Phụ nữ, ai cũng phải trải qua giai đoạn mãn kinh với nhiều sự thay đổi về thể chất và tinh thần. Đa số chị em đều trải qua nó một cách khó khăn, cần đến sự tư vấn, can thiệp của bác sĩ. Báo Phú Yên phỏng vấn bác sĩ Nguyễn Anh Tuấn, Giám đốc Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản tỉnh xung quanh vấn đề này, nhằm giúp phụ nữ chủ động “đón” giai đoạn mãn kinh.
* Xin Bác sĩ có thể cho biết, phụ nữ tuổi mãn kinh thường xuất hiện những triệu chứng gì ảnh hưởng đến thể chất và tinh thần?
- Mãn kinh được chia thành 3 giai đoạn: tiền mãn kinh, mãn kinh và sau mãn kinh. Đây là giai đoạn sinh học của phụ nữ ở độ tuổi từ 40 đến 55. Nếu phụ nữ bị suy giảm buồng trứng hoặc bị cắt bỏ buồng trứng thì giai đoạn này sẽ diễn ra sớm hơn. Bước vào giai đoạn tiền mãn kinh, nhóm phụ nữ này thường xuất hiện các triệu chứng rối loạn kinh nguyệt. Thêm vào đó, họ cũng thường gặp phải những cơn đau đầu, thiếu ngủ, mất ngủ, tim đập nhanh, bốc hỏa từng cơn, tâm tính thay đổi, dễ cáu gắt. Ngoài ra, nhiều phụ nữ trong giai đoạn này còn bị suy giảm nhu cầu tình dục và tăng nguy cơ bị loãng xương. Các chức năng của thận, gan hoạt động kém hiệu quả. Nguy hiểm hơn, phụ nữ tuổi mãn kinh tăng nguy cơ mắc các bệnh ung thư cổ tử cung, ung thư buồng trứng.
* Bác sĩ có lời khuyên nào dành cho phụ nữ để họ chủ động “đón” tuổi mãn kinh?
- Chính việc suy giảm nội tiết tố nữ estrogen gây nên lão hóa buồng trứng và tạo ra các tác động không mong muốn ở giai đoạn mãn kinh. Vì thế, việc chống sự suy giảm estrogen là giải pháp hạn chế tác động xấu do thiếu hụt nội tiết tố nữ gây nên. Để đạt được hiệu quả trong việc chống lại sự suy giảm nội tiết tố estrogen cần phải có sự kết hợp giữa 3 yếu tố là chăm sóc y tế, nỗ lực bản thân và chế độ dinh dưỡng.
Đối với việc tăng cường nội tiết tố estrogen bằng liệu pháp Tây y, nhóm phụ nữ tiền mãn kinh nên lựa chọn nhóm thuốc Prempak-C, Climen, Cyclo-progynova dạng vỉ hiện đang phổ biến trên thị trường. Điều đáng lưu ý, thuốc được sử dụng bắt đầu từ ngày thứ 3 đến ngày thứ 5 trong giai đoạn hành kinh. Việc uống thuốc phải theo sự chỉ định của bác sĩ và đọc kỹ hướng dẫn sử dụng. Dòng thuốc thứ hai đang lưu hành là dòng thuốc thiên nhiên được chiết xuất từ mầm hạt đậu nành. Bởi trong mầm hạt đậu nành có chứa nội tiết tố estrogen. Nếu không có chế phẩm từ mầm hạt đậu nành thì uống sữa đậu nành thay thế. Ngoài ra, đối với các triệu chứng rối loạn tim mạch, mất ngủ, cáu gắt, nhóm thuốc có chứa hợp chất Melatonine tạo giấc ngủ tự nhiên như dòng thuốc Bonihappy sẽ là lựa chọn hiệu quả mà không gây nghiện.
Về chế độ dinh dưỡng trong giai đoạn mãn kinh, chị em cần ưu tiên những thực phẩm giàu vitamin C, A, E có nhiều trong các loại trái cây đặc biệt là chuối và mãng cầu xiêm. Thường xuyên sử dụng các chế phẩm từ cây cỏ thiên nhiên như lá vong nem, lạc tiên (cây nhãn lồng), tim sen... Phụ nữ trong giai đoạn này cần tăng cường các biện pháp vận động để hỗ trợ tăng cường sức khỏe như: massage, ngâm chân trong nước ấm trước khi đi ngủ.
* Những lưu ý đặc biệt dành cho phụ nữ độ tuổi này là gì, thưa bác sĩ?
- Do rối loạn nội tiết tố, buồng trứng và nội mạc tử cung dễ gây ra hiện tượng biến loạn tế bào nếu kết hợp với vi rút HPV tuýp 6, 11,16,18 gây nguy cơ mắc bệnh ung thư ở phụ nữ giai đoạn tiền mãn kinh. Vì thế, phụ nữ tuổi tiền mãn kinh nên tìm đến các cơ sở y tế chuyên khoa để kịp thời được tư vấn kiểm tra biến loạn buồng trứng và nội mạc tử cung, làm các xét nghiệm sàng lọc phát hiện sớm tiền ung thư và ung thư cổ tử cung. Hiện nay, Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản tỉnh, Bệnh viện Sản - Nhi và một số cơ sở chuyên khoa trong tỉnh làm các xét nghiệm trên. Các biện pháp dự phòng phát hiện sớm ung thư hiện nay được Hội Phụ sản Việt Nam đánh giá là biện pháp hiệu quả, có độ chính xác cao.
* Xin cảm ơn bác sĩ!
DIỆU ANH (thực hiện)