Ngày trước, hầu như bà nội trợ nào ở Phú Yên cũng biết ủ một chum nước mắm để dành ăn quanh năm trong nhà. Con cá cơm ở vùng biển này được đánh giá là có độ đạm cao nên nước mắm làm ra có vị thơm ngon đặc biệt. Những làng biển: Mỹ Quang, Yến, Tiên Châu (Tuy An), Gành Đỏ (TX Sông Cầu)… có nhiều “nhà thùng” chuyên chế biến nước mắm từ cá cơm đã “định danh” một thương hiệu nước mắm cá cơm Phú Yên và được nhiều người biết đến.
Những năm gần đây nước mắm công nghiệp lấn sân bằng quảng cáo, bằng giá rẻ, bằng mẫu mã bao bì bắt mắt… nên nước mắm sản xuất theo phương pháp thủ công ở Phú Yên bị lép vế. Một số nơi phải bỏ nghề. Dù vậy nhiều “nhà thùng” ở Mỹ Quang, Gành Đỏ vốn vẫn duy trì cách chế biến nước mắm theo phương pháp thủ công truyền thống, đáp ứng nhu cầu của nhiều người quen dùng nước mắm cá cơm nguyên chất. Một vài nhà đã cải tiến công nghệ, xây dựng thương hiệu để tiếp tục đứng vững trong thời buổi cạnh tranh quyết liệt này.
Bây giờ đi qua các làng biển Gành Đỏ, Mỹ Quang… lại nghe thơm lừng mùi nước mắm cá cơm.
Một cơ sở chế biến nước mắm thủ công ở Mỹ Quang (xã An Chấn, Tuy An) Cá cơm sau khi phân hủy được cho vào các chum, thùng đem phơi nắng Tiếp tục ngâm ủ rồi xả, trộn… trong thời gian hơn nửa năm để có nước mắm ngon Giọt nước mắm nhỉ đỏ lừ, thơm phức Chiết vào từng chai Tùy chất lượng, giá bán mỗi lít từ 20.000, 50.000 đến 100.000 đồng Dán nhãn cho nước mắm thương hiệu Mỹ Quang, Phú Yên
DƯƠNG THANH XUÂN