thường bị hành hạ, ngược đãi, cô lập, xúc phạm danh dự, đánh đập xâm hại đến sức khỏe, tính mạng, gây tổn thương tâm lý nghiêm trọng…

Bạo lực gia đình đang có chiều hướng đáng báo động và trái ngược với truyền thống tốt đẹp của văn hóa dân tộc. Bạo lực gia đình không còn đơn thuần chỉ là hành vi đánh đập ngược đãi về thể xác, về tinh thần mà còn là hành vi phạm tội nghiêm trọng. Bạo lực không chỉ phát sinh ở các gia đình học vấn thấp mà còn ở các gia đình học vấn cao; không chỉ ở những gia đình có điều kiện kinh tế khó khăn mà còn nảy sinh ở những gia đình điều kiện kinh tế tốt; không chỉ ở những đôi vợ chồng mới kết hôn mà còn có cả những đôi vợ chồng sống cùng nhau hàng chục năm.

Nguyên nhân của bạo lực gia đình được xác định là do nhận thức về vấn đề bình đẳng giới gây ra. Chúng ta vẫn đang bị ảnh hưởng của nền văn hóa phong kiến với những quan niệm mang đậm màu sắc định kiến giới, đó là những định kiến nằm ngay trong truyền thống văn hóa, phong tục tập quán, chuẩn mực đạo đức bấy lâu nay trong xã hội như: tư tưởng trọng nam, khinh nữ; gia trưởng. Những quan niệm này đã khiến nam giới cho rằng họ có vai trò trụ cột trong gia đình, có quyền định đoạt mọi việc, nên có thể mắng chửi vợ, thậm chí là đánh vợ. Quan điểm “yêu cho roi, cho vọt” dẫn đến nhiều bậc cha mẹ tự cho mình quyền được đánh đập, hành hạ con cái. Bên cạnh đó, chính bản thân của người phụ nữ bị bạo hành cũng không dám đấu tranh cho quyền bình đẳng giới. Phụ nữ còn cam chịu; mang nặng tư tưởng: “Xấu chàng hổ ai”, “Vạch áo cho người xem lưng”…

Cộng đồng, xã hội coi vấn đề bạo lực gia đình là chuyện riêng của mỗi gia đình. “Đèn nhà ai nấy tỏ”, sự can thiệp, lên án của cộng đồng, làng xóm, chính quyền địa phương chỉ mang tính nhất thời, mờ nhạt.

Hạ nhiệt là phương pháp tốt để hàn gắn đổ vỡ gia đình. Chồng nóng thì vợ bớt lời. Sau khi hạ nhiệt, vợ chồng mới tìm cơ hội nói chuyện, lắng nghe nhau. Qua tâm sự, hai vợ chồng thấu hiểu và yêu thương nhau hơn. Nạn nhân cần sáng suốt để có thái độ “cầu viện”, mà trước hết, nên nhờ người thân trong gia đình như cha, mẹ, anh, chị, em; sau đó nhờ hàng xóm, hội phụ nữ, hoặc thậm chí là công an can thiệp, giúp đỡ.

Để nạn bạo hành gia đình giảm thiểu một cách tối đa thì quan trọng nhất là xóa bỏ khoảng cách giới. Đây là một vấn đề cấp bách như nhu cầu về cơm ăn, áo mặc để góp phần ngăn chặn bạo lực gia đình. Cần phải tuyên truyền sâu rộng về luật pháp, xây dựng mô hình phòng chống bạo lực gia đình ở địa phương, làm cho mỗi gia đình hiểu rõ vai trò, trách nhiệm của mình để xây dựng gia đình ấm no, hạnh phúc, bền vững.

ĐỨC THÀNH

(Sở VH-TT-DL Phú Yên)