Chào mừng Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam (21/4), Hội Sách tỉnh Phú Yên lần thứ IV năm 2021 sẽ được tổ chức tại Công viên Thanh Thiếu niên với chủ đề “Sách và Giá trị của tuổi trẻ”.

Báo Phú Yên phỏng vấn ông Trần Thanh Hưng, Giám đốc Sở TT-TT về hội sách năm nay.

* Hội Sách tỉnh Phú Yên lần thứ IV sẽ có những hoạt động trọng tâm nào, thưa ông?

- Năm nay, Bộ TT-TT yêu cầu các đơn vị, địa phương tổ chức các hoạt động chào mừng Ngày Sách Việt Nam lần thứ VIII kết hợp cả hình thức tập trung và trực tuyến, kết nối các hoạt động của Ngày Sách Việt Nam từ Trung ương tới các bộ, ngành, địa phương; đa dạng hóa các hình thức phát hành để đưa sách đến với người dân. Dự kiến, hội sách trực tuyến quốc gia 2021 sẽ khai mạc vào 9 giờ ngày 17/4, tại sàn Book365.vn. Lễ khai mạc Ngày Sách Việt Nam lần thứ VIII sẽ diễn ra lúc 10 giờ ngày 18/4, tại Đường sách TP Hồ Chí Minh.

Tại Phú Yên, Sở TT-TT tham mưu UBND tỉnh cho phép tổ chức Hội Sách tỉnh Phú Yên lần thứ IV năm 2021 từ ngày 21-24/4 tại Công viên Thanh Thiếu niên TP Tuy Hòa với nội dung phong phú.

Trước hết là công tác truyền thông về Ngày Sách Việt Nam lần thứ VIII và Hội Sách tỉnh Phú Yên lần thứ IV năm 2021. Sách là người thầy, người bạn, là nguồn tri thức vô tận. Đôi khi, đọc xong một cuốn sách có thể giúp ta sống tốt hơn, làm việc hiệu quả hơn, thậm chí sách còn làm thay đổi cả một cuộc đời.

Ban Tổ chức Hội Sách tỉnh Phú Yên lần thứ IV chú trọng công tác truyền thông trên các phương tiện báo, đài lẫn không gian mạng như trang thông tin điện tử (TTĐT), mạng xã hội… về vai trò, vị trí của sách đối với đời sống xã hội, tôn vinh các điển hình tiêu biểu trong lưu giữ, quảng bá, đưa sách đến với cộng đồng; các hoạt động hưởng ứng Ngày Sách Việt Nam. Và tuyên truyền trực quan qua pano, băng rôn, cờ, phướn,... tại các trung tâm văn hóa, các điểm sinh hoạt cộng đồng; truyền thông qua banner, khẩu hiệu trên các trang TTĐT sở, ban, ngành, địa phương.

Nội dung thứ hai là nhân Ngày Sách Việt Nam, ban tổ chức kêu gọi hệ thống trường học, thư viện phát động việc đọc sách, đưa sách đến vùng khó khăn, vùng sâu vùng xa qua mô hình “thư viện di động”; phát động các phong trào tặng sách hỗ trợ các trường học vùng khó khăn; tổ chức trưng bày, giới thiệu sách, giao lưu gương điển hình trong xây dựng văn hóa đọc, tuổi trẻ với tri thức, thiếu nhi tuyên truyền, kể chuyện qua đọc sách… Đồng thời vận động các nhà xuất bản, đơn vị phát hành sách tại các thành phố lớn, các cơ sở phát hành sách trên địa bàn tỉnh tặng sách, tài trợ các giải thưởng cuộc thi liên quan đến sách; tham gia trưng bày, giới thiệu sách hay, sách mới tại Hội Sách tỉnh Phú Yên lần thứ IV, thực hiện các chương trình ưu đãi giá sách cho học sinh, sinh viên trên địa bàn tỉnh.

Nội dung chính là chương trình khai mạc Hội Sách tỉnh Phú Yên lần thứ IV vào tối 21/4, chương trình giao lưu tối 22/4 và chương trình tôn vinh các cá nhân có nhiều cách làm hay trong việc đưa sách đến cộng đồng trong đêm bế mạc 24/4 với nội dung phong phú.

Ngoài ra, trong các ngày diễn ra Hội Sách tỉnh Phú Yên lần thứ IV có hoạt động triển lãm, trưng bày tư liệu, sách, đọc sách và trao đổi, giới thiệu sách. Sở GD-ĐT, Tỉnh đoàn Phú Yên còn tổ chức các cuộc thi kể chuyện qua trang sách với sự tham gia của thí sinh đến từ các huyện, thị xã, thành phố; cuộc thi viết dành cho học sinh, sinh viên các trường đại học, cao đẳng, THPT trên địa bàn tỉnh với chủ đề “Vì một Phú Yên xanh”…

Ông Trần Thanh Hưng

* Ông có thể cho biết những nét mới của hội sách năm nay? Ban tổ chức có những cách thức gì để thu hút đông đảo người dân đến với hội sách?

- Nét mới trước hết là về công tác truyền thông. Ban tổ chức tiếp tục truyền thông về Ngày Sách Việt Nam lần thứ VIII trực tuyến tại sàn Book365.vn trên các phương tiện thông tin đại chúng; xây dựng điểm kết nối văn hóa đọc trên trang TTĐT của Sở TT-TT Phú Yên liên kết đến nhiều địa chỉ thư viện online cộng đồng để tạo thuận lợi cho mọi người kết nối, chia sẻ về giá trị sách.

Nét mới thứ hai là trong chương trình giao lưu, khác với các hội sách khác, ban tổ chức thường mời các nhà văn, nhà thơ nổi tiếng về Phú Yên giao lưu, lần này khách mời là những bạn trẻ có nhiều đóng góp cho văn hóa đọc trong cộng đồng, trong việc đưa tri thức đến với các em nhỏ có hoàn cảnh khó khăn không thể đến trường. Dù là một chương trình giao lưu ngoài trời trong khuôn khổ hội sách nhưng ban tổ chức rất “chăm chút” cho cuộc giao lưu này. Công chúng sẽ được gặp một bạn trẻ còn nhiều khó khăn nhưng đã thiết lập được hệ thống thư viện tư nhân trên địa bàn miền núi Phú Yên; gặp gỡ một nhà báo, người dẫn chương trình truyền hình dành nhiều thời gian xóa mù chữ cho trẻ em có hoàn cảnh khó khăn; trò chuyện cùng một nhà văn trẻ Phú Yên với nhiều sáng tác trăn trở với quê hương... Dẫn dắt cuộc giao lưu này là một nhà báo - nhà văn đến từ Đài Tiếng nói Nhân dân TP Hồ Chí Minh.

Nét mới thứ ba là nhân Hội Sách tỉnh Phú Yên lần thứ IV, ban tổ chức phát động đợt quyên góp sách trao tặng cán bộ, chiến sĩ và nhân dân huyện đảo Trường Sa, tỉnh Khánh Hòa; trao tặng cho các trường tiểu học vùng sâu, vùng xa; trao quà cho các học sinh, sinh viên vượt khó học giỏi…

* Theo ông, cần làm những gì để tiếp tục góp phần lan tỏa văn hóa đọc trong cộng đồng?

- Như tôi nói ở trên, Việt Nam cũng như nhiều quốc gia đang đối mặt với nhiều vấn đề về văn hóa đọc, phổ biến là số lượng người đọc ngày càng giảm, không tương ứng với lượng sách phát hành. Một số liệu thống kê vào năm 2019 cho thấy, trong 5 năm từ 2014-2019, toàn ngành in có gần 160.000 xuất bản phẩm với gần 1,9 tỉ bản sách. Với số dân hơn 90 triệu người, trung bình mỗi người dân Việt Nam được hưởng thụ hơn 4,2 bản sách/năm.

Nếu so với con số trung bình 20 cuốn sách/năm của các nước Israel, Phần Lan, Pháp, Nhật Bản; hay con số 14 cuốn sách/năm của các nước Singapore, Malaysia, Thái Lan thì ở Việt Nam, Bộ GD-ĐT cho biết trung bình một người dân đọc 4 cuốn/năm, trong đó có 2,8 cuốn là sách giáo khoa và 1,2 cuốn là sách khác.

Những hội sách được tổ chức tại Phú Yên luôn thu hút bạn đọc, đặc biệt là giới trẻ. Ảnh: YÊN LAN

Bình quân mỗi năm, một người Việt Nam chỉ chi 2 USD để mua sách, một người Trung Quốc chi 10 USD và ở các nước phát triển thì bình quân mỗi người chi 200 USD để mua sách. Trung tâm Nghiên cứu Việt Nam và Đông Nam Á cũng cho biết, 26% dân số Việt Nam không bao giờ đọc sách, 44% thỉnh thoảng đọc và 30% đọc thường xuyên.

Bên cạnh những ảnh hưởng tiêu cực, COVID-19 cũng tạo ra những cú hích đổi mới cho các lĩnh vực, trong đó có lĩnh vực xuất bản. Nhiều đơn vị xuất bản, phát hành sách đã và đang xác định chuyển đổi số là một trong những nhiệm vụ hàng đầu hiện nay. Đây cũng là giải pháp thúc đẩy phát triển văn hóa đọc trong thời đại số mà Hội Sách trực tuyến năm 2020 tại sàn Book365.vn là một ví dụ với 51% bạn đọc ở vùng sâu, vùng xa mua sách online, đáp ứng được mong mỏi của nhiều đối tượng độc giả.

Giám đốc, Tổng Biên tập NXB Thông tin và Truyền thông cho biết, năm 2020, sàn thương mại điện tử Book365.vn đã thu hút được 107 lượt tham gia của các nhà xuất bản và đơn vị phát hành sách, giới thiệu hơn 24.000 tựa sách in và điện tử; đưa 15.000 cuốn sách đến bạn đọc, đem lại doanh thu hơn 1 tỉ đồng, trở thành kênh chủ lực phân phối sách của nhiều nhà xuất bản.

Nhà sách Fahasa Vạn Phúc, NXB Kim Đồng, NXB Văn học, Thái Hà Books... cũng đang hoàn thiện dịch vụ bán sách trực tuyến trên website.

Chuyển đổi số là con đường sẽ giúp cho các nhà xuất bản đẩy mạnh hoạt động kinh doanh, đồng thời phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng. Với sự hỗ trợ của công nghệ thông tin, độc giả ngày càng dễ dàng hơn trong việc đặt hàng mua sách trên sàn thương mại điện tử; các đơn vị phát hành sách sử dụng trí tuệ nhân tạo để phân tích thói quen, nhu cầu của độc giả, giới thiệu đến bạn đọc những cuốn sách phù hợp hơn. Qua đó, chúng ta hy vọng sẽ “giữ lửa” được cho văn hóa đọc, lan tỏa được văn hóa đọc trong cộng đồng...

* Xin cảm ơn ông!

YÊN LAN (thực hiện)