Các nước thành viên Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) tiếp tục bất đồng về bỏ quyền sở hữu trí tuệ đối với các loại vắc xin ngừa COVID-19.

Nhiều nước cho rằng một thỏa thuận như vậy chỉ có thể đạt được khi một số nước có "thỏa hiệp thực sự”.

Theo phóng viên TTXVN tại châu Âu, sau nhiều tháng bất đồng, cuộc thảo luận giữa các thành viên WTO về vấn đề này trong hai ngày 13-14/10 vừa qua tại Geneva (Thụy Sĩ) mang tính xây dựng hơn, nhưng vẫn chưa thể đi đến thống nhất chung. Một quan chức WTO cho biết đã có những dấu hiệu đáng khích lệ.

Nam Phi đề nghị các thành viên WTO có sự lựa chọn cụ thể, hoặc tạm đình chỉ quyền sở hữu trí tuệ đối với vắc xin phòng COVID-19 để thu hẹp khoảng cách về tỉ lệ tiêm chủng trên thế giới hoặc theo cách thức của Liên minh châu Âu (EU), đó là linh hoạt trong các quy tắc để giải quyết vấn đề cung cấp vắc xin mà không cần từ bỏ bằng sáng chế.

Theo Tổng Giám đốc WTO, Ngozi Okonjo-Iweala, các cuộc đàm phán về việc từ bỏ bản quyền đối với vắc xin ngừa COVID-19 đã "bế tắc", nhưng các cuộc tham vấn không chính thức vẫn đang tiếp tục. Bà bày tỏ tin tưởng các bên có thể sớm tìm được tiếng nói chung. Dự kiến cuộc họp chính thức tiếp theo sẽ diễn ra ngày 26/10 tới.

Nam Phi và Ấn Độ đã kêu gọi tạm thời dỡ bỏ quyền sở hữu trí tuệ đối với vắc xin phòng COVID-19 nhằm thúc đẩy sản xuất và khắc phục tình trạng bất bình đẳng trong tiếp cận vắc xin giữa các nước.

Cùng với việc được nhiều quốc gia ủng hộ, ý tưởng này đã vấp phải sự phản đối gay gắt của các "ông lớn" ngành dược và các quốc gia sở tại của họ với lập luận rằng bằng sáng chế không phải là rào cản chính đối với việc mở rộng quy mô sản xuất và cảnh báo động thái này có thể cản trở sự đổi mới.

Áp lực đang gia tăng khi chỉ còn vài tuần nữa là đến hội nghị cấp bộ trưởng WTO lần thứ 12, diễn ra từ ngày 30/11 đến ngày 3/12. WTO hoạt động theo sự đồng thuận, yêu cầu tất cả 164 quốc gia thành viên phải đồng ý với mọi thỏa thuận.

Theo thống kê, tỉ lệ tiêm chủng vắc xin phòng COVID-19 trung bình ở các nước giàu cao hơn 30 lần so với ở các nước nghèo. Nhiều nước giàu hiện đang xem xét triển khai liều vắc xin thứ ba trong khi hàng tỉ người vẫn chưa được tiêm mũi đầu tiên.

Tổng Giám đốc WTO nhấn mạnh tỉ lệ tiêm chủng vắc xin phòng COVID-19 thấp đang "tàn phá cuộc sống và sinh kế của người châu Phi " và đây là điều "không thể chấp nhận được về mặt đạo đức”.

Liên quan đến tình hình dịch COVID-19, trong một động thái nhằm khuyến khích khách du lịch tới Mỹ, ngày 15/10, Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) của nước này cho biết du khách quốc tế tiêm kết hợp các loại vắc xin ngừa COVID-19 do các hãng khác nhau sản xuất vẫn được nhập cảnh Mỹ.

Một người phát ngôn của CDC Mỹ nêu rõ: “Mặc dù CDC Mỹ không khuyến khích kết hợp các loại vắc xin khác nhau trong quy trình tiêm chủng, song chúng tôi công nhận rằng điều này ngày càng phổ biến tại các quốc gia khác, do đó cần được công nhận trong hồ sơ vắc xin”.

CDC Mỹ đồng thời lưu ý rằng các loại vắc xin này phải là các loại vắc xin được Cơ quan Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA) và Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cấp phép sử dụng. Thông tin trên được đưa ra trong bối cảnh trước đó cùng ngày, Chính phủ Mỹ thông báo sẽ dỡ bỏ các hạn chế đi lại với những người nước ngoài đã được tiêm ngừa COVID-19 đầy đủ. Người đến từ hơn 30 quốc gia trong "danh sách xanh" của Mỹ sẽ được phép nhập cảnh nước này qua các cửa khẩu hàng không và đường bộ từ ngày 8/11.

Theo phóng viên TTXVN tại khu vực Đông Nam Á, ngày 15/10, Ủy ban Quốc gia về xử lý đại dịch COVID-19 của Malaysia đã quyết định chuyển thêm 3 bang và vùng lãnh thổ liên bang là Kuala Lumpur, Putrajaya và Selangor sang giai đoạn 4 của Kế hoạch Phục hồi quốc gia (NRP).

Đồng thời có thêm 5 bang khác là Kelantan, Perak, Penang, Sabah và Kedah sẽ chuyển từ giai đoạn hai sang giai đoạn 3. Quyết định có hiệu lực từ ngày 18/10 tới. Với quyết định này, Malaysia không còn khu vực nào nằm trong giai đoạn 1 và 2. 

Phát biểu tại cuộc họp của ủy ban với vai trò là Chủ tịch, Thủ tướng Ismail Sabri khẳng định việc đưa ra quyết định chuyển giai đoạn trong NRP dựa trên một số tiêu chí như số ca nhiễm mới COVID-19 giảm mạnh, tỉ lệ lây nhiễm và tỉ lệ tiêm chủng cho người trưởng thành tăng nhanh.

Theo số liệu của Bộ Y tế Malaysia, trong hai tuần qua, nước này ghi nhận số ca nhiễm mới COVID-19 hằng ngày thấp hơn 10.000 ca (giảm hơn 50% so với thời kỳ đỉnh điểm của dịch), tỉ lệ lây nhiễm cũng tiếp tục giảm dưới mức 1,0 - ở mức 0,86.

Tính đến ngày 15/10, tỉ lệ tiêm 1 mũi vắc xin ngừa COVID-19 trong nhóm người trưởng thành là 95%, trong khi tỉ lệ tiêm đủ 2 mũi vắc xin ngừa COVID-19 là 91,2% và dự kiến sẽ tiếp tục tăng trong thời gian tới.

Cùng với quyết định chuyển giai đoạn trong NRP, các thành viên ủy ban cũng quyết định nới lỏng một số hạn chế đối với người đã hoàn thành tiêm chủng như người nhập cảnh nếu đã hoàn thành tiêm chủng chỉ phải cách ly 7 ngày tại nhà (nếu có) hoặc tại trung tâm cách ly.

Nếu người nhập cảnh chưa hoàn thành tiêm chủng sẽ phải cách ly 10 ngày tại trung tâm cách ly. Các cuộc hội nghị, hội thảo, triển lãm được tổ chức trực tiếp nhưng với 50% công suất. Các khu vực nghỉ ngơi và giải trí (R&R) dọc theo tất cả các đường cao tốc trên toàn quốc sẽ được phép hoạt động 24/24 kể từ ngày 16/10.

Trong khi đó, một quốc gia khác là Thái Lan cũng đã đưa ra các biện pháp để chào đón du khách nước ngoài trở lại phù hợp với kế hoạch mở của trở lại của nước này. Theo phóng viên TTXVN tại Bangkok, người phát ngôn của Chính quyền vùng đô thị Bangkok (MBA) Pongsakorn Kwanmuang cho biết thủ đô Bangkok sẽ thành lập các điểm xét nghiệm (swab hub) dành cho du khách nước ngoài tương tự như Phuket khi Bangkok mở cửa cho khách quốc tế đã được tiêm chủng đầy đủ vào tháng 11/2021.

Với việc sửa đổi các quy định về cách ly và đi lại đối với những người đã tiêm vắc xin ngừa COVID-19 đủ liều nhập cảnh kể từ ngày 18/10/2021, Campuchia đang tiến sát đến mục tiêu mở trở lại toàn bộ nền kinh tế trong trạng thái bình thường mới.

Theo phóng viên TTXVN tại Campuchia, ngày 16/10, báo Khmer Times đưa tin Ủy ban liên bộ về phòng chống dịch COVID-19 đã quyết định sửa đổi các điều kiện về đi lại và quy định về cách ly phòng dịch cho người đến hoặc trở về Campuchia theo hướng nới lỏng so với trước đây. 

Cụ thể, các quan chức kết thúc chuyến công tác nước ngoài sẽ chỉ phải cách ly tập trung 3 ngày. Điều kiện tương tự cũng được áp dụng với các nhà ngoại giao và quan chức tổ chức quốc tế. Người nước ngoài là nhà đầu tư, doanh nhân, chuyên gia có thư đảm bảo hoặc thư mời khi nhập cảnh Campuchia cũng chỉ phải cách ly tập trung 3 ngày. Với người dân thông thường, kể cả công dân Campuchia lẫn người nước ngoài, thời gian cách ly tập trung là 7 ngày.

Những người thuộc danh mục khác mà chưa tiêm chủng vắc xin ngừa COVID-19 hoặc tiêm chưa đủ liều vẫn phải cách ly tập trung đủ 14 ngày.

Trong bối cảnh tình hình dịch bệnh COVID-19 trong nước đang diễn biến hết sức phức tạp, Chính phủ Lào đã tiếp tục gia hạn lệnh phong tỏa kéo dài thêm 15 ngày kể từ ngày 16/10, đồng thời tạo điều kiện cho người dân làm ăn và sinh sống trong điều kiện bình thường mới. Đây là lần thứ 12 Lào gia hạn lệnh phong tỏa vốn được áp dụng từ ngày 22/4 đến nay.

Theo phóng viên TTXVN tại Vientiane, quyết định gia hạn lệnh phong tỏa nêu rõ tuy Chính phủ Lào đã nỗ lực triển khai nhiều biện pháp phòng chống, nhưng dịch bệnh vẫn tiếp tục lan rộng trong cộng đồng tại nhiều tỉnh và khó dự báo khi trong hai tuần qua, số ca cộng động đã tăng 98,5%. Chính vì vậy, Chính phủ Lào yêu cầu tiếp tục áp dụng nghiêm ngặt các biện pháp phòng ngừa đã ban hành.

Thời gian tới, Chính phủ Lào sẽ hướng đến việc giảm thiểu tối đa số ca nhiễm hoặc tử vong do COVID-19, đồng thời nỗ lực cân bằng và hoà hợp giữa các biện pháp y tế, hành chính và kinh tế; phấn đấu tổ chức thực hiện Kế hoạch Phát triển kinh tế - xã hội lần thứ 9 mà chính phủ đã ban hành; trao quyền ban hành quy định cụ thể cho chính quyền các địa phương.

H.T (tổng hợp từ TTXVN, Vietnam+)