Khán giả Việt Nam yêu thích văn học của tiểu thuyết gia lừng danh Nhật Bản Haruki Murakami vừa đón đọc tác phẩm mới nhất của ông là Tazaki Tsukuru không màu và những năm tháng hành hương. Tác phẩm này khám phá sự cô độc của con người trong bối cảnh hiện đại, nhưng nằm ngoài sự tác động của thời đại số.

Bìa sách Tazaki Tsukuru không màu và những năm tháng hành hương.

Trong tác phẩm mới nhất của mình, Haruki Murakami dựng nên câu chuyện về chàng Tazaki Tsukuru, 36 tuổi. Anh là nhân viên thiết kế nhà ga ở Tokyo, độc thân, thể chất khỏe mạnh, được hưởng khoản thừa kế lớn từ cha - một doanh nhân thành công trong lĩnh vực bất động sản. Với những điều kiện đó, Tsukuru hoàn toàn là một người đàn ông ưu tú, cuộc sống nhìn bề ngoài tốt đẹp. Thế nhưng, ẩn sâu trong tâm hồn là những hố đen thương tổn mà anh cố chôn chặt.

Thời trung học, Tsukuru có 4 người bạn thân. Họ tạo thành một nhóm hài hòa, thống nhất hoàn hảo. Trong tên Hán tự của 4 người bạn đều có từ chỉ màu sắc: 2 bạn trai có từ Đỏ và Xanh, 2 bạn gái có từ Đen và Trắng. Họ nhanh chóng gọi nhau bằng màu sắc thay cho tên, duy chỉ có Tazaki Tsukuru không có từ chỉ màu sắc, nên được gọi là Tsukuru không màu. Trong 5 người, cũng chỉ có Tsukuru rời bỏ quê nhà là Nagoya để tới theo học một trường đại học ở Tokyo nhằm thực hiện mong muốn tạo ra những nhà ga của mình.

Suốt năm đầu học đại học, Tsukuru đi về liên tục giữa Tokyo và Nagoya. Cho tới một ngày kia, anh về quê như thường lệ thăm nhóm bạn, thì tất cả đều từ chối gặp. 4 người bạn đầy màu sắc, sinh động đã bất ngờ đoạn tuyệt không một lời giải thích với Tsukuru không màu. Chàng trai 20 tuổi trở lại Tokyo với một vết thương lòng, đeo đẳng dai dẳng suốt 16 năm trời. Chỉ tới khi được mai mối với Kimoto Sara, Tsukuru mới cảm thấy nhất thiết phải gắn bó với con người ấy. Cô gái 38 tuổi thông minh, sắc sảo chính là người khích lệ, động viên, đưa Tsukuru vào cuộc hành hương về quá khứ, tìm lại cốt lõi thật sự của vết thương.

Sau 16 năm bị đoạn tuyệt, Tsukuru bất ngờ xuất hiện tìm gặp Xanh và Đỏ ở quê nhà Nagoya. Qua họ, Tsukuru biết được lý do của việc anh bị cô lập. Họ cũng cho biết, họ chẳng tin chuyện anh cưỡng bức Trắng, nhưng những thương tổn mà Trắng phải chịu đựng khiến họ không thể nói lời xin lỗi với Tsukuru. Phải cất công sang tận Phần Lan tìm gặp Đen để hiểu hơn về nguyên nhân cái chết của Trắng, Tsukuru đã nhận được một bài học cho mình.

Đâu phải chỉ mình Tsukuru mang vết thương lòng, người mong manh nhất là Trắng đã chết một cách bí ẩn trước đó 6 năm, rồi Xanh và Đỏ dù thành đạt vẫn mang trong lòng những vấn đề khó giải quyết. Và Đen dù sang tận Phần Lan lấy chồng, sinh con, có công việc đầy sáng tạo vẫn phải thú nhận: “Việc cắt đứt với cậu đã để lại trong lòng tất cả bọn mình một vết thương. Vết thương ấy chẳng hời hợt chút nào”. Và cái mà Tsukuru nhận được ở tuổi 36 không chỉ là sự giải thoát khỏi định kiến không màu, trống rỗng, cô độc.

Trong cuốn tiểu thuyết mới nhất của mình, Haruki Murakami đặt các nhân vật vào bối cảnh hiện đại, nhưng cuộc sống của các nhân vật không chịu sự chi phối của công nghệ số. Các nhân vật vẫn mang nét đặc trưng trong tiểu thuyết của Murakami: thích nghe nhạc cổ điển và vấp phải vấn đề về tâm lý. Giữa thời đại mà facebook, mạng xã hội phát triển mạnh, những nhân vật như Tsukuru khó lòng kết nối với người khác.

Âm nhạc luôn là một chi tiết quan trọng trong các tiểu thuyết của Murakami. Trong Tazaki Tsukuru không màu và những năm tháng hành hương, tác phẩm Những năm hành hương là một chìa khóa mở ra cánh cửa khác để hiểu hơn về tác phẩm. Cụ thể, Le mal du pays (Hoài hương) là bản số 8 trong phần 1 - Suisse, thuộc tổ khúc Những năm hành hương của nhà soạn nhạc Liszt trở đi trở lại trong tiểu thuyết. Giống như một mật mã để người đọc lần theo, vịn vào trong cuộc hành hương tìm hiểu, khám phá nội tâm các nhân vật, Le mal du pays với những đơn âm đã phủ lên cuốn tiểu thuyết sự lặng lẽ và cô độc.

Tazaki Tsukuru không màu và những năm tháng hành hương dễ đọc hơn so với những tiểu thuyết khác của Murakami. Song không vì thế mà tác phẩm kém phần sâu sắc. Thông điệp mạnh mẽ của cuốn sách sẽ còn đồng vọng với bất kỳ ai đang thấy mình trôi giữa thời Google và Facebook này.

TUYẾT TRẦN (tổng hợp)