Mấy hôm nay trời mưa phùn, từng làn mỏng như sương cứ lay bay nhè nhẹ. Chị hàng xóm bảo: Mưa gieo rau, gieo cải chuẩn bị tết rồi nè! Mới thấy, tết đã về thật gần.
Năm nay là một năm khó khăn. Thiên tai, dịch bệnh khiến cho kinh tế cũng buồn hơn các năm trước. Ai cũng bảo, tết này nhiều nỗi lo quá, chắc sẽ không có không khí như tết mọi năm. Nói thì nói vậy nhưng tết mà, mỗi năm chỉ có mấy ngày và sắc xuân vẫn cứ ngập tràn từ trong cái chớm lạnh của ngày mới, từ những làn mưa bụi mỏng manh giăng giăng ướt áo, từ sự chuẩn bị tất tả của những người làm nông vụ tết…
Ở các trung tâm thương mại, siêu thị và nhất là ở các khu chợ truyền thống, không khí tết đã ngập tràn. Chợ phố, chợ quê bắt đầu xuất hiện thêm những người bán lạ hoắc mà những món họ bán cũng không có nhiều trong năm. Như hôm trước, có người bán tranh sơn mài. Khung đóng chắc chắn, màu sắc rực rỡ của chim, hoa. Còn hôm nay thì họ bán lục bình, chén bát, khăn trải bàn; mùng mền, chiếu gối và có cả các chậu cảnh nhỏ chưng ngày tết. Cái không khí đặc biệt ấy, dù là tết xưa hay tết nay; dù lúc kinh tế khấm khá hay khó khăn đều khiến cho lòng người chộn rộn.
Hòa vào không khí tết, ngay khi còn bé, từ 20 âm lịch, tôi đã tất bật dậy thật sớm, hôm thì ôm một bó bông lay ơn to ra chợ; hôm lại phụ má bán rau cải trong vườn, phụ cô tôi bán hàng mây tre; hôm thì ngồi gọt thau gừng để má chuẩn bị làm rim. Sau khi làm hết những việc má giao, tôi sẽ xung phong đi bùm cốm. Tranh thủ lúc nếp vừa bung lên, tôi nói với người chủ cối xay cho tôi vào hốt một ít cốm hạt về ăn chơi. Còn tất cả phần còn lại sẽ được xay ra để về ngào với đường đen làm cốm hộc. Nếu để ba má tôi đi, họ sẽ chỉ mang về một túi bột nếp nên niềm vui sẽ vơi đi một chút. Mà niềm vui của con trẻ cũng cần phải chắt chiu.
Việc buôn bán, làm rim, dện cốm ấy kéo dài mấy ngày. Cho nên, tôi chưa kịp nghĩ được gì thì 30 đã đến. Chiều cuối năm, sau khi tổng kết các khoản buôn bán, nếu như nợ nần đã thu xếp xong mà trong nhà còn có ký thịt heo, vài đòn bánh tét và một ít rim gừng, cốm hộc hay tôi có thêm đôi dép, bộ quần áo mới, thì tết năm ấy thật rình rang.
Nay thì từ cuối tháng 11, tôi đã thấy đất trời thay đổi. Tôi cũng tất bật lo công việc của những ngày cuối năm để mọi việc của năm cũ sẽ không còn dây dưa sang năm mới và sẵn sàng cho một khởi đầu nhẹ nhàng hơn. Có điều, trong cái tất bật ấy, tôi không bị thời gian và những điều thường nhật cuốn đi mà cảm nhận rõ ràng rằng, mọi thứ đang trôi qua đi và mình có mặt trong từng khoảnh khắc ấy.
Thời điểm nhận ra một năm đang bắt đầu hành trình đến cuối cùng của nó khơi dậy trong lòng người rất nhiều cảm xúc. Mọi thứ bỗng dừng lại và có phần lắng đọng hơn. Để rồi mai đây thôi, khi khúc hát tháng Giêng tươi non mơn mởn cất lên; bao cái ẩn tàng, say ngủ của mùa đông cũng theo mùa xuân mà thức giấc, bừng lên, đầy sức sống.
Đất trời, lòng người lại sắp vào xuân!
BẢO HÀ
