Trong chuyến thăm và làm việc tại Phú Yên vừa qua, Quỹ Khuyến học Văn Gói và họa sĩ Văn Dương Thành đã trao tặng 15 tác phẩm cho Bảo tàng tỉnh với chủ đề “Biển quê hương”. Các tác phẩm miêu tả thiên nhiên và con người Việt Nam qua những góc nhìn nghệ thuật khác nhau của các tác giả ở nhiều lứa tuổi và quốc gia trên thế giới.

Phóng viên Báo Phú Yên đã có cuộc trò chuyện với họa sĩ Văn Dương Thành - người con của quê hương Phú Yên đang định cư tại Thụy Điển về bộ sưu tập “Biển quê hương” này.

* Thưa họa sĩ, điều gì đã thôi thúc bà xây dựng bộ sưu tập “Biển quê hương” để dành tặng cho Bảo tàng tỉnh?

- Năm 2020, tôi có đề nghị với lãnh đạo tỉnh mở một trại sáng tác quốc tế tại Phú Yên nhằm tạo cơ hội cho các họa sĩ Phú Yên giao lưu với các họa sĩ trong và ngoài nước. Đồng thời xây dựng bộ sưu tập để tặng cho Bảo tàng tỉnh phục vụ người dân, học sinh nơi đây, cũng như góp phần bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa tốt đẹp; qua đó giới thiệu vẻ đẹp con người, thiên nhiên Phú Yên nói riêng và Việt Nam nói chung đến bạn bè quốc tế.

Tuy nhiên, vì ảnh hưởng của dịch COVID-19 nên dự định về trại sáng tác cũng thay đổi. Ngay lúc đó, tôi tâm niệm làm một bộ tranh tặng Bảo tàng tỉnh trước khi mở trại sáng tác. Khi tôi vẽ hai bức tranh “Quê mẹ” và “Biển quê hương”, các họa sĩ thân thiết với tôi cảm thấy xúc động khi biết ý nghĩa từ việc làm của tôi và họ mong muốn được tham gia góp tranh tặng cho Bảo tàng tỉnh.

Những bức tranh tặng Bảo tàng tỉnh đều là những tác phẩm được đánh giá cao tại các viện bảo tàng và các cuộc triển lãm của các tác giả thuộc nhiều lứa tuổi và quốc gia khác nhau như: Julia Oh, Bùi Quang Đức, Nguyễn Quang Tùng, Lê Thiếu Ngân, Đào Liên Hương, Mai Anh Tú, Phạm Trường Sơn, Nguyễn Quốc Dũng, Nguyễn Linh Chi và Nguyễn Quang Minh.

* Bộ sưu tập “Biển quê hương” có những nét độc đáo nào, thưa bà?

- Khi nghĩ về quê hương Phú Yên, tôi lại nghĩ đến phong cảnh, vẻ đẹp của thiên nhiên, nơi có biển xanh, cát trắng, nắng vàng... Trong số 15 tác phẩm tặng Bảo tàng tỉnh có một số bức ảnh đắt giá về thiên nhiên và con người Việt Nam do nhiều nghệ sĩ tên tuổi chụp. Đặc biệt có cả chân dung danh họa Bùi Xuân Phái - người mà tôi luôn coi mình là học trò của ông, mặc dù chưa một ngày nào đến lớp của thầy, bởi khi tôi vào trường thầy đã thôi việc. Nhưng tôi luôn coi họa sĩ Bùi Xuân Phái là người thầy tinh thần.

Họa sĩ Văn Dương Thành. Ảnh: THIÊN LÝ

Người xem có thể nhận ra ngay trong bộ sưu tập này có rất nhiều miền biển rộng lớn, núi rừng xanh ngắt, ánh mặt trời chiếu rọi óng ả và cả những ngôi nhà lúp xúp ở những xóm nhỏ... Chính tình yêu đối với xứ sở, quê hương đã làm nên sự quyến rũ và cái đẹp rất độc đáo, rất thương nhớ, hoài niệm về những miền quê của tôi và các tác giả. Song để có nhiều tác phẩm đặc trưng về Phú Yên hơn nữa, tôi nghĩ cần phải tham quan mảnh đất “hoa vàng cỏ xanh” nhiều hơn, đặc biệt là có trại sáng tác quốc tế tại Phú Yên.

* Có phải bà dành tặng bộ sưu tập “Biển quê hương” cho Bảo tàng tỉnh bởi Phú Yên là quê hương của bà?

- Đúng vậy! Tôi đã triển lãm ở nhiều nước và có tranh tại 16 viện bảo tàng nghệ thuật quốc gia trên thế giới. Tôi mong muốn truyền cảm hứng cho công chúng yêu nghệ thuật trong và ngoài nước nhưng rất tiếc không phải ai cũng có điều kiện đi đến tận các viện bảo tàng nghệ thuật quốc gia để xem.

Từ đó, tôi nghĩ rằng, mình phải đem nghệ thuật vào cuộc sống, đem nghệ thuật của mình dâng tặng lại cho quê nhà, cho mảnh đất mà cha mẹ đã sinh ra. Và tôi đã quyết tâm xây dựng bộ sưu tập tác phẩm “Biển quê hương” tặng Bảo tàng tỉnh.

* Để thực hiện tâm nguyện ấy có khó không, thưa bà?

- Tâm nguyện này đòi hỏi bản thân tôi sự quyết tâm và nỗ lực rất lớn vì sáng tác một tác phẩm mất rất nhiều thời gian và công sức, chưa kể đã phải thức bao nhiêu đêm ngày để đóng gói vận chuyển, đảm bảo các tác phẩm về đến quê nhà an toàn. Tuy nhiên, tôi cảm thấy rất vui khi mình được trao tặng tri thức của mình cho mọi người, cũng như đem cái đẹp của quê hương phản ánh trong tranh và tặng lại người dân quê mình. Đó không chỉ là tâm nguyện của bản thân mình mà còn là tâm niệm của cha mẹ, dù có đi đâu vẫn luôn hướng về quê hương.

* Không chỉ là cầu nối văn hóa Việt Nam với bạn bè quốc tế qua hội họa, bà còn được biết đến với nhiều hoạt động thiện nguyện thông qua Quỹ Khuyến học Văn Gói. Bà có thể chia sẻ đôi nét về hoạt động này?

- Cha tôi, cụ Văn Gói, là một trí thức, sinh ra và lớn lên ở làng cát Hòa Hiệp (nay là phường Hòa Hiệp Trung, TX Đông Hòa) đi theo cách mạng. Gia đình tập kết ra Bắc, cuộc sống khó khăn thiếu thốn vô cùng nhưng cha tôi vẫn dành dụm để mua đàn violon, mua sách vở, giấy bút, màu vẽ cho các con. Cha mất lúc tôi lên 9 tuổi. Mẹ tôi với nghị lực phi thường và lòng thương yêu vô bờ bến, đã nuôi dạy các con ăn học thành tài... Vì vậy, tôi và đại gia đình của mình luôn tâm niệm làm việc thiện, mong muốn giúp đỡ nhiều hoàn cảnh khó khăn, nhất là học sinh để các em có cơ hội phát triển tài năng của mình.

Tháng 4/2020, trong đại dịch COVID-19, tôi đã gửi 3,5 tấn gạo giúp người dân Phú Yên và 30 phần quà tổng trị giá 50 triệu đồng cho 30 học sinh nghèo vượt khó ở quê nhà. Cũng trong năm 2020, tôi cùng các thành viên trong đại gia đình lập Quỹ Khuyến học Văn Gói - tên người cha quá cố của mình để giúp trẻ em có hoàn cảnh khó khăn.

Tôi mong muốn Quỹ Khuyến học Văn Gói không chỉ giúp đỡ các học sinh nghèo ở Phú Yên mà còn giúp được nhiều học sinh nghèo ở khắp các tỉnh thành trên cả nước. Trước đó, tôi cũng đã tặng nhiều bức tranh để đấu giá gây quỹ học bổng cho học sinh nghèo, khuyết tật, xây nhà Tình nghĩa, mộ liệt sĩ ở nhiều nơi... Thời gian tới, tôi vẫn tiếp tục tài trợ, tặng học bổng cho học sinh nghèo vượt khó, trẻ em tài năng để chắp cánh ước mơ cho các em, nhất là học sinh ở phường Hòa Hiệp Trung, TX Đông Hòa.

* Xin cảm ơn bà! 

THIÊN LÝ (thực hiện)