Phong trào xây dựng gia đình văn hóa, làng văn hóa, cơ quan văn hóa... đã phát triển rộng khắp trong hàng chục năm qua, góp phần xây dựng để hoàn thiện dần nếp sống văn hóa, văn minh. Tuy nhiên, cần xem lại các tiêu chí xét công nhận một cách chặt chẽ hơn.
Đường làng sạch đẹp. - Ảnh: M.NGUYỆT
Kết quả khảo sát, điều tra ở các xã, thôn của các huyện, thành phố trong tỉnh cho thấy, nhiều địa phương đã bám sát quy trình, tiêu chuẩn, quy chế xét công nhận, bảo đảm nguyên tắc công khai, dân chủ, đúng tiêu chuẩn, đúng thủ tục và đúng thời gian. Tuy nhiên, còn một số biểu hiện làm ảnh hưởng đến chất lượng các danh hiệu, cần sớm khắc phục: việc xét công nhận các danh hiệu văn hóa còn chạy theo số lượng, chỉ tiêu, chưa chú trọng đến chất lượng; còn tâm lý cả nể nên chưa mạnh dạn góp ý một cách dân chủ, công khai để phát hiện những sai phạm khi xét, công nhận, dẫn đến một số danh hiệu văn hóa được công nhận không đảm bảo tiêu chuẩn quy định. Có nơi được công nhận là thôn, buôn, khu phố văn hóa, với trên 90% số hộ được công nhận gia đình văn hóa nhưng tệ nạn xã hội chẳng những không giảm mà còn có chiều hướng gia tăng, có địa phương được công nhận xã văn hóa nhưng chưa hề thấy xây dựng được công trình thiết chế văn hóa, thể thao…
Những biểu hiện của bệnh thành tích ở một số ít địa phương trong thời gian qua đã làm giảm đi giá trị, ý nghĩa và tác dụng của một phong trào quần chúng rộng lớn đang được nhân dân đồng tình, hưởng ứng một cách tích cực và mạnh mẽ. Ban vận động chưa thực hiện nguyên tắc công khai, dân chủ trong đăng ký, xét công nhận các danh hiệu, chưa làm tốt công tác tuyên truyền vận động để người dân nhận thức đầy đủ về các tiêu chuẩn và lợi ích thiết thực khi tham gia xây dựng gia đình, thôn, buôn, khu phố văn hóa. Khi xét công nhận các danh hiệu văn hóa lại không tổ chức cho nhân dân được tham gia thảo luận, góp ý một cách cởi mở, thẳng thắn. Cách làm này đã vô tình vi phạm Quy chế dân chủ ở cơ sở, làm giảm giá trị, chất lượng, tác dụng các danh hiệu được công nhận. Mặt khác, khi đơn vị, cơ sở được công nhận đạt các danh hiệu văn hóa, chưa có sự nhất quán trong tổ chức công bố. Có nơi niêm yết danh sách tại trụ sở thôn, buôn, khu phố; nơi thì công bố trong buổi họp dân cư...
Chú trọng đến chất lượng trong việc xét công nhận các danh hiệu văn hóa trong thời điểm hiện nay vừa là điều kiện, vừa là giải pháp để tiếp tục thực hiện định hướng về văn hóa xã hội theo Nghị quyết Đại hội X của Đảng là: “Làm cho văn hóa thấm sâu vào từng khu dân cư, từng gia đình, từng người, hoàn thiện giá trị mới của con người Việt Nam, kế thừa các giá trị truyền thống của dân tộc và tiếp thu tinh hoa văn hóa của loài người, tăng sức đề kháng chống văn hóa đồi trụy, độc hại. Nâng cao tính văn hóa trong mọi hoạt động kinh tế, chính trị, xã hội và sinh hoạt của nhân dân”.
MẠNH MINH TÂM
Sở Văn hóa - Thể thao - Du lịch Phú Yên
