* Thổ Nhĩ Kỳ phá hủy ngôi đền 3.000 năm tuổi tại Syria
Ngày 29/1, dưới sự bảo trợ của Nga, Đại hội Đối thoại dân tộc Syria đã bắt đầu tại TP Sochi của Liêng bang Nga với các phiên tham vấn.
Đại hội tập hợp được khá đông đại biểu các phe phái đối lập, các sắc tộc của Syria để cùng tìm kiếm cơ hội lần đầu tiên tiếp xúc trực tiếp, không qua trung gian, hướng tới mục tiêu khởi động đàm phán soạn thảo bản Hiến pháp tương lai cho Syria.
Phóng viên TTXVN tại Liên bang Nga dẫn nguồn tin từ các nhà tổ chức cho biết 1.600 đại biểu, đại diện cho các tầng lớp xã hội của Syria đã được mời đến đại hội. Các đại diện quốc tế và khu vực như Nga, Thổ Nhĩ Kỳ, Iran, Iraq, Trung Quốc, Ai Cập, Anh... được mời tham gia với tư cách quan sát viên và cử đại diện ở cấp đại sứ, đặc phái viên về Syria và Thứ trưởng ngoại giao. Đặc phái viên Liên hợp quốc về Syria Staffan de Mistura tham dự Đại hội.
Theo tuyên bố của Đại diện đặc biệt của tổng thống Nga về vấn đề Syria, ông Aleksander Lavrentiev ngay trước thềm đại hội, một trong những nhiệm vụ của Đại hội là lựa chọn ứng cử viên tham gia ủy ban soạn thảo Hiến pháp cho Syria. Ông Lavrentiev cũng cho biết kết quả thảo luận tại Đại hội về vấn đề này sẽ được chuyển cho Đặc phái viên Liên Hợp Quốc về Syria Staffan de Mistura. Ngoài ra, các đại biểu cũng sẽ thảo luận về tuyên bố chung và đề nghị lên Liên Hợp Quốc và cộng đồng quốc tế, các tổ chức nhân đạo quốc tế để hỗ trợ khôi phục đất nước.
Tình hình hiện tại ở Syria và tìm kiếm các giải pháp tiếp theo đây cũng là một trong những nội dung trọng tâm của Đại hội, trong đó tất cả các đại biểu sẽ đều được có cơ hội đưa ra quan điểm của mình. Đây cũng chính là điểm khác biệt giữa Đại hội Sochi và các định dạng đàm phán Astana và Geneva, nơi chủ yếu chỉ có Chính phủ và phe đối lập có tiếng nói. Các bên tham dự Đại hội cũng khẳng định Nghị quyết số 2254 của Liên Hợp Quốc về Syria là văn kiện chính để giải quyết khủng hoảng tại đất nước Trung Đông này.
Trong ngày 29/1, nhóm 71 đại biểu của phe đối lập Syria đã có mặt tại Sochi để tham dự đại hội, họ đại diện cho các nhóm đối lập ôn hòa như Phong trào vì xã hội đa nguyên, Hội nghị Dân tộc Syria, Phong trào “Ngày mai của Syria” và “Khối dân tộc”... Dù chính quyền khu tự trị người Kurd ở Syria và nhiều phe đối lập tuyên bố không tham gia Đại hội Đối thoại dân tộc, song người phát ngôn tổng thống Nga Dmitry Peskov tuyên bố việc phe đối lập vắng mặt không cản trở được đại hội tiến hành.
Cũng theo lời ông Peskov, Đại hội Đối thoại dân tộc Syria vẫn mở cửa cho đại diện các phe đối lập đến phút chót. Ông Peskov nhấn mạnh Đại hội Sochi là cơ hội để các bên xung đột lần đầu tiên có thể tiếp xúc không qua trung gian, các bên đều nhận thức được rằng khó đạt ngay bước tiến vượt bậc trong giải quyết tình hình Syria, mà cần phải có một quá trình bền bỉ, gian lao và liên tục để có thể đi đến một quyết định chính trị. Dự kiến, đại hội diễn ra trong hai ngày 29-30/1. Trong ngày làm việc chính 30/1, đại hội sẽ họp phiên toàn thể. Kết thúc đại hội, các bên sẽ ra tuyên bố chung.
Cùng ngày 29/1, người phát ngôn Đại sứ quán Mỹ tại Moscow, bà Maria Olson cho biết Mỹ sẽ không tham gia với tư cách quan sát viên tại Đại hội đối thoại dân tộc Syria diễn ra tại Sochi. Trả lời phỏng vấn TASS bà Olson nêu rõ: “Chúng tôi muốn nhấn mạnh rằng Ủy ban đàm phán Syria (SNC) tuyên bố sẽ không tham gia Đại hội tại Sochi, và Mỹ tôn trọng quyết định của SNC”. Theo bà Olson, phương hướng nỗ lực chung cần phải nhằm vào tiến trình chính trị dưới sự bảo trợ của Liên Hợp Quốc tại Geneva. Mỹ sẽ tiếp tục hợp tác với Liên Hợp Quốc và các bên khác trong đó có Nga, nhằm mục đích khuyến khích tất cả nỗ lực có thể để thúc đẩy tiến trình chính trị trong nghị quyết 2254 của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc và Tuyên bố chung giữa Tổng thống Donald Trump và Tổng thống Vladimir Putin tại Đà Nẵng, Việt Nam.
Bà Olson cho biết thêm Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres và Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson đã thảo luận về vấn đề này, và Washington hiểu rằng cơ sở cử đặc phái viên Liên hợp quốc về Syria tham dự Đại hội đối thoại dân tộc Syria tại Sochi là những cam kết chắc chắn mà Nga đã đưa ra đối với tiến trình Geneva đang diễn ra dưới sự bảo trợ của Liên Hợp Quốc.
Trong diễn biến khác, ngày 29/1, các cuộc không kích của Thổ Nhĩ Kỳ nhằm vào người Kurd tại Syria đã phá hủy một phần ngôi đền cổ 3.000 năm tuổi Ain Dara ở miền bắc Syria. Ngôi đền Ain Dara được xây dựng vào khoảng năm 1.300 trước Công nguyên kể trên đã bị phá hủy sau các vụ không kích của Thổ Nhĩ Kỳ nhằm vào khu vực Afrin ở Syria. Chính quyền Syria cáo buộc Thổ Nhĩ Kỳ phá hủy văn hóa và bản sắc của Syria.
Chính quyền Syria quan ngại chiến dịch Cành Ôliu của Thổ Nhĩ Kỳ có thể tàn phá 40 ngôi làng cổ tại Afrin. Những ngôi làng được xây dựng từ thế kỷ thứ nhất tới thứ bảy này là một phần của di sản thế giới được UNESCO công nhận. Tổ chức Giám sát Nhân quyền Syria cho biết, ít nhất 55 thường dân đã thiệt mạng kể từ khi chiến dịch quân sự kể trên bắt đầu.
Cũng trong ngày 29/1, trung tâm truyền thông của Các Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) cho biết nhóm này đã bắn rơi một máy bay không người lái (UAV) của Thổ Nhĩ Kỳ tại khu vực Afrin, phía bắc Syria. Tuyên bố của SDF nêu rõ: "SDF đã bắn rơi một máy bay không người lái Thổ Nhĩ Kỳ ở quận Bilbil của vùng Afrin”. SDF cũng cho biết một nhân viên phụ trách báo chí của Các Đơn vị Bảo vệ Phụ nữ người Kurd (YPJ) đã bị thương khi đang làm việc trên chiến trường.
Cùng ngày, một cuộc biểu tình đã được tổ chức tại TP Sulaimaniyah thuộc khu tự trị người Kurd ở miền bắc Iraq, nhằm phản đối chiến dịch quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ tại Afrin.
H.T (tổng hợp từ TTXVN/Vietnam+)
