* Thổ Nhĩ Kỳ khẳng định không “để mắt” tới vấn đề lãnh thổ Syria
Ngày 22/1, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov thông báo ba quốc gia đồng chủ trì vòng đàm phán hòa bình Syria sắp tới là Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Iran đã mời các cường quốc toàn cầu và khu vực tới dự Đại hội đối thoại dân tộc Syria, dự kiến diễn ra tại TP Sochi của Nga vào tuần tới.
Theo phóng viên TTXVN tại Trung Đông, phát biểu tại cuộc gặp cùng ngày với trưởng đoàn đàm phán đại diện cho phe đối lập Syria Nasr Al-Hariri ở thủ đô Moscow, ông Lavrov nhấn mạnh các nước có ảnh hưởng sẽ giữ vai trò quan trọng trong việc thống nhất các quan điểm tại hội nghị Sochi, dự kiến được tổ chức trong hai ngày 29-30/1 tới.
Người đứng đầu Bộ Ngoại giao Nga bày tỏ tin tưởng tất cả các bên ở Syria có thể đạt được sự hiểu biết cũng như nhận thức chung về tiến trình cải cách hiến pháp và các cuộc bầu cử do Liên Hợp Quốc giám sát, nếu họ cam kết tuân thủ Nghị quyết 2254 của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc. Sau khi các vòng đàm phán hòa bình Astana gần đây giúp thiết lập các vùng giảm căng thẳng tại Syria, ông Lavrov cho rằng cuộc họp sắp tới tại Sochi sẽ thống nhất các nỗ lực nhằm loại bỏ chủ nghĩa khủng bố trên lãnh thổ Syria.
Cùng ngày, Ngoại trưởng Nga Lavrov cũng thông báo người Kurd đã được mời tham dự Đại hội đối thoại dân tộc Syria. Phát biểu tại một cuộc họp báo, ông Lavrov nhấn mạnh: "Vai trò của người Kurd trong tiến trình chính trị tương lai tại Syria cần được đảm bảo.
Tuy nhiên, vai trò này phải được đảm bảo trong một nền tảng chung, nơi tất cả các dân tộc, tôn giáo và lực lượng chính trị của Syria đều tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ đất nước. Trên cơ sở đó, đại diện của người Kurd sẽ nằm trong số thành phần được mời tham dự Đại hội đối thoại dân tộc Syria diễn ra ở Sochi vào tuần tới”.
Trong khi đó, Reuters đưa tin, ngày 22/1, ông Aldar Khalil, chính trị gia người Kurd ở Syria cho biết các quan chức người Kurd ở nước này có thể sẽ không tham dự hội nghị hòa bình Syria do Nga lên kế hoạch. Ông cho rằng hội nghị này là "vô nghĩa" bởi Moscow "thông đồng" với Thổ Nhĩ Kỳ trong chiến dịch quân sự tại của Ankara tại Afrin thuộc Syria. Ông Khalil nói: "Do Thổ Nhĩ Kỳ tấn công các khu vực của chúng tôi và Nga thông đồng và ủng hộ Thổ Nhĩ Kỳ, nên việc tham gia hội nghị ở Sochi không còn ý nghĩa nữa”.
Cùng ngày 22/1, Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc Đã thảo luận về việc Thổ Nhĩ Kỳ tiến hành cuộc tấn công nhằm vào các nhóm dân quân người Kurd ở Syria, động thái làm tồi tệ thêm cuộc khủng hoảng nhân đạo tại Syria, song không lên án hay yêu cầu Ankara chấm dứt chiến dịch nhạy cảm này.
Tại cuộc họp được tiến hành theo yêu cầu của Pháp, quan chức phụ trách hoạt động nhân đạo của Liên hợp quốc, ông Mark Lowcock đã thông báo về kết quả chuyến công tác gần đây của ông tới Syria. Ngoài ra, các nước thành viên cũng thảo luận về cuộc tấn công gần đây nhất của Thổ Nhĩ Kỳ cũng như chiến dịch tại Idlib và Đông Ghouta ở Syria.
Một nguồn tin ngoại giao cho hay đại sứ Mỹ Nikki Haley không tham dự cuộc họp này. Kết thúc cuộc họp kín diễn ra tại trụ sở Liên Hợp Quốc ở New York, Đại sứ Pháp Francois Delattre cho biết nhìn chung các thành viên nhấn mạnh đến việc Ankara cần có sự kiềm chế, và nói thêm rằng Pháp "quan tâm tới an ninh của Thổ Nhĩ Kỳ, các vùng lãnh thổ và đường biên giới của họ”.
Trong diễn biến có liên quan, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan ngày 22/1 tuyên bố Ankara không “để mắt” tới các vùng lãnh thổ của Syria và chiến dịch quân sự đang diễn ra ở vùng Afrin thuộc Syria sẽ kết thúc ngay khi Ankara đạt được các mục tiêu của mình. Theo hãng thông tấn Anadolu của Thổ Nhĩ Kỳ, phát biểu tại một sự kiện ở Ankara, ông Erdogan nêu rõ: “Thổ Nhĩ Kỳ không có ý định nhắm đến các vùng lãnh thổ của một quốc gia khác. Chiến dịch ở Afrin sẽ kết thúc khi đạt được các mục tiêu của chúng tôi, giống như chiến dịch Lá chắn Euphrates”.
Tổng thống Erdogan khẳng định chiến dịch “Nhành ôliu” ở Afrin không chỉ nhắm đến những tay súng người Kurd mà còn nhằm vào những phần tử khủng bố ở khu vực. Ngoài ra, nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ còn nhấn mạnh: “Điều rất rõ ràng là chúng tôi không hề có vấn đề gì với các công dân người Kurd của chúng ta, đây cũng không phải hành lang của người Kurd. Vấn đề ở đây là nhằm phá hủy hành lang của khủng bố ở Syria”.
Theo ông Erdogan, mục tiêu chính của chiến dịch quân sự này là nhằm góp phần đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản của người dân Syria, sự toàn vẹn lãnh thổ của Syria cũng như an ninh quốc gia của Thổ Nhĩ Kỳ. Bên cạnh đó, ông Erdogan cũng chỉ trích việc Mỹ hối thúc Ankara hạn chế quy mô và thời gian của chiến dịch “Nhành ôliu”, cho rằng chính giới chức Mỹ cũng không biết được cụ thể khi nào sẽ kết thúc cuộc chiến ở Afghanistan hay Iraq.
Trong khi đó, theo Tổ chức Giám sát Nhân quyền Syria (SOHR), trong 3 ngày giao tranh ở Afrin, miền bắc Syria, kể từ khi Thổ Nhĩ Kỳ phát động chiến dịch tấn công các tay súng người Kurd, đã có ít nhất 54 người thiệt mạng. Theo SOHR, trong số này có 26 tay súng người Kurd thuộc Các Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) kiểm soát vùng biên giới giáp Thổ Nhĩ Kỳ. Ngoài ra, còn có 19 tay súng thuộc các nhóm vũ trang ủng hộ Ankara, đang sát cánh chiến đấu cùng lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ. Chính quyền Ankara khẳng định cho đến nay quân đội nước này chưa gặp tổn thất nào trong chiến dịch trên.
Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) cùng ngày đã lên tiếng về chiến dịch của Thổ Nhĩ Kỳ tại Afrin. Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson bày tỏ nước này quan ngại trước động thái của Thổ Nhĩ Kỳ tại miền Bắc Syria và đề nghị cả hai bên thể hiện sự kiềm chế. Ông nhấn mạnh Mỹ muốn "thấy điều mà chúng ta có thể làm để phối hợp cùng nhau giải quyết những quan ngại an ninh chính đáng của Thổ Nhĩ Kỳ”.
Còn Đại diện cấp cao phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU), bà Federica Mogherini cũng bày tỏ hết sức lo ngại về các hành động quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ nhằm vào khu vực do lực lượng người Kurd kiểm soát ở miền bắc Syria. Trong một cuộc họp báo tại Brussels, bà Federica Mogherini cho rằng cần phải đảm bảo đường tiếp cận viện trợ nhân đạo được thông suốt, đồng thời nhấn mạnh chiến dịch quân sự do Ankara tiến hành tại miền bắc Syria sẽ phá hoại nghiêm trọng nỗ lực nối lại các cuộc đàm phán hòa bình tại Geneva giữa phe đối lập và chính quyền của Tổng thống Syria Bashar al-Assad.
H.T (tổng hợp từ TTXVN, Vietnam+)
