Nhiều nước trên thế giới đã lên tiếng chỉ trích cuộc tấn công sáng 14/4 của Mỹ cùng Anh và Pháp nhằm vào Syria.
Ngày 14/4, đề cập đến chiến dịch tấn công Syria của Mỹ, Anh và Pháp, Bộ Ngoại giao Nga cáo buộc các nước phương Tây đã tấn công thủ đô của một quốc gia có chủ quyền đang chiến đấu chống lại chủ nghĩa khủng bố trong nhiều năm qua. Theo Bộ Ngoại giao Nga, thủ đô Damascus đã bị tấn công trong lúc Syria đang có cơ hội hướng đến một tương lai hòa bình.
Cùng ngày, Phó Chủ tịch Ủy ban Quốc phòng Duma quốc gia (Hạ viện) Nga Yuri Shvytkin đã kêu gọi Đại Hội đồng Liên Hợp Quốc tổ chức một phiên họp khẩn để lên án chiến dịch quân sự của Mỹ cùng Anh và Pháp tại Syria. Phó Chủ tịch thứ nhất Ủy ban Quốc phòng Duma quốc gia Nga Aleksandr Sherin cho rằng việc Mỹ tấn công Syria vi phạm tất cả các chuẩn mực quốc tế, trong khi Nga nhận được một hành động gây hấn từ phía Mỹ.
Ông Sherin nhấn mạnh: "Đây là Beograd thứ hai, hôm nay là bước ngoặt. Nga đã nhận được một hành động gây hấn từ phía Mỹ", bởi vì hành động này vi phạm tất cả các chuẩn mực, luật pháp quốc tế. Theo ông, mục đích cuộc tấn công Syria nhằm hủy hoại những nỗ lực của Nga giúp đỡ quốc gia Trung Đông này, và qua đó bắt Nga phải "khuất phục”.
Trong khi đó, đại sứ Nga tại Mỹ Anatoly Antonov tuyên bố hành động này chắc chắn sẽ dẫn đến nhiều hậu quả khôn lường. Nga đã cảnh báo và Mỹ phải chịu toàn bộ trách nhiệm về những hậu qủa này. Đại sứ Nga tại Mỹ Anatoly Antonov cho rằng Washington không có quyền đổ lỗi cho quốc gia khác, đồng thời khẳng định việc xúc phạm Tổng thống Nga Vladimir Putin hành động "không thể chấp nhận”.
Trước đó, cùng ngày, Đại sứ Nga tại Mỹ đã tuyên bố hành động tấn công Syria này chắc chắn sẽ dẫn đến nhiều hậu quả khôn lường. Nga đã cảnh báo và Mỹ phải chịu toàn bộ trách nhiệm về những hậu qủa này. Ông khẳng định Mỹ không có quyền cáo buộc các nước khác về vũ khí hóa học trong khi chính bản thân sở hữu một kho vũ khí hóa học khổng lồ.
Chủ tịch Ủy ban đối ngoại Hội đồng liên bang (Thượng viện) Nga Konstantin Kosachev tuyên bố cuộc tấn công của Mỹ vào đồng minh vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế và là cuộc tấn công vào một quốc gia có chủ quyền và rất có thể nhằm cản trở hoạt động của phái bộ Tổ chức Cấm vũ khí hóa học đang điều tra vụ tấn công nghi sử dụng vũ khí hóa học tại Syria.
Tiếp tục cập nhật các phản ứng của Nga sau khi Mỹ cùng Anh và Pháp tấn công Syria sáng 14/4, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga, bà Maria Zakharova tuyên bố các phương tiện truyền thông phương Tây phải chịu trách nhiệm về cuộc tấn công này vì đã tuyên truyền rầm rộ những thông tin không kiểm chứng về cái gọi là quân đội Syria đã sử dụng vũ khí hóa học nhằm vào dân thường.
Bà Zakharova nhấn mạnh Mỹ tuyên bố kết luận về vụ tấn công nghi sử dụng vũ khí hóa học là dựa trên thông tin lan tràn trên các phương tiện truyền thông phương Tây, trong đó có các thông báo về triệu chứng nhiễm hóa chất độc, các đoạn video và các bức ảnh.
Theo bà, cách đây 15 năm, Ngoại trưởng Mỹ đưa ra một ống màu trắng không rõ là gì để làm cớ tấn công Iraq và bây giờ, Washington lại sử dụng phương tiện truyền thông làm cớ tấn công Syria. Bà nhấn mạnh Mỹ và truyền thông phương Tây cần phải hiểu trách nhiệm của mình trong những việc đã xảy ra.
Theo thông tin mới nhất từ các nguồn tin Nga, cho đến nay, danh sách các cơ sở của Syria bị tấn công đã được ghi nhận. Các cơ sở trên gồm các địa điểm ở thủ đô Damacus (trụ sở Lực lượng Vệ binh Cộng hòa, cơ sở phòng không Kasjoon, sân bay Mezza), sân bay Ad Dumeir (Đông Ghouta), trung tâm khoa học và quân sự ở Barza (vùng Damascus), trụ sở của Trung tâm Khoa học ở Jamraya ở ngoại ô TP Damascus, Tiểu đoàn đặc nhiệm 41 (ngoại ô Damascus), các đơn vị quân đội ở ngoại ô phía Bắc của Damascus, cơ sở quân sự ở Kiswa (một vùng ngoại ô của Damascus) và kho quân sự ở Homs.
Hãng thông tấn SANA của Syria dẫn nguồn Chính phủ Syria cho biết các tên lửa Mỹ và đồng minh bắn đi không trúng tất cả các mục tiêu vì bị bắn hạ bởi lực lượng phòng không Syria. Các lực lượng ủng hộ Chính phủ Syria tuyên bố đã đứng vững trước cuộc tấn công của Mỹ và đồng minh. Lực lượng này cho biết đã có 30 tên lừa Mỹ và đồng minh bắn vào Syria, 1/3 trong số đó đã bị bắn hạ.
Tại trung tâm thủ đô Damascus diễn ra một cuộc míttinh tự phát ủng hộ Tổng thống Basha al-Assad và quân đội Chính phủ.
Ngày 14/4, Bộ Ngoại giao Syria đã lên án các cuộc không kích của phương Tây vào nước này là "hành động hiếu chiến tàn bạo và dã man”. Tuyên bố chính thức của Bộ Ngoại giao Syria đăng tải trên hãng thông tấn nhà nước Syria (SANA) nhấn mạnh hành động hiếu chiến này sẽ chỉ làm leo thang căng thẳng trên thế giới và đe dọa an ninh quốc tế. Các cuộc tấn công của liên quân Anh, Pháp, Mỹ sẽ không ảnh hưởng tới quyết tâm của quân đội Syria trong cuộc chiến chống phiến quân và giành lại quyền kiểm soát toàn bộ lãnh thổ từ tay lực lượng khủng bố.
Theo phóng viên TTXVN tại Cuba, chính phủ nước này đã ra tuyên bố khẳng định cuộc tấn công của Mỹ và đồng minh phương Tây nhằm vào các căn cứ quân sự và dân sự tại Syria là hành động đơn phương và không có sự cho phép của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc. La Habana chỉ trích vụ tấn công này là sự vi phạm trắng trợn các nguyên tắc của Luật Quốc tế và của Hiến chương Liên Hợp Quốc, là hành động lạm dụng chống lại một nhà nước có chủ quyền, làm sâu sắc thêm cuộc xung đột trong nước và khu vực.
Tuyên bố của Chính phủ Cuba nêu rõ Mỹ đã tiến hành tấn công Syria mà không đưa ra được bằng chứng về việc nước này đã sử dụng vũ khí hóa học, và bất chấp việc Ban Thư ký kỹ thuật của Tổ chức Cấm vũ khí hóa học (OPCW) đã thông báo sẽ triển khai một phái đoàn để điều tra tại Douma theo như yêu cầu của Syria và Nga.
Tuyên bố nhấn mạnh với tư cách là quốc gia ký kết và thành viên của Công ước Không phổ biến vũ khí hóa học, Cuba kiên quyết bác bỏ việc sử dụng vũ khí hạt nhân và các vũ khí hủy diệt hàng loạt khác, với bất kỳ đối tượng và hoàn cảnh nào. Chính phủ Cuba cũng bày tỏ tình đoàn kết với người dân và chính phủ Syria trước nhưng thiệt hại về người và vật chất do hậu quả của vụ tấn công này.
Trong khi đó, đại sứ Syria tại Trung Quốc Imad Moustapha cùng ngày cho biết Damascus sẽ kêu gọi Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc có hành động chống lại "sự vi phạm trắng trợn" của Mỹ, Anh và Pháp. Ông Moustapha cũng đã cảm ơn Chính phủ Nga đã sát cánh cùng Chính phủ Syria. Theo ông Moustapha, Nga đã giúp đỡ Syria tránh được một vụ tấn công quy mô lớn, đồng thời khẳng định chiến dịch tấn công của phương Tây nhằm vào Syria được xem là chất xúc tác làm tăng cường quan hệ đối tác giữa Damascus và Moscow.
Cùng ngày, Tổng thống Bolivia Evo Morales đã lên án cuộc tấn công của Mỹ và đồng minh vào Syria, cho rằng Mỹ và đồng minh đã hành động với một cái cớ bịa đặt. Ông nhấn mạnh: "Nhân danh phẩm giá, bảo vệ hòa bình và các dân tộc trên thế giới, chúng tôi kiên quyết lên án cuộc tấn công của Tổng thống Trump chống lại nhân dân Syria anh em. Mỹ và đồng minh đã từng bịa ra một loại vũ khí hủy diệt không tồn tại làm cớ tấn công Iraq và nay lại tấn công Syria với một cái cớ tương tự”.
Trái ngược những quan điểm trên, Thủ tướng Canada Justin Trudeau khẳng định ủng hộ mạnh mẽ cuộc tấn công của Mỹ - Anh - Pháp nhằm vào các cơ sở hóa học của Syria. Theo phóng viên TTXVN tại Ottawa, tuyên bố của ông Trudeau nhấn mạnh: "Canada ủng hộ quyết định của Mỹ, Anh và Pháp trong việc làm suy giảm nguy cơ tấn công vũ khí hoá học của chính quyền Syria đối với người dân Syria" đồng thời khẳng định Canada "sẽ tiếp tục làm việc với các đối tác quốc tế để tiếp tục điều tra về hành vi sử dụng vũ khí hóa học ở Syria".
Ngày 14/4, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe cho biết nước này ủng hộ quyết định của Mỹ, Anh và Pháp tiến hành các cuộc tấn công chính xác nhằm vào những cơ sở được cho là liên quan tới năng lực vũ khí hóa học của Syria. Phát biểu với báo giới tại TP Osaka, ông Abe nói: "Chúng tôi ủng hộ quyết tâm của Mỹ, Anh và Pháp không cho phép việc sử dụng vũ khí hóa học". Thủ tướng Abe cũng cho hay Chính phủ Nhật Bản sẽ tổ chức một cuộc họp của Hội đồng An ninh Quốc gia trong ngày hôm nay.
Trong khi đó, ngay sau khi cùng liên quân Mỹ - Anh kết thúc cuộc không kích chớp nhoáng nhằm vào Syria trong cuộc họp báo ngày 14/4 Ngoại trưởng Pháp Jean-Yves Le Drian tuyên bố, Pháp muốn tái khởi động tiến trình chính trị "ngay lập tức" nhằm chấm dứt cuộc xung đột hiện nay ở Syria.
Ngoại trưởng Jean-Yves Le Drian nêu rõ: "Cần tìm ra một kế hoạch để chấm dứt cuộc khủng hoảng (tại Syria), với một giải pháp chính trị. Chúng tôi (ám chỉ liên quân Mỹ - Anh - Pháp) đã sẵn sàng bắt tay vào làm việc cùng tất cả các quốc gia muốn tham gia (tiến trình này)”. Ngoại trưởng Le Drian đồng thời nhấn mạnh các cuộc tấn công của Pháp tại Syria là nhằm ngăn chặn điều mà Paris cáo buộc chính quyền của Tổng thống Syria Bashar al-Assad vi phạm nhân quyền, chứ không nhằm vào những đồng minh của Syria là Nga và Iran.
Cập nhật những thông tin đầu tiên về hậu quả các cuộc không kích vào Syria sáng 14/4, hãng tin TASS của Nga dẫn nguồn báo chí địa phương cho biết khu vực trụ sở chính phủ ở Damascus và dinh tổng thống không bị thiệt hại sau đợt bắn phá của liên quân Mỹ, Anh, Pháp vào nước này.
Theo phóng viên TTXVN tại Moscow, mục tiêu tấn công là sân bay quân sự Mezzet ở ngoại ô Damascus và căn cứ không quân vùng núi Kasjoon. Ngoài ra, đơn vị số 41 lực lượng đặc nhiệm của Syria, số 105 của Lực lượng Vệ binh Cộng hòa đóng gần thủ đô, các trung tâm nghiên cứu khoa học ở quận Berse phía bắc Damascus cũng bị bắn phá.
Reuters dẫn lời một quan chức Syria cho biết nhờ thông tin tình báo do Nga cung cấp, chính phủ nước này đã chủ động sơ tán các cơ sở quốc phòng chủ chốt ở thủ đô Damascus từ vài ngày trước. Quan chức này cũng cho biết quân đội Syria đã đánh chặn được 1/3 trên tổng số khoảng 30 tên lửa của liên quân nhắm vào các mục tiêu tại Syria.
Cùng ngày, thủ lĩnh đối lập Syria Nasra al-Hariri đã kêu gọi chính quyền Damascus cùng đồng minh chấm dứt mọi hành động tấn công nhằm vào người dân Syria, bất kể bằng vũ khí hóa học hay vũ khí thông thường như bom thùng và bom chùm.
H.TRỌNG (tổng hợp từ TTXVN, Vietnam+)
